Μέχρι πού θα φτάσει το bitcoin;

Της Ολγας Μπαλαφούτη

Στην αρχή κανείς δεν πίστεψε ότι το bitcoin, το ψηφιακό – εικονικό νόμισμα που δεν εκδίδεται από κάποια κεντρική τράπεζα και δεν υπόκειται σε κανέναν από τους συμβατικούς κανόνες των αγορών, θα σημείωνε τέτοια επιτυχία και θα έφτανε να αναγνωρίζεται ως μέσο πληρωμής μπαίνοντας στο λεξιλόγιο ακόμα και ατόμων που δεν έχουν βαθιά γνώση οικονομικών ή υπολογιστών.

Η πορεία του είναι ανεξέλεγκτη, όπως και οι διακυμάνσεις στην τιμή του στις πλατφόρμες όπου διαπραγματεύεται, ώστε πολλοί το χαρακτηρίζουν «φούσκα». Το τελευταίο διάστημα επιδόθηκε σε ένα ράλι ανόδου άνευ προηγουμένου, με αποτέλεσμα όχι μόνο να γράψει νέα ιστορικά υψηλά αλλά και να ξεπεράσει σε αξία μέχρι και τον χρυσό (δηλαδή η ισοτιμία δολάριο/bitcoin να είναι μεγαλύτερη από το δολάριο/ουγγιά). Μετά την τρελή άνοδο, ωστόσο, δεν άργησε και η πτώση: από το ιστορικό σπάσιμο των 2.500 δολαρίων ακολούθησε ένα τετραήμερο απωλειών σχεδόν 20%. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές απέσυραν τοποθετήσεις ύψους 3,5 δισ. δολαρίων.

Δύο πίτσες αξίας… 22 εκατομμυρίων

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Toν Μάιο του 2010 ο προγραμματιστής Λάζλο Χάνιετς, από τους πρώτους υποστηρικτές του ψηφιακού νομίσματος, αποφάσισε να διαθέσει τα 10.000 bitcoins που είχε συγκεντρώσει για να αγοράσει δύο… πίτσες. Ηταν η πρώτη συναλλαγή σε bitcoin που πραγματοποιήθηκε στον πραγματικό κόσμο. Τότε η αξία ενός εικονικού νομίσματος μεταφρασμένη σε δολάρια δεν ξεπερνούσε τα 0,003 δολάρια. Επτά χρόνια μετά, η επέτειος που έγινε γνωστή και ως «Bitcoin Pizza Day» ήρθε να αναδείξει τι έχει καταφέρει το «κρυπτονόμισμα». Αν το 2010 οι δύο πίτσες που αγοράστηκαν αντί 10.000 bitcoins κόστισαν 30 δολάρια, σήμερα η αξία τους θα άγγιζε τα 22 εκατ. δολάρια. Να το θέσουμε αλλιώς. Αν κάποιος το 2010διέθετε 100 δολάρια για να αγοράσει αντίστοιχης αξίας bitcoins, σήμερα θα ήταν πλουσιότερος κατά τουλάχιστον 75 εκατ. δολάρια.

Διακυμάνσεις

Το bitcoin ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 1.000 δολάρια τον Νοέμβριο του 2013 και η αξία του έχει γνωρίσει έντονες διακυμάνσεις από τότε. Στα μέσα του 2015 η τιμή είχε υποχωρήσει μέχρι και τα 300 δολάρια, ενώ το καλοκαίρι του 2016 βρισκόταν περίπου στα 600-700 δολάρια (βλ. σχετικό πίνακα).

Την Τρίτη, το bitcoin σημείωσε άλμα 13%, σκαρφαλώνοντας στο επίπεδο ρεκόρ των 2.903 δολαρίων. Με την άνοδο αυτή, η κεφαλαιοποίηση του ανήλθε στα 46,68 δισ. δολάρια, ξεπερνώντας αυτήν της Ford και της Delta Air Lines. Όπως μεταδίδει το Marketwatch, είναι πλέον μεγαλύτερη από τα δύο τρίτα των εταιρειών του S&P 500.

Η αξία του Bitcoin ιστορικά (σύγκριση με δολάριο $)

Φέτος έχει καταγράψει άνοδο της τάξης του 180%, κινούμενο πάνω από τα 2.000 δολάρια. Καταλυτική για το ισχυρό ράλι του bitcoin, σύμφωνα με τους αναλυτές, ήταν η είδηση στις αρχές του Απριλίου ότι αναγνωρίζεται ως νόμιμη μέθοδος πληρωμής στην Ιαπωνία, με την Peach να γίνεται η πρώτη αεροπορική εταιρεία που δέχεται πληρωμές σε bitcoin. ΠλΈον το ιαπωνικό γεν είναι το μεγαλύτερο νόμισμα που ανταλλάσσεται με bitcoin και αντιπροσωπεύει πάνω από το 45% των συναλλαγών. Εξάλλου η λίστα με τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες που χρησιμοποιούν το bitcoin συνεχώς μεγαλώνει. Σε αυτή περιλαμβάνονται εστιατόρια, ξενοδοχεία, δικηγορικά γραφεία, καθώς και δημοφιλείς online υπηρεσίες που δέχονται συναλλαγές με το ψηφιακό νόμισμα.

Ευνοϊκά για το bitcoin λειτουργεί και η γενική πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί παγκοσμίως, ενισχύοντας τη ζήτηση για το ψηφιακό νόμισμα που θεωρείται επενδυτικό καταφύγιο. Εκτός από το bitcoin, υπάρχουν άλλα 830 ψηφιακά ή εναλλακτικά νομίσματα, «alt-coins» όπως έχουν ονομαστεί, πολλά από τα οποία προσφέρουν διαφόρων ειδών τεχνικά πλεονεκτήματα που δεν παρέχει απαραιτήτως το bitcoin. Βασικός ανταγωνιστής είναι το Ethereum, που θέλει να κυριαρχήσει σε όλο το φάσμα των οικονομικών συναλλαγών. Την 1η Ιανουαρίου η τιμή του βρισκόταν κοντά στα 8 δολάρια, ενώ πλέον είναι στα 227 δολάρια. Αυτό σημαίνει ότι από τις αρχές του έτους έχει ενισχυθεί κατά 2.750%.

Είναι φούσκα;

Ενα πέπλο μυστηρίου σκεπάζει το bitcoin. Ακόμα και η προέλευσή του αποτελεί μυστήριο, αφού ξέρουμε ελάχιστα για τον φερόμενο ως δημιουργό του, τον Ιάπωνα Σατόσι Νακαμότο, και εν γένει για τους διαχειριστές του.

Οι αγοραστές και οι πωλητές των bitcoins μπορούν να κάνουν ανώνυμες συναλλαγές, γεγονός που το καθιστά ένα από τα αγαπημένα νομίσματα εγκληματιών αλλά και χάκερ που ζητούν λύτρα, όπως συνέβη εξάλλου στις πρόσφατες κυβερνοεπιθέσεις που έπληξαν πάνω από 100 χώρες. Την ίδια στιγμή οι τρελές αποδόσεις του, με τις απότομες βουτιές ή αντίθετα με τα τεράστια κέρδη, δεν μπορούν να συγκριθούν με καμία άλλη επένδυση στις παγκόσμιες αγορές.

Πάντως, οι ιδρυτές των ψηφιακών πλατφορμών ανταλλαγής bitcoins δεν ανησυχούν υποστηρίζοντας ότι η μεγάλη άνοδος ή πτώση των τιμών αποτελεί φυσιολογικό μέρος οποιουδήποτε οικονομικού κύκλου. «Κάθε φορά που το bitcoin περνάει τέτοιες διακυμάνσεις, κερδίζει νέους χρήστες», εξηγούν τονίζοντας ότι το bitcoin προοδεύει γιατί σε αντίθεση με τις τράπεζες ρισκάρει και καινοτομεί.

info

Το bitcoin ονομάστηκε «κρυπτονόμισμα» (cryptocurrency) επειδή είναι αποκεντρωμένο και χρησιμοποιεί κρυπτογράφηση για τον έλεγχο των συναλλαγών. Τα bitcoins αποθηκεύονται μέσω της σύνδεσής τους με διευθύνσεις που ονομάζονται «πορτοφόλια». Εκεί μπορείς να αγοράζεις bitcoin, όπως θα αποκτούσες οποιοδήποτε άλλο νόμισμα ή να κερδίσεις bitcoin λύνοντας ειδικούς αλγόριθμους. Οι πρώτες προδιαγραφές και η απόδειξη της έννοιάς του δημοσιεύθηκαν το 2009 από τον Σατόσι Νακαμότο. Ο τελευταίος αποσύρθηκε στα τέλη του 2010 χωρίς να αποκαλύψει πολλά για τον εαυτό του. Από τότε η κοινότητα του bitcoin αυξάνεται εκθετικά.