Στον απόηχο μια μέρας που ήταν το βάπτισμα του πυρός για την Κριστίν Λαγκάρντ στα ηνία της ΕΚΤ, μια σειρά ευρωπαϊκών εφημερίδων ανάμεσά τους η «Κ» και οι Financial Times δημοσιεύουν άρθρο παρέμβαση της στο οποίο εξηγεί τη λογική του νέου προγράμματος αγοράς ομολόγων – σε μέγεθος Έξτρα Μεγάλης Κρίσης – και στο οποίο επισημαίνει ότι ρόλος της κεντρικής τράπεζας είναι να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση της οικονομίας εν μέσω ενός άνευ προηγουμένου παγκόσμιου φαινομένου, με πλήρη ευελιξία και δύναμη πυρός.
Το πακέτο των 750 δισ. ευρώ – το οποίο ανεβάζει την επιπλέον συνολική ρευστότητα με την οποία η ΕΚΤ θα τροφοδοτήσει την ευρωπαϊκή οικονομία κατά ένα τρισ ευρώ – παρείχε την Τετάρτη το “πάτωμα” στην ελεύθερη πτώση των αγορών, επανέφερε από την άβυσσο τα Ιταλικά και τα Ελληνικά ομόλογα και αποτέλεσε την πρώτη ισχυρή πρωτοβουλία νομισματικής πολιτικής της νέας κεντρικής τραπεζίτη.
Στην αρχή του άρθρου η Λαγκάρντ αναφέρεται στην μοναδικότητα του φαινομένου και ευχαριστεί το νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό της πρώτης γραμμής. Επισημαίνει τον παγκόσμιο χαρακτήρα του και το γεγονός ότι μεγάλα κομμάτια της οικονομίας θα “σβήσουν” για κάποιο καιρό.
Ως αποτέλεσμα η οικονομική δραστηριότητα σε όλη την Ευρωζώνη θα υποχωρήσει σημαντικά.
“Οι κρατικές πολιτικές δεν μπορούν να το προλάβουν. Μπορούν όμως να εξασφαλίσουν ότι η κάθοδος δεν θα είναι μακρύτερη ή πιο απότομη από όσο θα μπορούσε να είναι. Η κατάσταση δημιουργεί ισχυρή πίεση στις χρηματο-ροές επιχειρήσεων και εργαζόμενων, θέτοντας την επιβίωση επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας σε κίνδυνο. Οι κρατικές πολιτικές πρέπει να τους βοηθήσουν”, γράφει η Κριστίν Λαγκάρντ.
Επίκεντρο πρέπει να είναι οι πολιτικές στην υγεία και τα δημοσιονομικά. Η νομισματική πολιτική έχει ζωτικό ρόλο και πάει μαζί: Η νομισματική πολιτική”, εξηγεί η Λαγκάρντ “πρέπει να διατηρεί το χρηματοπιστωτικό τομέα σε κίνηση και να εξασφαλίζει συμφέρουσες χρηματοδοτικές συνθήκες για όλους τους τομείς της οικονομίας. Αυτό ισχύει το ίδιο για άτομα, οικογένειες, επιχειρήσεις, τράπεζες και κυβερνήσεις.
Οποιοδήποτε δυσκολία στις χρηματοδοτικές συνθήκες θα αύξανε τη ζημιά από την κρίση του κορωνοϊιού σε καιρούς που η οικονομία χρειάζεται περισσότερη υποστήριξη. Αν γίνει πιο δύσκολο για το δημόσιο τομέα – και στην ευρωζώνη αυτός αποτελεί περίπου τη μισή οικονομία – να βρει δανεικά σε μια περίοδο που η ιδιωτική κατανάλωση είναι εξαιρετικά περιορισμένη, αυτό μπορεί να είναι απειλή στην σταθερότητα των τιμών“
Η Ιταλία μπορεί να ανασάνει
Στην ουσία η Λαγκάρντ συνέδεσε το σφίξιμο των χρηματοπιστωτικών συνθηκών με τη βασική αρμοδιότητα της ΕΚΤ, την σταθερότητα των τιμών.
Εμμέσως συνάγεται ότι αν η Ιταλία, για παράδειγμα, δεν μπορεί να δανειστεί γιατί αυξήθηκε το σπρεντ, εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ΕΚΤ να το εξορθολογίσει με αγορές ομολόγων από το νέο ταμείο.
Για αυτό και υπήρξε θεαματική βελτίωση στα Ιταλικά και τα ελληνικά ομόλογα σήμερα. Οι αγορές άκουσαν την πρόθεση της Λακγάρντ να προστατέψει τα Ιταλικά ομόλογα αν ξεφύγουν, καθώς αυτό απειλή τον ευρωπαϊκό νομισματικό μηχανισμό. Η ατάκα “δεν κλείνουμε σπρεντ εδώ” που τόσο τάραξε τις αγορές ξεχάστηκε – ή μάλλον ντύθηκε με το σωστό της ρούχο.
Ίσως ήταν η στιγμή του whatever it takes της κριστίν Λαγκάρντ, σε γραπτό κείμενο.
Τρία πράγματα για το νέο “μπαζούκα” της ΕΚΤ
Το QE για τον Κορωνοϊό είναι ένα ευέλικτο “όπλο” που διαθέτει 750 εκατ. ευρώ που μπορεί να αγοράσουν ομόλογα, δηλαδή χρέος. Η Λαγκάρντ εξηγεί ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευέλικτα μεταξύ των χωρών – άρα στην ουσία μπορεί να δράσει στοχευμένα τώρα που πιέζονται τα Ιταλικά ή τα Ελληνικά ομόλογα για παράδειγμα.
Επιπλέον δεν εξουδετερώνεται: Αν, αναφέρει, σε οποιοδήποτε σημείο προηγούμενοι κανόνες εμποδίσουν την λειτουργία του νέου QE, τότε η ΕΚΤ θα αναθεωρήσει τους περιοριστικούς κανονισμούς για να εξασφαλίσει πλήρη λειτουργικότητα του εργαλείου χρηματοδότησης.
Τέλος μπορεί η δύναμη πυρός να αυξηθεί κατά βούληση. Αν χρειαστεί να μεγαλώσει κι άλλο αυτό το ταμείο αγορών ομολόγων; θα μεγαλώσει κι άλλο. Αν χρειαστεί να αγοράσει μετοχές; θα αγοράσει και μετοχές (χωρίς να τις κατονομάζει).