Το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. υιοθετήθηκε πανηγυρικά ύστερα από τη μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Ιουλίου, αλλά οι διαδικασίες έγκρισης καθυστερούν, λόγω των απαιτήσεων που προβάλλει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση που ήδη έχει σημειωθεί στην έναρξη ορισμένων προγραμμάτων που έπρεπε ήδη να «τρέχουν», όπως το SURE που αφορά την ενίσχυση της απασχόλησης, μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια στην έγκαιρη έναρξη των χρηματοδοτήσεων.

Το ενδεχόμενο έχουν υπ’όψιν τους παράγοντες της ελληνικής κυβέρνησης, οι οποίοι, όμως, σημειώνουν ότι υπάρχουν αρκετά αποθέματα έτσι ώστε να χρηματοδοτηθούν οι δράσεις από το εθνικό σκέλος μέχρι να προχωρήσουν οι διαδικασίες έγκρισης μέσα από το λεγόμενο «τρίλογο», ήτοι, την τριμερή διαπραγμάτευση μεταξύ του Συμβουλίου Υπουργών, που εκπροσωπείται από τη γερμανική προεδρία, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Κομισιόν.

Στη συνέχεια, όταν εγκριθούν οι αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να υπάρξει και η έγκριση των 27 εθνικών κοινοβουλίων.

Από την πλευρά του Συμβουλίου Υπουργών υπήρξε συμφωνία και για τα κριτήρια χρηματοδότησης καθώς και το ποσό προκαταβολής, στην τελευταία συνεδρίαση του Συμβουλίου Μονίμων Αντιπροσώπων (COREPER). Η προκαταβολή θα ανέρχεται τελικά στο 10% του ποσού που δικαιούται κάθε χώρα, όπερ σημαίνει 3,2 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, από τα 32 δισ. ευρώ που δικαιούται συνολικά.

Ωστόσο, η έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκκρεμεί και στο θέμα αυτό υπάρχουν τρία σημεία εμπλοκής:

Το πρώτο αφορά στο ύψος των κονδυλίων του κοινοτικού προϋπολογισμού για το διάστημα 2021-2027, η διαπραγμάτευση για τον οποίον έκλεισε ως «πακέτο» με εκείνη για το Ταμείο Ανάκαμψης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά να αυξηθούν οι πόροι για ορισμένα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. για την εκπαίδευση, την έρευνα, την υγεία και την άμυνα, κατά 38 δισ. ευρώ, αλλά η γερμανική προεδρία δέχεται αύξηση μόνο κατά 10 δισ. ευρώ.

Το δεύτερο σημείο εμπλοκής αφορά στους όρους υπό τους οποίους θα δίνονται οι χρηματοδοτήσεις στα κράτη μέλη, τη λεγόμενη αιρεσιμότητα. Ένα από τα θέματα που βάζει το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο είναι ότι πρέπει να υπάρξουν αυστηροί όροι και προϋποθέσεις οι οποίοι θα συνδέονται και με το σεβασμό από τα κράτη μέλη των κανόνων του κράτους δικαίου. Η απαίτηση αυτή συνδέεται κατ΄ εξοχήν με την Ουγγαρία και την Πολωνία, για τις οποίες ήδη διεξάγεται έρευνα σχετικά με κυβερνητικές παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη και τα μέσα ενημέρωσης. Οι δύο χώρες απειλούν να μπλοκάρουν τις αποφάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης εάν τεθούν τέτοια κριτήρια. Αυτό είναι και το πιο σοβαρό σημείο τριβής.

Τέλος, το Ευρωκοινοβούλιο απαιτεί να ξεκαθαριστούν οι πόροι με τους οποίους θα αποπληρωθούν τα δάνεια που θα λάβει η Ε.Ε. για να χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς και οι διαδικασίες αποπληρωμής.