Τα κίνητρα αγοράς για νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η συνεχής αλλαγή της τεχνολογίας και το κόστος των μπαταριών σημαίνουν ότι τα ηλεκτρικά οχήματα είναι λιγότερο ελκυστικά στην αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων.
«Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα που πρόκειται να πλήξει την αυτοκινητοβιομηχανία», δήλωσε ο Fintan Knight, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Automotive Equity Management, μιας startup που συγκρίνει περιουσιακά στοιχεία και δείκτες κινητικότητας.
Ο Knight, πρώην στέλεχος των Audi, Rolls-Royce και BMW, επεσήμανε μελέτες που δείχνουν ότι οι υπολειμματικές αξίες, εκφρασμένες ως απόσβεση, υπερβαίνουν το 50% του κόστους μετακίνησης (με το υπόλοιπο να είναι λειτουργικά έξοδα, ασφάλιση και ενέργεια). «Είναι κεντρικής σημασίας για το επιχειρηματικό μοντέλο της κινητικότητας», είπε.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες μπορούν να προσφέρουν ελκυστικούς όρους μίσθωσης εάν οι υπολειμματικές αξίες είναι ισχυρές, μια ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρος για τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία είναι πιο ακριβά στην κατασκευή και την πώληση. Οι αγοραστές που αρνούνται τις υψηλές τιμές λιανικής -και διστάζουν να ξοδέψουν δεκάδες χιλιάδες ευρώ για να αντικαταστήσουν μια μπαταρία- μπορούν ωστόσο να πειστούν να στραφούν σε ηλεκτρικά οχήματα με μηνιαίες μισθώσεις χαμηλού κόστους και χαμηλό κόστος λειτουργίας.
«Όσο υψηλότερη είναι η υπολειμματική αξία τόσο πιο ελκυστικές τιμές μίσθωσης μπορούν να προσφερθούν και τόσο περισσότερα οχήματα μπορούν να πωληθούν», δήλωσε ο Martin Weiss, επικεφαλής αποτιμήσεων στην DAT, έναν πάροχο δεδομένων αυτοκινήτων με έδρα τη Γερμανία.
Για παράδειγμα, η Peugeot είναι σε θέση να προσφέρει μισθώσεις για το e-208 ξεκινώντας από 130 ευρώ το μήνα στη Γαλλία (με κίνητρα) επειδή η αξία μεταπώλησης της μάρκας είναι υψηλή
Η CEO Linda Jackson δήλωσε κατά την παρουσίαση του e-3008 ότι η τοποθέτηση της Peugeot σε υψηλό επίπεδο τεχνολογίας και αξίας μάρκας, της δίνει υψηλές υπολειμματικές αξίες, προσθέτοντας ότι η γαλλική εταιρεία εργάστηκε για 10 χρόνια για να τοποθετήσει τον εαυτό της στην «ανώτερη mainstream» κατηγορία.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι είναι κρίσιμο οι υπολειμματικές αξίες να αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια το κόστος απόσβεσης κατά τη διάρκεια μιας μίσθωσης. Εάν η αξία ενός EV ηλικίας τριών ετών είναι πολύ χαμηλότερη από την αναμενόμενη, οι αυτοκινητοβιομηχανίες, οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης και οι αντιπρόσωποι θα αντιμετωπίσουν οικονομικό πλήγμα όταν μεταπωλούν το αυτοκίνητο, όπως και οι ιδιοκτήτες που αγόρασαν το αυτοκίνητο μέσω παραδοσιακής χρηματοδότησης ή αγοράς με μετρητά.
Οι χαμηλότερες τιμές για μεταχειρισμένα αυτοκίνητα επηρεάζουν τις προβλεπόμενες υπολειμματικές αξίες για νέα οχήματα – και τελικά οδηγούν σε υψηλότερα ποσοστά μίσθωσης.
Το κόστος είναι ίσως το πιο σημαντικό εμπόδιο για την ταχεία υιοθέτηση των EV. Μια έρευνα του 2022 από την DAT διαπίστωσε ότι το 53% των δυνητικών αγοραστών EV ανέφεραν το «υψηλό αρχικό κόστος αγοράς» ως τον λόγο που τελικά αγόρασαν ένα αυτοκίνητο εσωτερικής καύσης. Ο δεύτερος λόγος ήταν το άγχος αυτονομίας.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες ήταν αρχικά αισιόδοξες για τις υπολειμματικές αξίες των ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά με την ολοένα αυξανόμενη διαθεσιμότητα τόσο νέων όσο και μεταχειρισμένων αυτοκινήτων μετά την εξομάλυνση στην αλυσίδα εφοδιασμού που σχετιζόταν με την πανδημία και τους ημιαγωγούς, γίνεται πλέον προφανές ότι τα μεταχειρισμένα ηλεκτρικά οχήματα έχουν χαμηλότερη αξία σε σχέση με τα μοντέλα εσωτερικής καύσης.
Ο Knight λέει ότι το χάσμα στις υπολειμματικές τιμές για τα ηλεκτρικά οχήματα σε σύγκριση με ισοδύναμα μοντέλα εσωτερικής καύσης είναι περίπου 10 έως 12 ποσοστιαίες μονάδες. Για παράδειγμα, το Audi Q7 ένα μοντέλο με κινητήρα εσωτερικής καύσης, θα διατηρήσει την αξία του 11 ποσοστιαίες μονάδες παραπάνω από ένα Q8 E-tron.
«Η αγορά ηλεκτρικών οχημάτων αλλάζει πολύ γρήγορα», δήλωσε ο Knight. «Όταν τα ηλεκτρικά οχήματα έφτασαν για πρώτη φορά στην αγορά σε σημαντικούς αριθμούς γύρω στο 2020, η προσφορά ήταν χαμηλή, το κόστος των καυσίμων αυξανόταν και υπήρχαν άφθονα κίνητρα για τους αγοραστές».
«Οι αυτοκινητοβιομηχανίες ήταν αισιόδοξες για τις υπολειμματικές αξίες. Αυτό έχει πλέον ξεθωριάσει εντελώς». Σύμφωνα με στοιχεία από τις ΗΠΑ, το μέσο νέο θερμικό αυτοκίνητο θα υποτιμηθεί περίπου 28% τα πρώτα τρία χρόνια ιδιοκτησίας, αλλά για τα ηλεκτρικά οχήματα το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 41%.
Αυτή η διαφορά στις υπολειμματικές αξίες «θα έπρεπε να είχε συμβεί από την πρώτη ημέρα αλλά η αγορά δεν ήταν φυσιολογική από το 2020», δήλωσε ο Emmanuel Labi, πρόεδρος της Autobiz, μιας γαλλικής εταιρείας που παρέχει υπηρεσίες ανταλλαγής και αποτίμησης για αυτοκινητοβιομηχανίες. «Από τη στιγμή που η αγορά επέστρεψε στην κανονικότητα, τα ηλεκτρικά οχήματα ήταν τα πρώτα που υποτιμήθηκαν».
Οι πάροχοι δεδομένων χρησιμοποιούν διαφορετικές μετρήσεις για να συγκρίνουν τις υπολειμματικές αξίες, αλλά όλες δείχνουν μια σαφή τάση. Η έρευνα της Autobiz διαπίστωσε ότι ο ρυθμός απόσβεσης για τα ηλεκτρικά οχήματα επιταχύνεται στη Δυτική Ευρώπη, ειδικά στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου τα ηλεκτρικά οχήματα ηλικίας δύο ετών και άνω υποτιμώνται 1,9 φορές ταχύτερα από άλλους κινητήρες το 2023, σε σύγκριση με 0,7 φορές ταχύτερα το 2022.
Η DAT διαπίστωσε ότι οι υπολειμματικές τιμές για τα EV τριών ετών άρχισαν να ακολουθούν εκείνες των βενζινοκίνητων αυτοκινήτων τον Ιανουάριο του 2021. Από τον Ιούλιο του 2023, τα ηλεκτρικά οχήματα κατείχαν το 60% της αξίας τους μετά από τρία χρόνια, ενώ για τα βενζινοκίνητα μοντέλα το ποσοστό αυτό ήταν σχεδόν 70% και για τα ντίζελ περίπου 67%.
Μια έκθεση τον Μάιο από την Glass’s, μια θυγατρική της Autovista, διαπίστωσε ότι οι υπολειμματικές αξίες των ηλεκτρικών οχημάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο άρχισαν να μειώνονται τον Σεπτέμβριο του 2022, ενώ εκείνες άλλων τύπων καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων των plug-in υβριδικών, συνέχισαν να αυξάνονται. Μέχρι τον Μάιο του 2023, οι υπολειμματικές αξίες των EV μειώθηκαν κατά 14%, με βάση την τιμή καταλόγου για αυτοκίνητα ηλικίας τριών ετών.
Η Glass διαπίστωσε ότι οι υπολειμματικές αξίες των ηλεκτρικών οχημάτων, μόλις στο 47% της τιμής καταλόγου, ήταν 25 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερες από το σύστημα μετάδοσης κίνησης με τις καλύτερες επιδόσεις, τα φουλ υβριδικά.
Επίσης οι αντιπρόσωποι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να πουλήσουν μεταχειρισμένα ηλεκτρικά οχήματα – κατά μέσο όρο 53 ημέρες σε σύγκριση με 36 ημέρες για τα βενζινοκίνητα μοντέλα. «Είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί οι έμποροι έχουν γίνει προσεκτικοί σχετικά με το στοκ τους σε ηλεκτρικά.
Στη Σουηδία, όπου τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν περίπου το 33% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων, η τάση στις υπολειμματικές αξίες είναι παρόμοια: τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν χάσει το 10% της αξίας τους από τον Φεβρουάριο του 2020, ενώ όλοι οι άλλοι τύποι καυσίμων έχουν κερδίσει. Οι τιμές των μεταχειρισμένων βενζινοκίνητων αυτοκινήτων είναι 23 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερες από αυτές των ηλεκτρικών οχημάτων.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους οι υπολειμματικές τιμές των ηλεκτρικών οχημάτων είναι χαμηλές, σε σχέση με τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης, λένε οι ειδικοί. Πρώτον, τα κυβερνητικά κίνητρα για τα ηλεκτρικά οχήματα στρεβλώνουν την αρχική τιμή και βλάπτουν την αγορά μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων. Τα περισσότερα κίνητρα στοχεύουν μόνο στα νέα αυτοκίνητα, δίνοντας στους αγοραστές μεταχειρισμένων αυτοκινήτων «ελάχιστη έως καθόλου ενθάρρυνση» να αγοράσουν ένα EV, έγραψε ο Christof Engelskirchen, επικεφαλής οικονομολόγος της Autovista, σε έκθεση τον Μάιο.
Τα κίνητρα και τα φορολογικά οφέλη μπορούν να μειώσουν τις υψηλές τιμές καταλόγου EV, αλλά στην αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων είναι τελικά ο αγοραστής ή η αγορά που καθορίζει την πραγματική αξία ενός οχήματος. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο τα ηλεκτρικά οχήματα «υποφέρουν» στην αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων είναι ότι τα νέα μοντέλα καθίστανται παρωχημένα πολύ πιο γρήγορα από άλλα συστήματα κίνησης.
Η τεχνολογικές εξελίξεις στα ηλεκτρικά συστήματα πρόωσης είναι ραγδαίες αλλά αυτό σημαίνει ότι ταυτόχρονα επιταχύνουν και την απαξίωση των παλαιών αυτοκινήτων. Αυτές οι αναβαθμίσεις μπορούν να λάβουν τη μορφή βελτιωμένων ή μεγαλύτερων μπαταριών, πιο αποδοτικών ηλεκτρικών κινητήρων ή ηλεκτρονικών ισχύος ή ενημερώσεων λογισμικού over-the-air. Μπορούν να αυξήσουν την εμβέλεια και να μειώσουν τους χρόνους φόρτισης.
Τα ηλεκτρικά οχήματα που κυκλοφόρησαν το 2020 είχαν μέση αυτονομία περίπου 330 km. Μόλις δύο χρόνια αργότερα, ο αριθμός αυτός είχε εκτοξευθεί στα 496 km. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο «μεγάλος άγνωστος» για τα μεταχειρισμένα ηλεκτρικά οχήματα είναι η υγεία της μπαταρίας τους, ειδικά από τη στιγμή που οι μπαταρίες αποτελούν περίπου το 30% του κόστους ενός EV.
Οι μπαταρίες μπορεί να υποβαθμίζονται μερικές ποσοστιαίες μονάδες κάθε χρόνο, με την απόδοση 70% να είναι γενικά το όριο για τις εργοστασιακές εγγυήσεις, αλλά ο τρόπος με τον οποίο έχουν «δουλευτεί» είναι εξίσου αν όχι πιο σημαντικός. Πάρα πολλοί κύκλοι γρήγορης φόρτισης στο 100%, αφήνοντας επανειλημμένα την μπαταρία να μηδενιστεί ή χωρίς να προθερμανθεί πριν από τη φόρτιση μπορούν να μειώσουν σημαντικά τη διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας.
«Αν κάποιος ξεχάσει να γεμίσει μια δεξαμενή αερίου, οι συνέπειες είναι μηδενικές», είπε. «Εάν ξεχάσετε να φορτίσετε ένα EV και φύγετε για διακοπές, είναι πιθανό ότι η κατάσταση της συγκεκριμένης μπαταρίας είναι σημαντικά διαφορετική από άλλες, ακριβώς ίδιες, στην αγορά», δήλωσε ο Knight και συνέχισε: «Πρέπει να ελέγχετε όλα τα μεταχειρισμένα EV με υψηλό βαθμό καχυποψίας. Όλα έχουν να κάνουν με τον προσδιορισμό της τιμής προκειμένου να αναλάβει κανείς το ρίσκο μιας πλημμελώς συντηρημένης μπαταρίας. Έτσι πέφτει η υπολειμματική αξία».
Καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα μετακινούνται από ακριβά μοντέλα που αγοράστηκαν από τους πρώτους χρήστες σε πιο ευαίσθητες στις τιμές μικρότερες κατηγορίες, η Autovista, η Autobiz και άλλες υπηρεσίες αποτίμησης αναμένουν ότι θα συνεχίσουν να υστερούν σε υπολειμματικές αξίες σε σχέση με άλλους τύπους καυσίμων.
«Σταθερά σε όλη την Ευρώπη, τα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα θα υποφέρουν περισσότερο από τα οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης καθώς αυξάνεται η πίεση των τιμών στις αγορές μεταχειρισμένων αυτοκινήτων», δήλωσε στέλεχος της DAT.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η αγορά μεταχειρισμένων EV είναι εξαιρετικά ασταθής, αλλά και επειδή το πρώτο κύμα ηλεκτρικών οχημάτων που πωλήθηκαν στην Ευρώπη ήταν ως επί το πλείστον premium μοντέλα ή αυτοκίνητα που μπορεί να μην είχαν βελτιστοποιηθεί για αποδοτικότητα και κόστος.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες δεν είχαν άλλη επιλογή. Έπρεπε να πουλήσουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις εκπομπών CO2 της ΕΕ από το 2020 και να γλιτώσουν από υπέρογκα πρόστιμα.
Τα νέα μοντέλα, ειδικά από κινεζικές μάρκες, θα προσφέρουν καλύτερη τεχνολογία σε χαμηλότερες τιμές, συμπιέζοντας τις τιμές τόσο για τα νέα όσο και για τα μεταχειρισμένα EV. Οι τεράστιες περικοπές τιμών από την Tesla φέτος, σε ορισμένες περιπτώσεις πάνω από 10.000 ευρώ, είχαν σημαντικό αντίκτυπο στις νέες τιμές των ηλεκτρικών οχημάτων, με αλυσιδωτές επιπτώσεις στην αγορά μεταχειρισμένων. Η έκταση αυτού του φαινομένου εξαρτάται από το πώς θα αντιδράσουν οι υπόλοιπες αυτοκινητοβιομηχανίες.
Μια απλή μείωση των τιμών θα «περάσει» γρήγορα στην αγορά μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ άλλες στρατηγικές, όπως η προσφορά φθηνότερων αλλά καλύτερα εξοπλισμένων μοντέλων αρχικού επιπέδου ή η μείωση των επιτοκίων μίσθωσης μέσω θυγατρικών τραπεζών θα έχουν μικρότερο αντίκτυπο στις υπολειμματικές αξίες.
Δεδομένης της σημασίας των υπολειμματικών αξιών των ηλεκτρικών οχημάτων για τη μελλοντική οικονομική υγεία των αυτοκινητοβιομηχανιών, τι μπορεί να γίνει για τη βελτίωσή τους;
Οι ειδικοί λένε ότι η αγορά θα σταθεροποιηθεί φυσικά, καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα θα αποτελούν ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό της αγοράς μεταχειρισμένων αυτοκινήτων. «Η Hyundai και η Toyota είχαν το ίδιο πρόβλημα τα πρώτα χρόνια τους στην Ευρώπη», δήλωσε ο Labi. «Η αγορά δεν ήξερε πώς να τις εκτιμήσει. Μόλις απέδειξαν την αξία τους, οι αξίες των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων αυξήθηκαν».
Η Citroen απλοποιεί σκόπιμα το φύλλο επιλογών για το νέο e-C3, ένα μικρό hatchback κάτω των 25.000 ευρώ, με στόχο να καταστήσει τις υπολειμματικές τιμές πιο προβλέψιμες. Υπάρχουν μόνο δύο επίπεδα εξοπλισμού, το You και το Max.
«Η απλότητα δίνει πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια στο σημείο μεταπώλησης», δήλωσε ο Federico Goyret, επικεφαλής μάρκετινγκ και επικοινωνίας της Citroen. «Όταν έχεις οχήματα που είχαν διαμορφωθεί πριν από τρία χρόνια, οι πελάτες που τα βλέπουν για δεύτερη φορά δεν ξέρουν πόσο αξίζουν οι επιλογές. Επομένως δεν μπορείς να αποτιμήσεις σωστά την υπολειμματική αξία μοντέλων που είχαν τεράστια γκάμα επιλογής εξοπλισμού».
Ένας τρόπος για να απομειωθεί η αβεβαιότητα και ο κίνδυνος από την αγορά μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων, οι αυτοκινητοβιομηχανίες μπορούν να να σκεφτούν ένα πιο συγκεντρωτικό μοντέλο ιδιοκτησίας. Έτσι όταν τα αυτοκίνητα επιστρέφονται μετά από μίσθωση, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα είναι σε καλύτερη θέση να αξιολογήσουν με ακρίβεια την κατάσταση της μπαταρίας, να ανανεώσουν τα οχήματα εσωτερικά – ίσως ακόμη και με νέες μπαταρίες – και στη συνέχεια να τα μεταπωλήσουν.
Διαβάστε ακόμη
Για 5,6 εκατ. ευρώ πουλήθηκε ένα από τα ακριβότερα ρετιρέ του Κολωνακίου (pics-vid)
Shiseido: Tο ραδιενεργό νερό της Φουκουσίμα μειώνει τις προβλέψεις για κέρδη
Άλμα 3,4% στον πληθωρισμό τον Οκτώβριο – Σχεδόν 10% η αύξηση στα τρόφιμα, +26% το λάδι
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ