To lockdown δεν «έπνιξε» τα έσοδα – Πτώση 17,18% τον Απρίλιο

Εντυπωσιακή αντοχή εμφάνισαν τα συνολικά έσοδα από φόρους τον κρίσιμο μήνα Απρίλιο, καθώς ανήλθαν συνολικά σε 2,840 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά μόλις 488 εκατ. ευρώ ή 17,18%. Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού τον Απρίλιο μάλιστα ήταν μειωμένα κατά μόλις 399 εκατ. ευρώ σε σχέση με το μηνιαίο στόχο και αυτό αποδίδεται από το υπουργείο Οικονομικών  «στη λήψη μέτρων φορολογικής ανακούφισης όπως η αναστολή καταβολής του Φ.Π.Α. και των βεβαιωμένων οφειλών στις επιχειρήσεις που επλήγησαν από τον κορονοϊό, καθώς και η παροχή κινήτρου έκπτωσης 25% εφόσον κατέβαλαν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους (ΦΠΑ και βεβαιωμένοι φόροι)».

Με τα δεδομένα αυτά, όπως ανακοίνωσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, στο  α΄τετράμηνο καταγράφηκε πρωτογενές έλλειμμα ύψους 1,506 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 783 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 1.463 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2019.

Συνολικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία για την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, στην περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2020, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 4,062 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 1,655 δισ. ευρώ, και ελλείμματος 1,041 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2019. Το Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού στο τετράμηνο ανήλθε σε 14,110 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,343 δισ. ευρώ ή 8,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας COVID-19 (αναστολές πληρωμών). Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού στο τετράμηνο ανήλθαν σε 15,435 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,236 εκατ. ευρώ ή 7,4% έναντι του στόχου.

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1,325 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 106 εκατ. ευρώ από το στόχο (1.219 δισ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,267 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 153 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ειδικότερα, τον μήνα Απρίλιο 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3,007 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 1,178 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Η μείωση αυτή οφείλεται αφενός στο γεγονός ότι τον Μάρτιο 2020 εισπράχτηκε ποσό 779 εκατ. ευρώ (528 εκατ. ευρώ αποτυπώνονται στην κατηγορία «Λοιποί φόροι επί παραγωγής» και 251 εκατ. ευρώ περιλαμβάνονται στην κατηγορία «Μεταβιβάσεις») που αφορά μέρισμα από την Τράπεζα της Ελλάδος και τα έσοδα από ANFAs & SMPs, που είχαν αρχικά εκτιμηθεί ότι θα εισπραχθούν τον Απρίλιο 2020 και αφετέρου  στις επιπτώσεις από τα μέτρα για τον COVID-19.

Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω. η πραγματική μείωση των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού το μήνα Απρίλιο ανήλθε σε 399 εκατ. ευρώ σε σχέση με το μηνιαίο στόχο και οφείλεται στη λήψη μέτρων φορολογικής ανακούφισης όπως η αναστολή καταβολής του Φ.Π.Α. και των βεβαιωμένων οφειλών στις επιχειρήσεις που επλήγησαν από τον κορονοϊό, καθώς και η παροχή κινήτρου έκπτωσης 25% εφόσον κατέβαλαν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους (ΦΠΑ και βεβαιωμένοι φόροι).

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού τον Απρίλιο ανήλθαν σε 3,274 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1,145 δισ. ευρώ. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 2,840 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,016 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.  Όμως αν αφαιρέσουμε το μέρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος ύψους 528 εκατ. ευρώ που εντάσσεται στην κατηγορία αυτή και το οποίο εισπράχθηκε το Μάρτιο, η πραγματική μείωση για το μήνα Απρίλιο ανέρχεται σε 488 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 361 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 245 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων του Απριλίου 2020 ανήλθαν σε 267 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 33 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (234 εκατ. ευρώ). Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου -Απριλίου 2020 ανήλθαν στα 18,172 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1,064 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (17,108 δισ. ευρώ).

Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι: α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 ύψους περίπου 720 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων), β) οι αυξημένες πληρωμές του ΠΔΕ κατά 658 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους (κατά 582 εκατ. ευρώ) και γ) οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 119 εκατ. ευρώ. Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε η υποεκτέλεση σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών, οι οποίες τροφοδοτήθηκαν με ανάλωση μέρους του αποθεματικού. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Απριλίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 1.175 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 922 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Απριλίου 2020 ανήλθαν στα 5,246 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1,189 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (4,057 δισ. ευρώ), κυρίως λόγω των προαναφερομένων αιτιών (αποζημίωση ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 και υπέρβαση στόχου ΠΔΕ).

Σκυλακάκης: Τα ικανοποιητικά στοιχεία του Απριλίου δεν πρέπει να δημιουργούν εφησυχασμό

Παρουσιάζοντας το προσωρινό Δελτίο Εκτέλεσης του κρατικού Προϋπολογισμού του μηνός Απριλίου, ο Υφυπουργός Οικονομικών και αρμόδιος για τη Δημοσιονομική Πολιτική κ. Θόδωρος Σκυλακάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Τα καθαρά φορολογικά έσοδα του Απριλίου μειώθηκαν, σε σχέση με τον αρχικό στόχο του προϋπολογισμού, από τα 3.428 εκ. στα 2.840 εκ. ευρώ. Δηλαδή, κατά 17,2%.*

Η μείωση αυτή είναι απρόσμενα χαμηλή, με δεδομένο ότι το Μάρτιο είχε ξεκινήσει το κλείσιμο της οικονομίας, ενώ ίσχυαν και οι φορολογικές αναστολές.

Είναι σαφές ότι το κίνητρο που δώσαμε στον Φ.Π.Α., αλλά προπαντός η εμπεδωμένη κουλτούρα πληρωμών είχαν θετική επίπτωση στα έσοδα του Απριλίου, όπως και κάποια άλλα στοιχεία που αφορούν την πραγματική οικονομία (π.χ. τα θετικά στοιχεία για την βιομηχανική παραγωγή που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα).

Τα ικανοποιητικά στοιχεία του Απριλίου δεν πρέπει να δημιουργούν εφησυχασμό, αφού από πλευράς φορολογικών εσόδων οι συνέπειες του lock-down θα μεγιστοποιηθούν τον Μάιο και τον Ιούνιο, καθώς στα φορολογικά έσοδα υπάρχει χρονική υστέρηση μεταξύ όσων συμβαίνουν στην πραγματική οικονομία και των επιπτώσεων στα φορολογικά έσοδα».