Της Μαριάννας Τζάννε
Tην εξωστρεφή στρατηγική ως διέξοδο από την μιζέρια της εγχώριας αγοράς κατασκευών, την χρήση σύγχρονων εργαλείων παραγωγής και χρηματοδότησης των έργων αλλά και την αλλαγή μιας παγιωμένης αλλά ξεπερασμένης αντίληψης ότι μόνο το δημόσιο παράγει υποδομές, υπερασπίζονται οι πέντε κορυφαίες τεχνικές εταιρείες του κλάδου. Ελλάκτωρ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AVAX, INTRAKAT και Μυτιληναίος μέσω κορυφαίων στελεχών τους συνασπίστηκαν χθες στο 3ο ετήσιο συνέδριο για τις υποδομές και τις μεταφορές, αναδεικνύοντας τις αγκυλώσεις, τις προτεραιότητες και τα μεγάλα αγκάθια του κλάδου τους. Απέναντι τους βρέθηκε ο υπουργός Υποδομών κ. Χρίστος Σπίρτζης εξαπολύοντας επίθεση εφ’ όλης της ύλης για την στάση που κρατούν στα δημόσια έργα αλλά και για την εικόνα τους στο εξωτερικό.
Κοινός τόπος για τις τεχνικές εταιρείες είναι η ανάγκη ενός εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού με μακρόχρονη προοπτική για τα έργα που θα μείνει μακριά από κομματικές επιρροές, η ανυπαρξία μιας αποτελεσματικής οικονομικής διπλωματίας που θα υποστηρίζει και θα ανοίγει δρόμους στις κατασκευαστικές εταιρείες στο εξωτερικό, το κόστος χρήματος λόγω της αδυναμίας στήριξης του τραπεζικού συστήματος, η συρρίκνωση του χρονοδιαγράμματος του σχεδιασμού και της δημοπράτησης ενός έργου αλλά και η βελτίωση του νομικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων.
Αλέξανδρος Εξάρχου: Οι τεχνικές εταιρείες πρέπει να συνεργαστούν στο εξωτερικό
Ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Άκτωρ κ. Αλέξανδρος Εξάρχου ανέφερε ότι όσες εταιρείες δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό βλέπουν συχνά πρέσβεις και εμπορικούς ακολούθους να στηρίζουν τις προσφορές εταιρειών που συμμετέχουν στα έργα. Εν αντιθέσει με τις ελληνικές που είναι μόνες τους. «Η ιστορία δείχνει ότι οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να εκτελέσουν μεγάλα έργα αλλά το ζήτημα είναι πως θα εκτελεστούν κερδοφόρα». Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε το πρόβλημα είναι ότι πηγαίνουμε την Ελλάδα στο εξωτερικό και όχι το αντίστροφο. Χρειάζεται να προσαρμοστούμε στις δομές και τις ανάγκες κάθε χώρας που είναι διαφορετικές από την Ελλάδα και ανέφερε ως παράδειγμα το ρόλο του ανεξάρτητου μηχανικού. Όσον αφορά την άποψη ότι η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας δεν επιτρέπει μεγάλα έργα, ο κ. Εξάρχου δήλωσε πως υπάρχουν λύσεις για χρηματοδότηση από ιδιωτικά κεφάλαια, διεθνείς αναπτυξιακούς οργανισμούς που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την δυσκολία του δημοσίου. «Αυτό που λείπει συχνά είναι η πολιτική βούληση». Το στέλεχος του ομίλου Ελλάκτωρ αναφέρθηκε και στους μετόχους των τεχνικών εταιρειών που στο τέλος της μέρας ενδιαφέρονται και για την αξία της μετοχής.
«Δεν τους νοιάζει εάν το κράτος δεν στηρίζει τις εταιρείες αλλά η εκτέλεση κερδοφόρων έργων και η αξία της μετοχής τους». Ο ίδιος επισήμανε ότι πρέπει να αλλάξουμε, αντί να περιμένουμε «συσσίτιο» έργων από το κράτος. «Πρέπει αναγκαστικά να μεγαλώσουμε και να αναζητήσουμε την τύχη μας στο εξωτερικό. Εάν πρέπει να συνεργαστούμε αυτό θα πρέπει να γίνει στο εξωτερικό, επισήμανε ο κ. Εξάρχου.
Γιώργος Περδικάρης: Το χρηματοδοτικό έλλειμμα στις υποδομές φτάνει τα 12,6 δισ. ευρώ
Προ κρίσης το 3% του ΑΕΠ προερχόταν από τις επενδύσεις σε δημόσιες υποδομές. Στην κρίση το ποσοστό αυτό έπεσε στο 1,4% του ΑΕΠ, ανέφερε χθες το ανώτατο στέλεχος της ΤΕΡΝΑ και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κ. Γιώργος Περδικάρης. Όπως σημείωσε, το χρηματοδοτικό έλλειμμα φτάνει τα 12,6 δις. ευρώ στον τομέα των υποδομών, με αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη.
Για να καλυφθεί το μεγάλο αυτό κενό απαιτείται ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα υποδομών που δεν μπορεί να καλυφθεί μόνο από το δημόσιο τομέα. «Η Ελλάδα για να επανέλθει χρειάζεται επενδυτικό σοκ. Για να πάμε στο 2,4% του ΑΕΠ χρειαζόμαστε νέα επενδυτικά εργαλεία». Τέτοια εργαλεία, όπως αναφέρθηκε είναι οι ΣΔΙΤ, οι παραχωρήσεις, τα ομόλογα έργων, οι ιδιωτικές επενδύσεις, τα έσοδα από υπεραξία που δημιουργούνται από έργα υποδομής που υλοποιούνται.
Ο κ. Περδικάρης τόνισε επίσης ότι απαιτείται λιγότερη γραφειοκρατία αφού όπως είπε για να γίνει στην Ελλάδα μια επένδυση χρειάζονται 15 χρόνια. Στο εξωτερικό είναι 2 με 3 έτη. Αναφερόμενος στην σημερινή κατάσταση στα έργα, δήλωσε πως το 60% των προσφυγών που καταθέτονται στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ) γίνονται δεκτές, πράγμα που σημαίνει πως υπάρχει πρόβλημα.
Το στέλεχος του κατασκευαστικού και ενεργειακού ομίλου επισήμανε ότι επενδυτικός πατριωτισμός δεν είναι «να παίρνω τα δάνεια στην Ελλάδα και να τα τοποθετώ στο εξωτερικό». Και ανέφερε το παράδειγμα της συνεργασίας του ομίλου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στους αυτοκινητοδρόμους με δύο ισπανικές εταιρείες. «Είχαμε αφόρητη πίεση να καταγγείλουμε τη σύμβαση παραχώρησης και να τραβήξουν τα κεφάλαια στο εξωτερικό. Αρνηθήκαμε, πήραμε τις παραχωρήσεις στους ώμους μας και τελειώσαμε τα έργα».
Κωνσταντίνος Μιτζάλης: Ο κλάδος είναι στην χειρότερη κατάσταση
Την άποψη ότι η έλλειψη έργων οδηγεί τις εταιρείες στο εξωτερικό χωρίς όμως ο δρόμος να είναι σπαρμένος με ρόδα, εξέφρασε ο διευθύνων σύμβουλος της AVAX κ. Κωνσταντίνος Μιτζάλης. Όπως είπε, οι δυσκολίες συνδέονται με το κόστος χρήματος , την έλλειψη εγγυητικών και την απουσία στήριξης του κράτους. Ο κλάδος ανέφερε είναι στην χειρότερη κατάσταση. Την δημοπράτηση νέων έργων δεν φρενάρει μόνο η έλλειψη χρημάτων . Είναι αναγκαίο και επιβεβλημένο ένα εθνικό σχέδιο υποδομών με προοπτικές, προτεραιότητες, χρηματοδότηση, ανεξάρτητο από πολιτικές εξελίξεις. Ο κ. Μιτζάλης σημείωσε ότι η πολιτεία είναι ανάγκη να λαμβάνει υπόψη της τις απόψεις των ιδιωτών, των τραπεζών και των κατασκευαστικών φορέων που είναι αναπόσπαστο των κατασκευών. Όπως δήλωσε, είναι καιρός να δούμε μια προκήρυξη που ο χρόνος συντήρησης θα βαθμολογείται ή μια δημοπράτηση με συμπλήρωση τιμολογίου. «Οι πρότυπες προτάσεις δεν κουμπώνουν μόνο με την οικονομική κατάστασης αλλά λύνουν προβλήματα».
Πέτρος Σουρέτης: Να αλλάξει η συνέπεια έργων και λόγων στα δημόσια έργα
Στο κενό έργων που παρατηρείται στην αγορά των κατασκευών αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Πέτρος Σουρέτης, διευθύνων σύμβουλος της Ιντρακάτ. Το στέλεχος του ομίλου Ιντρακόμ χαρακτήρισε νομικό τέλμα την επέκταση της γραμμής του μετρό 4, μίλησε για το χαμένο Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) αλλά και για το σαλαμοποιημένο «Πάτρα –Πύργος».
Ο κ. Σουρέτης δήλωσε απογοήτευση από το γεγονός ότι τα προβλήματα του κλάδου δεν επιλύονται και αναφέρθηκε στην «αναίτια επίθεση του δημοσίου μέσω της επιτροπής ανταγωνισμού που αντί να λύσουν προβλήματα επέβαλαν τεράστια πρόστιμα στην μεγαλύτερη κρίση».
Παναγιώτης Γαρδελίνος: Οι Έλληνες μηχανικοί έχουν καλύτερη κατάρτιση
Την άποψη ότι η εξωστρέφεια είναι μια απάντηση στα προβλήματα του κλάδου αλλά όχι η μοναδική, εξέφρασε χθες και ο Γενικός Διευθυντής της ΜΕΤΚΑ του ομίλου Μυτιληναίου Παναγιώτης Γαρδελίνος.
Σημασία, όπως είπε, έχει η σωστή προετοιμασία και η ανάλυση του ρίσκου. Όπως αποκάλυψε το 80% των εσόδων της εταιρείας προέρχονται από το εξωτερικό. «Οι Έλληνες μηχανικοί έχουν πολύ καλή τεχνική κατάσταση σε πολλά είδη έργων, ευελιξία στην αντιμετώπιση σοβαρών θεμάτων που ανακύπτουν στα έργα και πολύ καλό κοστολόγιο».
Στα μειονεκτήματα είναι ότι αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη λόγω της αδύναμης οικονομίας ενώ το τραπεζικό κόστος είναι αυξημένο.
«Λείπει από τη στήριξη του κράτους ένας αναβαθμισμένος οργανισμός εξαγωγικών πιστώσεων ώστε να ασφαλίζει ρίσκα Ελλήνων που επιχειρούν στο εξωτερικό και να συμμετέχει στη χρηματοδότηση έργων με μεγάλο ποσοστό ελληνικής προστιθέμενης αξίας».
Χρ. Σπίρτζης: Βγάζετε μόνοι σας τα μάτια σας
Σκληρή κριτική άσκησε χθες από την πλευρά του στους εργολάβους, ο υπουργός Υποδομών Χρίστος Σπίρτζης, σηκώνοντας το γάντι για τις γκρίνιες περί καθυστερήσεων στις δημοπρασίες και ανώριμα έργα.
«Βγάζετε μόνοι σας τα μάτια σας» μέσω των προσφυγών, είπε ο υπουργός Υποδομών υποστηρίζοντας ότι η πίτα των κατασκευών έχει 5 δισεκατομμύρια σε έργα και τόνισε ότι πρέπει να πάψουν να είναι εργολάβοι και να γίνουν κατασκευαστές.
Αίσθηση πάντως έκαναν οι αναφορές του κ. Σπίρτζη για την εικόνα των τεχνικών εταιρειών στην Ελλάδα. «Δεν είμαι περήφανος για το έργο των ελληνικών τεχνικών εταιρειών στο εξωτερικό. Μου γινόντουσαν παράπονα για καθυστερήσεις κάποιων ελληνικών τεχνικών εταιρειών. Έπρεπε να απολογούμαστε γιατί κάποιες εταιρείες δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους».
Όπως σημείωσε το υπουργείο κινητοποίησε δημόσιες εταιρείες, όπως την Εγνατία, την ΕΡΓΟΣΕ, την Αττικό Μετρό να συμμετάσχουν με ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες σε έργα στο εξωτερικό για να υπάρξει εγγύηση. Ο υπουργός Υποδομών αναφέρθηκε και στις προτάσεις τη ΝΔ για τα έργα. Ειδική αναφορά έκανε για τον σχεδιασμό που προβλέπει την επέκταση της Αττικής Οδού από Κατεχάκη έως Βουλιαγμένη, λέγοντας ότι υπηρετεί καθαρά το σχέδιο ανάπτυξης και τους επενδυτές του Ελληνικού. «Μόνο που με το εθνικό σχέδιο υποδομών δεν πας να εξυπηρετήσεις ένα επενδυτή αλλά το εθνικό σχέδιο που είναι η οδική και σιδηροδρομική επέκταση, η επέκταση προς Κύμη μέχρι την εθνική οδό κ.α». Για τις πρότυπες προτάσεις επανέλαβε ότι προσκρούουν στο κοινοτικό δίκαιο.