Η ελληνική κτηματαγορά μετά την ύφεση των μνημονιακών χρόνων είχε ανάγκη σημαντικών κεφαλαίων για την επανεκκίνηση της, ικανών να καλύψουν το επενδυτικό κενό δέκα ετών και να χρηματοδοτήσουν σημαντικές επενδύσεις που θα έδιναν προστιθέμενη αξία και νέες θέσεις εργασίας.
Εντός του β΄εξαμήνου του 2018 και το 2019, πραγματοποιήθηκαν από αλλοδαπές εταιρείες επενδύσεις αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για την απόκτηση και την ανάπτυξη ακινήτων στην Ελλάδα.
Παράλληλα, πολλοί επενδυτικοί όμιλοι από την Αμερική, Σουηδία, Ολλανδία και Ισραήλ, που διέκριναν την επενδυτική ευκαιρία και τις προοπτικές αύξησης των αξιών στο άμεσο μέλλον, τοποθετήθηκαν στην ελληνική αγορά.
Στόχος τους, ήταν η ανακατασκευή και ανακαίνιση των ακινήτων και η επανατοποθέτησή τους στην αγορά, είτε ως χώροι φιλοξενίας (π.χ. ξενοδοχεία, βραχυχρόνιες μισθώσεις), είτε ως διαμερίσματα προς πώληση ή/και μακροχρόνια μίσθωση.
Σήμερα τα δεδομένα άλλαξαν, όπως σε κάθε κλάδο της οικονομίας εν μέσω πανδημίας του κορωνοϊού, ήδη πολλοί επενδυτές που επένδυαν κεφάλαια σε ακίνητα με ζητούμενη απόδοση από 5% έως 6% και σε περιπτώσεις πολύ καλών ακινήτων ακόμη και 4,8%, σήμερα αναζητούν επενδύσεις με αποδόσεις στο 8%. Αυτή η διαφορά, έχει αντίκτυπο στην τιμή πώλησης του ακινήτου μεταξύ -20% και -30% όπου πλέον διαφαίνεται και από τις μειωμένες προτάσεις αγοράς που πραγματοποιούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων βάση της ζητούμενης τιμής πώλησης.
Παράλληλα, δεν είναι λίγοι οι επενδυτές που τηρούν στάση αναμονής έως και τον Οκτώβριο που θα έχουν ξεκαθαρίσει τα δεδομένα, ενώ διατηρούν το φόβο ενός νέου κύματος κορωνοϊού που σίγουρα ανάλογα με τη διάρκεια και την έκταση θα επηρεάσει εντονότερα την οικονομία της εκάστοτε χώρας.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν funds που αποφάσισαν να σταματήσουν οποιαδήποτε επένδυση στην Ελλάδα (έχοντας παράλληλα το βλέμμα στραμμένο στη χώρα μας για τυχόν ευκαιρίες), μεταφέροντας όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια που προορίζονταν για την ελληνική κτηματαγορά, στην Ισπανία και στην Νέα Υόρκη που ήδη δραστηριοποιούνταν πριν εγκατασταθούν στη χώρα μας, ενώ προγραμματίζουν να τοποθετηθούν στην Ιταλία ως νέα αγορά για επενδύσεις ακινήτων.
Συγκεκριμένο παράδειγμα, αποτελεί fund με κεφάλαια από το Ισραήλ που έχει ήδη επενδύσει πολλά εκατομμύρια ευρώ στο κέντρο της Αθήνας και ο προγραμματισμός του για το 2020 ήταν η επένδυση επιπλέον 100 εκατ. Ευρώ σε γραφειακούς χώρους, χώρους φιλοξενίας, mall και students flats, εν μέσω lockdown, αποφάσισε να σταματήσει οποιαδήποτε επένδυση στην Ελλάδα. Ήδη, έχει μεταφέρει όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια που προορίζονταν για την ελληνική κτηματαγορά, στην Ισπανία και στην Νέα Υόρκη που δραστηριοποιούταν πριν εγκατασταθούν στη χώρα μας, ενώ προγραμματίζουν να τοποθετηθούν στην Ιταλία ως νέα αγορά για επενδύσεις ακινήτων. Αξίζει να αναφέρουμε ότι τους πρώτους μήνες του 2020, είχε προβεί σε προσφορές για αγορά μεγάλων αυτοτελών κτιρίων στο κέντρο της Αθήνας συνολικής αξίας άνω των 50 εκατ. €.
Παράλληλα, πολλά funds που ήδη έχουν δραστηριοποιηθεί στην ελληνική κτηματαγορά και έχουν επενδύσει αρκετά εκατ. ευρώ, σήμερα εξετάζουν τη δυνατότητα πώλησης μέρος του χαρτοφυλακίου τους ή επινοικίασης – μεταφορά δικαιωμάτων χρήσης ακινήτων που έχουν αποκτήσει μετά από πλειοδοτικούς διαγωνισμούς.
Η ελληνική κτηματαγορά δεν τους αφήνει αδιάφορους, επαναπροσδιορίζουν την τοποθέτησή τους ανάλογα με τις γενικότερες οικονομικές εξελίξεις της χώρας μας.
Αυτή τη χρονική στιγμή που η χώρα μας έχει το πλεονέκτημα της σωστής θωράκισης από την πανδημία του κορωνοϊού, των χαμηλών επιπέδων θανατηφόρων κρουσμάτων, θα πρέπει με αρωγό τα αποτελέσματα του 2019, την επενδυτική ευκαιρία, και το αίσθημα ασφάλειες για τη δημόσια υγεία, να θεσπίσει άμεσα φορολογικά κίνητρα για τους επενδυτές, να υποστηρίξει με ισχυρά κίνητρα προγράμματα συνεπενδύσεων με ξένους επενδυτές – ώστε να παραμείνουν οι υφιστάμενοι επενδυτές στη χώρα μας και να μην στραφούν σε άλλες αγορές οι οποίες σχεδιάζουν να προσφέρουν τα παραπάνω κίνητρα επιδεικνύοντας αντανακλαστικά στη κρίση, και κυρίως να προσελκύσουμε νέους επενδυτές που θα καλύψουν μέρος του χρηματοδοτικού κενού που θα έχει δημιουργηθεί λόγω του κορωνοϊού μειώνοντας την ανάγκη για τραπεζικό δανεισμό.
Κλειδί στην εξέλιξη και τη δυναμική της κτηματαγοράς θα αποτελέσουν οι χρηματοοικονομικοί δείκτες, τα αποτελέσματα του τουρισμού που αποτελεί τον βασικό αρωγό επενδύσεων στη κτηματαγορά, η διαθεσιμότητα και η ευκολία δανεισμού, τα αναπτυξιακά μέτρα που θα στοχεύουν στην οικονομική ενδυνάμωση των πολιτών, το φορολογικό καθεστώς, τα μέτρα στήριξης των υφιστάμενων επενδυτών και προσέλκυσης νέων, το αίσθημα ασφάλειας των εργαζομένων για την εργασία τους και τα εισοδήματά τους αλλά και η εν γένει εσωτερική και εξωτερική σταθερότητα της χώρας μας.
*Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates