«Ολες οι αξίες θα πάνε τρένο το επόμενο διάστημα εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης κερδίσει τις εκλογές με αυτοδυναμία, ανακοινώσει ένα υπουργικό συμβούλιο με ταλαντούχους ανθρώπους και ξεμπλοκάρει άμεσα ιδιωτικοποιήσεις και επενδύσεις που είχαν κολλήσει επί Τσίπρα», επισήμαινε διαχειριστής κεφαλαίων που δραστηριοποιείται χρόνια στην Ελλάδα λίγες ώρες πριν τις χθεσινές κάλπες.

Και δεν ήταν ο μόνος. Στις αγορές η ευφορία για την επόμενη μέρα των εκλογών έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Διαχειριστές κεφαλαίων αιτούνται συνεχώς νέα διαθέσιμα ποσά από τους πελάτες τους, καθώς οι αποδόσεις που πιστεύουν ότι θα καταγράψουν στην Ελλάδα θα κινούνται σε επίπεδα-ρεκόρ παγκοσμίως. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι μετά τις κινήσεις της νέας κυβέρνησης τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης της χώρας τα επιτόκια των ομολόγων θα κινηθούν κοντά στα πορτογαλικά, δηλαδή πλησίον της μονάδας, οι αξίες των μετοχών στο Χρηματιστήριο θα αγγίξουν επίπεδα-ρεκόρ πολλών ετών, ενώ νέες εκδόσεις με ανταγωνιστικά επιτόκια 15ετούς ή και 20ετούς διάρκειας θα προεξοφλούν τη θετική πορεία της οικονομίας έως και το 2034 και το 2039 αντίστοιχα.

Η απογείωση των αξιών, απόρροια της επιβράβευσης των αγορών στις πολιτικές της νέας κυβέρνησης, εκτιμάται ότι θα διευκολύνει τις συζητήσεις του φθινοπώρου με τους θεσμούς, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να διεκδικήσει τη χαλάρωση του δημοσιονομικού «ζουρλομανδύα» των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, με απτά αποτελέσματα για την ποιότητα ζωής των Ελλήνων. Η μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων, με βασικό επιχείρημα τη βιώσιμη αναχρηματοδότηση του χρέους από τις αγορές με επιτόκια ανταγωνιστικά αυτών των θεσμών, από 3,5% για κάθε χρόνο έως το 2022 σε 2% ή 2,2%, θα επιτρέψει στη νέα κυβέρνηση να μειώσει σημαντικά το φορολογικό βάρος, ξεκινώντας από τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία και με επίδραση στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Για παράδειγμα, η πρόσφατη μείωση του ΦΠΑ από την απερχόμενη κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι ανακούφισε εν μέρει την κατανάλωση, δεν προσέδωσε τίποτα νέο σε κλάδους όπως ο εξαγωγικός τομέας, καθώς, ως γνωστόν, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις συμψηφίζουν τον ΦΠΑ ανεξαρτήτως ύψους, άρα δεν έλαβαν κάποια νέα ώθηση στην ανάπτυξή τους. Αντίθετα, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και συνολικά του μη μισθολογικού κόστους που σχεδιάζει η νέα κυβέρνηση, όπως και η μείωση του εταιρικού φόρου, θεωρείται ότι βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, μειώνοντας το κόστος λειτουργίας τους και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.

Ωστόσο, η απογείωση της οικονομίας εξαρτάται και από άλλες προϋποθέσεις:

Εμπιστοσύνη: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει θέσει ως στόχο τον διπλασιασμό του ρυθμού ανάπτυξης στο 4% από περίπου 2% που κινείται σήμερα. Για να το πετύχει αυτό χρειάζεται επενδύσεις και επενδυτές που θα εμπιστευτούν τη χώρα ξανά. Για να το πετύχει αυτό θα χρειαστεί να σπάσει αυγά ανοίγοντας μέτωπα με κατεστημένες ομάδες αντίδρασης εντός του Δημοσίου, όπως η Αρχαιολογική, η Δασική Υπηρεσία και η Πολεοδομία προκειμένου να ξεκινήσει άμεσα η εμβληματική επένδυση στο Ελληνικό, η οποία θα δημιουργήσει στην Αθήνα ένα μητροπολιτικό πάρκο ασύλληπτων διαστάσεων, ένα δίκτυο πολυτελών ξενοδοχείων και κατοικιών και επιπλέον ένα νέο καζίνο και μια εντυπωσιακή μαρίνα.

Οι ξένοι επενδυτές, ωστόσο, θα περιμένουν να δουν πώς θα συμπεριφερθεί η νέα κυβέρνηση στην επένδυση της καναδικής εταιρείας Eldorado Gold στη Χαλκιδική, η οποία επί ΣΥΡΙΖΑ πάγωσε συμβάλλοντας καταλυτικά στο απωθητικό κλίμα για ξένες άμεσες επενδύσεις που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα εδώ και χρόνια. Μαζί με τις εμβληματικές επενδύσεις , θα πρέπει να ξεπαγώσουν άλλες δεκάδες μεσαίου μεγέθους, με τη συμβολή όχι μόνο των ξένων, αλλά πρωτίστως με την κινητοποίηση του εγχώριου κεφαλαίου. Οι εκτιμήσεις των αναλυτών κάνουν λόγο για ανάγκη προώθησης επενδύσεων τουλάχιστον της τάξης των 100 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια προκειμένου να καλυφθεί το επενδυτικό κενό που εμφανίζει επί χρόνια η χώρα.

Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει εκτός των επενδυτών να εξασφαλίσει και την εμπιστοσύνη των πολιτών της, η έλλειψη της οποίας τους οδήγησε είτε να μην κάνουν πολλά παιδιά δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας στο δημογραφικό και κατ’ επέκταση στο ασφαλιστικό είτε να φεύγουν στο εξωτερικό αναζητώντας μια ασφαλέστερη ζωή. Από το πόσο γρήγορα θα καλυφθεί το κενό εμπιστοσύνης που υπάρχει μεταξύ των πολιτών και της χώρας τους θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και η ανάπτυξη της οικονομίας.

Προτεραιότητα η μείωση των κόκκινων δανείων

Κόκκινα δάνεια: Με ένα απόθεμα κόκκινων δανείων της τάξης των 80 δισ. ευρώ, κληρονομιά της κρίσης σε τράπεζες και νοικοκυριά, η αποτελεσματική διαχειρισή τους θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη πρόκληση για τη νέα κυβέρνηση. Παρά τις εργώδεις προσπάθειες των διοικήσεων των τραπεζών για την επίτευξη των στόχων που έχουν θέσει οι εποπτικές αρχές, θεωρείται βέβαιο ότι θα χρειαστούν περισσότερα εργαλεία για τη δραστική μείωσή τους.

Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει τάχιστα να ξεκλειδώσει τα δύο σχέδια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και της Τραπέζης της Ελλάδος, με παράλληλη εφαρμογή της εν λειτουργία ρύθμισης για τους αδύναμους δανειολήπτες παρακάμπτοντας τον προβληματικό για τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών νόμο Κατσέλη. Τίποτα από τα παραπάνω δεν θα λειτουργήσει αποτελεσματικά εάν δεν γίνει συστηματική προσπάθεια για την επιστροφή των συναλλακτικών ηθών και κυρίως αυτού των πληρωμών των δανειακών υποχρεώσεων.

Δημόσιο – ασφάλεια: Για να καταφέρει η Ελλάδα να εισέλθει σε έναν βιώσιμο κύκλο ανάπτυξης, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει με τολμηρό τρόπο να εκσυγχρονίσει τη χώρα. Να επανέλθει η πίστη των πολιτών σε ανεξάρτητες αρχές και κυρίως στη Δικαιοσύνη, να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ασφάλειας σε κάθε γωνιά της χώρας, να μεταβληθούν οι δημόσιες υπηρεσίες σε επαγγελματικά σημεία παροχής υπηρεσιών και να πείσει εκ νέου τους πολίτες της να πληρώνουν τους φόρους τους. Το τελευταίο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την παράλληλη δραστική μείωση του φορολογικού βάρους τους και την ταυτόχρονη αύξηση των ελέγχων κατά της φοροδιαφυγής.

ΔΕΗ – ΔΕΚΟ: Η μερικώς απασφαλισμένη βόμβα της ΔΕΗ μπορεί να αποκτήσει συστημικά χαρακτηριστικά κινδύνων για την οικονομία. Οι αγορές περιμένουν από τη νέα κυβέρνηση να εξουδετερώσει τη βόμβα δίνοντας παράλληλα το μήνυμα ότι το τελευταίο μεγάλο κάστρο του πελατοκεντρικού πολιτικού συστήματος και των κατεστημένων ομάδων αντίδρασης που οδήγησε σε μεγάλο βαθμό στη χρεοκοπία της χώρας δεν θα συνεχίσει να υπάρχει με τη μορφή που λειτουργούσε μέχρι σήμερα. Οι αντιδράσεις στις δύσκολες αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν για τη ΔΕΗ θα είναι μεγάλες σε εγχώριο επίπεδο και η αντιμετωπισή τους θα είναι ίσως το πρώτο μεγάλο στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση.

Ωστόσο η επιβράβευση των αγορών θα είναι τόσο μεγάλη που θα υπερκαλύπτει το όποιο βραχυχρόνιο πολιτικό κόστος. Μικρότερου μεγέθους, αλλά το ίδιο οξείες αναμένονται οι αντιδράσεις από κατεστημένα συμφέροντα για τις λύσεις που απαιτούνται για άλλες εταιρείες του Δημοσίου όπως τα ΕΛΤΑ, η ΛΑΡΚΟ και οι συγκοινωνίες.