Του Δημήτρη Παφίλα

Κατέβασαν τα μολύβια οι ξένοι επενδυτές στο Χρηματιστήριο σε ό,τι αφορά τις τράπεζες και δεν πρόκειται να τα ξανασηκώσουν μέχρι να γραφτούν οι νέοι κώδικες (Da Vinci) του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Και όπως φαίνεται, τα κλειδιά των νέων κωδίκων δεν τα κρατούν οι Illuminati, αλλά όσοι έχουν τον μεγαλύτερο λόγο, δηλαδή ο SSM.
Oι νέοι κώδικες, που πρέπει να έχουν αποκρυπτογραφηθεί έως τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, δεν είναι παρά οι αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, ο ορισμός νέας διοίκησης στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και, τέλος, η οριστικοποίηση μέχρι τον Δεκέμβριο του νομικού πλαισίου για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPL’s).

Καθημερινά, η αποστασιοποίηση των ξένων επενδυτών από την Ελλάδα διευρύνεται και είναι χαρακτηριστική η αποτίμηση που δίνουν στις ελληνικές τράπεζες: με ίδια κεφάλαια 28,6 δισ. ευρώ αποτιμώνται στο Χρηματιστήριο μόλις 6,1 δισ. ευρώ (18/8). Δηλαδή, κάθε 1 ευρώ κεφαλαίου αποτιμάται 0,21 λεπτά ή οι μετοχές διαπραγματεύονται 0,21 φορές τη λογιστική τους αξία κατά μέσο όρο. Οι τιμές αυτές σημαίνουν ότι η αγορά προεξοφλεί ότι τα κόκκινα δάνεια θα πωληθούν σε χαμηλές τιμές. Οι ξένοι επενδυτές φοβούνται ότι ο επόπτης SSM θα αναγκάσει τις τράπεζες να πουλήσουν τα δάνεια σε χαμηλές τιμές, εξ ου και η χαμηλή αποτίμηση στο χρηματιστήριο.

Ακόμα και από τις τιμές που δόθηκαν στις περυσινές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, η απόσταση είναι σημαντική. Αποδεικνύει δε ότι σε αυτό το διάστημα δεν προχώρησε τίποτα στην εκμετάλλευση των κόκκινων δανείων προκειμένου να εξυγιανθούν οι ισολογισμοί των ελληνικών τραπεζών και να γίνει η επανεκκίνηση της οικονομίας.

Για ποιους λόγους, λοιπόν, οι ξένοι επενδυτές δεν ενδιαφέρονται για τις ελληνικές τράπεζες ακόμη και σε αυτές τις πολύ χαμηλές τιμές;

Ξένος επενδυτής μιλώντας στο «newmoney.gr» υποστηρίζει ότι μέχρι να ξεκαθαριστούν οι νέοι κανόνες για τις ελληνικές τράπεζες οι ξένοι επενδυτές δεν πρόκειται να κάνουν βήμα…

Το μεγάλο λάθος της ελληνικής κυβέρνησης ξεκίνησε πέρυσι, όταν μαζί με την τραγική ανακεφαλαιοποίηση αποδέχθηκε τον νέο νόμο και τα κριτήρια για τα μέλη των διοικήσεων των τραπεζών, εξέλιξη την οποία επέβαλαν οι δανειστές προκειμένου να ελέγξουν τα πιστωτικά ιδρύματα. Η ελληνική κυβέρνηση αποδέχθηκε να συμμετέχουν μόνο τραπεζικά στελέχη στα διοικητικά συμβούλια και αργότερα προσπάθησε να διορθώσει το λάθος με αλλαγές και τροποποιήσεις στα κριτήρια. Οι αλλαγές, όμως δεν έγιναν δεκτές, με αποτελέσμα τη σημερινή κακή εικόνα, όπου αναζητώνται περίπου 15 νέα μέλη καθώς και μία διοίκηση τράπεζας. Στη συνέχεια, μια υπερβολική απαίτηση ενός ξένου μετόχου σε μια τράπεζα περιέπλεξε την κατάσταση και οδήγησε σε προσωρινές διοικήσεις. Ωστόσο, η ευθύνη για τα μέλη των διοικήσεων δεν βαρύνει αποκλειστικά την κυβέρνηση αλλά και τον SSM, καθώς διεθνώς στις τράπεζες συμμετέχουν επιχειρηματίες, καθηγητές κ.ά. Οι δανειστές στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τις τράπεζες πιθανότατα να προκαλέσουν μεγαλύτερες ζημίες, όπως υποστηρίζει έμπειρη τραπεζική πηγή. Τα νέα μέλη των διοικητικών συμβουλίων, ιδιαίτερα τα ξένα, δεν έχουν γνώση της ελληνικής πραγματικότητας και θα καθυστερούν να πάρουν αποφάσεις, με συνέπεια να δημιουργούνται περισσότερα προβλήματα παρά να λύνονται. Από την άλλη πλευρά, ορισμένα ξένα funds θεωρούν ότι οι ξένοι τραπεζίτες που δεν έχουν σχέση με την ελληνική πραγματικότητα θα παίρνουν πιο γρήγορα αποφάσεις προς όφελος των μετόχων των τραπεζών.

Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στην Εθνική, για τη θέση του προέδρου συζητιέται ήδη το όνομα ενός στελέχους που είχε συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για το πρώτο μνημόνιο, ενώ στην Πειραιώς θα πρέπει να εξευρεθεί νέα διοίκηση.

Αλλαγές στο ΤΧΣ

Μετά την αποπομπή της παλιάς διοίκησης και τον ορισμό προσωρινής διοίκησης -και τις αυξήσεις των μισθών- η ξένη ελεγκτική εταιρεία Korn Ferry αναζητά διευθύνοντα σύμβουλο και μέλος για το ΤΧΣ. Σύμφωνα με ορισμένες τραπεζικές πηγές, για τις θέσεις έχουν συζητηθεί ήδη τα ονόματα μιας Ολλανδέζας και μιας Αυστριακής. Μέχρι πρότινος επικρατέστεροι υποψήφιοι ήταν ο πρώην Πολωνός πρωθυπουργός Μάρεκ Μπέλκα καθώς και μια Ουγγαρέζα με τραπεζική προϋπηρεσία. Η λίστα θα δοθεί στον υπουργό Οικονομικών και κατόπιν θα γίνει η επιλογή. Η νέα διοίκηση του ΤΧΣ, εκτός από τις μεγάλες ζημίες που θα κληρονομήσει από το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το επείγον ζήτημα των κόκκινων δανείων.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, αλλά και τους ξένους επενδυτές το νομικό πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια θα είναι το κλειδί που δύναται να δημιουργήσει προοπτικές και κυρίως ένα νέο αφήγημα για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Εκ των πραγμάτων, ο μοναδικός τομέας απ’ όπου οι τράπεζες μπορούν να αναμένουν έσοδα -για τα επόμενα δύο χρόνια- είναι τα κόκκινα δάνεια. Συνεπώς, όσο καλύτερα οργανωθεί το πλαίσιο τόσο περισσότερα θα είναι και τα έσοδα. Εξάλλου, οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν να αντιμετωπίσουν και τον ανταγωνισμό από τις ιταλικές, οι οποίες στην προσπάθειά τους να βρουν κεφάλαια θα χρησιμοποιήσουν ως δέλεαρ τα δικά τους NPLs. Οι ίδιες τραπεζικές πηγές μιλούν για τη δημιουργία ενός είδους «κακής τράπεζας» ή ειδικού οχήματος με συμμετοχή πολλών εμπλεκόμενων παραγόντων. Για παράδειγμα, σε αυτά τα σχήματα διαχείρισης κόκκινων δανείων θα μπορούν να συμμετάσχουν: η τράπεζα, τα credit funds, ασφαλιστικά ταμεία, ακόμη ίσως και επενδυτικές τράπεζες. Το σχήμα αυτό θα αναλαμβάνει τη διαχείριση των NPLs και πιθανότατα θα δανειοδοτείται από την τράπεζα. Οταν θα τελειώνει η διαχείριση θα αποπληρώνεται το δάνειο και όσα απομένουν θα είναι τα κέρδη για τα credit funds.

Περαιτέρω, ιδιαίτερη σημασία για τα funds θα έχει η σύνθεση του χαρτοφυλακίου των κόκκινων δανείων που θα πωληθούν. Αν λ.χ., εκτός από τα κόκκινα δάνεια πουληθούν και ενήμερα, τότε το ενδιαφέρον θα είναι μεγαλύτερο. Εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον θα δημιουργηθεί εφόσον τα κόκκινα δάνεια που θα πουληθούν ανήκουν στην κατηγορία των κακοπληρωτών που στρατηγικά δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους αν και έχουν τη δυνατότητα. Η πώληση, όμως, των κόκκινων δάνειων θα περιλαμβάνει και προμήθειες για τα ξένα funds από τις προβλέψεις σε περίπτωση που επανακτώνται τα δανειακά κεφάλαια.