Νέους και αυστηρότερους κανόνες προστασίας των οφειλετών ετοιμάζεται να επιβάλει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΥΠΕΘΟ) στις εταιρείες διαχείρισης τραπεζικών δανείων, στους λεγόμενους servicers, μέσα από ένα νέο νομοσχέδιο που θα επιβάλει το fair play υπό την απειλή προστίμων.

Το νομοσχέδιο, που ήδη καταρτίζεται, επιβάλλει περισσότερους και πιο αναλυτικούς κανόνες λειτουργίας-συνεργασίας των διαχειριστών με τους οφειλέτες. Κανόνες αντίστοιχους με αυτούς που έχουν επιβληθεί στις εισπρακτικές εταιρείες. Κατ’ αρχάς μπαίνει τέλος στην τακτική «αγοράσαμε το δάνειό σας από τράπεζα – fund» χωρίς περαιτέρω ενημέρωση. Τόσο τα funds όσο και οι servicers θα πρέπει να παρέχουν αναλυτική πληροφόρηση προς τους δανειολήπτες σχετικά με την αγορά του δανείου τους από την τράπεζα κ.λπ. Θα παρέχουν δηλαδή κάθε πληροφορία για τους όρους αγοράς του δανείου, την τήρηση αρχείων, τη διακράτηση κεφαλαίων πελατών, την εξωτερική ανάθεση σε τρίτους κ.ά. Θα πρέπει επίσης να μεταχειρίζονται εξίσου δίκαια τα παράπονα-αιτήματα που αφορούν επιχειρηματικά, καταναλωτικά ή στεγαστικά δάνεια.

Τo νομοσχέδιο ουσιαστικά θα εναρμονίζει την ελληνική νομοθεσία με την κοινοτική οδηγία 2167/2021 για τη διαχείριση πιστώσεων. Το νέο πλαίσιο θα είναι σπονδυλωτό και θα επιχειρήσει μια επαναρρύθμιση των σχέσεων δανειοληπτών και εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων. Συγχρόνως θα συμπληρώνει το υπάρχον πλαίσιο ώστε θα οδηγήσει μοιραία σε μια επαναξιολόγηση των εταιρειών παροχής πιστώσεων που ουσιαστικά διαμορφώνουν ένα νέο «υπο-τραπεζικό» σύστημα.

Με βάση τις νέες ρυθμίσεις, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα μπορεί να εισηγείται προς την Τράπεζα της Ελλάδος (που έχει την εποπτεία) την επιβολή κυρώσεων προς τις εταιρείες διαχείρισης ή ακόμα και σε funds. Το θέμα των ποινών αλλά και ευρύτερα των νέων κανόνων αναλύθηκε διεξοδικά στις συναντήσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη τόσο με τους τραπεζίτες όσο και με τους εκπροσώπους των funds και των services, βάζοντας έτσι σε ένα διαφορετικό κάδρο τη συζήτηση για το πώς πρέπει να στηριχθούν οι ευάλωτοι δανειολήπτες αλλά και όσοι βρίσκονται στο όριο των δυνατοτήτων τους.

Υπενθυμίζεται ότι από το 2020 μέχρι σήμερα οι τράπεζες, αξιοποιώντας το εργαλείο των τιτλοποιήσεων και εφαρμόζοντας το πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής 1- 2», έβγαλαν από τους ισολογισμούς τους μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους άνω των 70 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την ΤτΕ, «το 2022 η συνολική αξία των υπό διαχείριση ανοιγμάτων ανήλθε σε 90,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 74% αφορά ανοίγματα που διαχειρίζονται οι ΕΔΑΔΠ (σ.σ.: Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις) για λογαριασμό Εταιρειών Απόκτησης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (σ.σ.: τα funds που επενδύουν σε κόκκινα δάνεια) και το υπόλοιπο 26% αφορά τη διαχείριση ανοιγμάτων για λογαριασμό πιστωτικών ιδρυμάτων».

Σε ποσοστό 82% τα υπό διαχείριση ανοίγματα ήταν μη εξυπηρετούμενα. Οι εταιρείες που ανέλαβαν τη διαχείριση αυτών των δανείων για λογαριασμό είτε θεσμικών επενδυτών είτε των ειδικών οχημάτων του προγράμματος «Ηρακλής» κατάφεραν να ρυθμίσουν δάνεια ύψους 35 δισ. για περισσότερους από 700.000 δανειολήπτες. Οι συνολικές εισπράξεις που πέτυχαν οι servicers το 2022, με αποπληρωμές, ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων και διαγραφές ανοιγμάτων, διαμορφώθηκαν σε 3,78 δισ. ευρώ. Οι αποπληρωμές ανοιγμάτων ανήλθαν σε 1,93 δισ. ευρώ, οι ρευστοποιήσεις υφιστάμενων εξασφαλίσεων σε 0,73 δισ. ευρώ και οι διαγραφές ανοιγμάτων σε 1,12 δισ. ευρώ. Ρυθμίσεις έγιναν για το 26,9% αυτού του χαρτοφυλακίου, οι περισσότερες (51%) με μακροπρόθεσμο χαρακτήρα. Η κυβέρνηση ζητά περισσότερα και θεωρεί ότι η αγορά κόκκινων δανείων μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα.

Η κοινοτική οδηγία

Στο μεταξύ, τρέχει και η «ευρωπαϊκή προθεσμία». Μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου η Ελλάδα θα πρέπει να ενσωματώσει την κοινοτική οδηγία 2167/2021 για τα NPLs, η οποία δίνει τη δυνατότητα στην ΤτΕ να προχωρά ακόμη και σε ανάκληση της άδειας. Το νέο νομοσχέδιο, που θα ενσωματώνει τη συγκεκριμένη οδηγία, θα καθορίζει τους θεμελιώδεις κανόνες για τον τρόπο με τον οποίο οι αγοραστές πιστώσεων και οι φορείς παροχής υπηρεσιών πιστώσεων θα συνδιαλέγονται με τους δανειολήπτες. Θα απαιτεί από αυτούς να:

■ ενεργούν με καλή πίστη, δίκαια και επαγγελματικά,
■ παρέχουν πληροφορίες που δεν είναι παραπλανητικές, ασαφείς ή ψευδείς,
■ σέβονται και προστατεύουν τις προσωπικές τους πληροφορίες και την ιδιωτικότητα,
■ επικοινωνούν με τρόπο που δεν θα συνιστά παρενόχληση, εξαναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή.

Την ίδια ώρα μελετώνται νέες βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό έτσι ώστε οι διαδικασίες να είναι λιγότερο γραφειοκρατικές και ταχύτερες προς όφελος όλων των εμπλεκομένων. Μέχρι σήμερα έχουν διαγραφεί οφειλές ύψους 670 εκατ. ευρώ μέσω ρυθμίσεων που αντιστοιχούν σε 2,33 δισ. ευρώ αρχικές οφειλές.

Σε αυτή την κατεύθυνση η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και οι servicers μελετούν βελτιώσεις στον αλγόριθμο από τον οποίο προκύπτει η αυτοματοποιημένη πρόταση-ρύθμιση ώστε να είναι πιο ρεαλιστικές και βιώσιμες οι ρυθμίσεις. Παράλληλα, η κυβέρνηση θα κληθεί να λάβει αποφάσεις για τον νέο φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης κατοικιών ευάλωτων νοικοκυριών, που θα αποτελέσει το μοναδικό εργαλείο προστασίας του δικαιώματος της στέγης για δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την ανάδειξη του ιδιώτη επενδυτή που θα χρηματοδοτήσει το εγχείρημα έχει καθυστερήσει σημαντικά, ενώ κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζονται και εναλλακτικά σενάρια. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, εξετάζεται, μεταξύ άλλων, η λύση σύστασης ενός δημόσιου φορέα όπως στην Κύπρο – αν και σε αυτή την περίπτωση θα απαιτηθεί η σύμφωνη γνώμη της Ε.Ε.

Διαβάστε ακόμη

Οικογένεια Παπασπύρου: Οκτώ δεκαετίες γράφει γλυκές ιστορίες (pics)

Έρχονται έλεγχοι, ξεσκαρτάρισμα και ΦΠΑ στα Airbnb

Δημόσιο: Έρχεται η καθολική εφαρμογή της στοχοθεσίας – Τι ισχύει για το μπόνους παραγωγικότητας

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ