Το αμερικανικό δολάριο αποτελεί το παγκόσμιο αποθεματικό από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αποτελώντας τον «πρωταθλητή» στον κόσμο των νομισμάτων. Το στάτους του δολαρίου παρέμενε αδιαμφισβήτητο μέχρι τώρα. Η αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων, όμως, αποτελεί μία καίρια απειλή για την πρωτοκαθεδρία του.

Όπως και πολλά άλλα νομίσματα πριν από αυτό, η ισοτιμία του δολαρίου έχει καταγράψει μείωση, περιορίζοντας τόσο την αξία του όσο και τις εκτιμήσεις για το μέλλον του ως κύριο αποθεματικό. Το κάποτε ασταμάτητο momentum του έχει δεχθεί πληθώρα «χτυπημάτων» τα οποία το έχουν πλήξει, πιθανώς ανεπανόρθωτα οδηγώντας σε αποδολαριοποίηση. 

Η δυναστεία του δολαρίου

Η κυριαρχία του δολαρίου στο παγκόσμιο στερέωμα είχε υποστηριχθεί από την νομισματική πολιτική, την στρατιωτική ισχύ και την οικονομική επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στον υπόλοιπο πλανήτη εδώ και δεκαετίες. Αυτή τη στιγμή, πάνω από το 50% του διεθνούς εμπορίου γίνεται σε δολάρια, προσφέροντας στις ΗΠΑ ασύγκριτη οικονομική δύναμη.

Η δυναμική αυτή ενισχύεται από το γεγονός πως οι ΗΠΑ μπορούν να αποπληρώσουν το ξένο χρέος τους με το νόμισμά τους, κάτι το οποίο δεν ισχύει για καμία άλλη χώρα. Ακόμα κι αν η αμερικανική κυβέρνηση δημιουργήσει υπέρογκα επίπεδα χρέους σε ξένους επενδυτές, το μόνο που έχει να κάνει είναι να τυπώσει περισσότερα δολάρια έτσι ώστε να τα αποπληρώσει.

Παρ’ όλα αυτά, η δυνατότητα της εκτύπωσης περισσότερου χρήματος έχει ως αντίτιμο τη δημιουργία του πληθωρισμού και την πιθανή υποτίμηση του δολαρίου, η οποία θα δημιουργήσει ντόμινο επιπτώσεων στην παγκόσμια οικονομία.

Ψυχρός Πόλεμος

Εδώ και δεκαετίες, το δολάριο κυριαρχεί στην παγκόσμια οικονομία. Δεδομένων των νέων ψηφιακών νομισμάτων αλλά και τη δημιουργία των νέων οικονομικών υπερδυνάμεων, το στάτους κβο του greenback αμφισβητείται για πρώτη φορά.

Αν και η αμερικανική κυβέρνηση αρέσκεται να τονίζει τα πλεονεκτήματα του δολαρίου, στην πραγματικότητα, χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία συνεχίζουν να αυξάνουν την παγκόσμια επιρροή τους και απειλούν την κυριαρχία του δολαρίου. Οι ΗΠΑ πρέπει να καταφέρουν να προσαρμοστούν στα νέα αυτά γεωπολιτικά και οικονομικά δεδομένα εάν θέλουν να παραμείνουν κύριος «παίκτης» στη διεθνή οικονομική και πολιτική σκηνή.

Η κάποτε απίστευτη θεωρία για απομάκρυνση από το δολάριο γίνεται ολοένα και πιο πιθανή, με πολλές χώρες ανά τον κόσμο να αποφεύγουν το πάλαι ποτέ κραταιό αμερικανικό νόμισμα.

Τη δεκαετία του ‘70, το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα έγινε συνώνυμο του δολαρίου. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης δημιούργησε γόνιμο έδαφος για το νόμισμα αυτό. Λίγες δεκαετίες αργότερα, το αφήγημα αυτό αλλάζει δραματικά, αφού οι χώρες της σινορωσικής συμμαχίας μελετούν τη δημιουργία ενός κοινού, εναλλακτικού νομίσματος, επιστρέφοντας στην Ψυχροπολεμική εποχή όπου τα διαφορετικά οικονομικά γκρουπ χρησιμοποιούσαν τα δικά τους νομίσματα.

Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το αμερικανικό δολάριο έχει απολέσει το 12% του μεριδίου αγοράς του τις τελευταίες δύο δεκαετίες, από το 71% στο 58,36%. Η μείωση αυτή δεν οφείλεται σε μία συγκεκριμένη περιοχή όπως η Ευρωζώνη, αλλά αποτελεί μία παγκόσμια τάση.

Κατά τη διάρκεια της 14ης Συνόδου των BRICS τον Ιούνιο, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε πως το οικονομικό μπλοκ σχεδιάζει τη δημιουργία ενός νέου κοινού νομίσματος, κάτι το οποίο θα αλλάξει τις παγκόσμιες ισορροπίες και θα πλήξει περαιτέρω το δολάριο. Επιπροσθέτως, η απόφαση της Σαουδικής Αραβίας για εξαγωγή πετρελαίου στην Κίνα με αντίτιμο τα κινεζικά γουάν αποτελεί μία ιστορική απομάκρυνση από το στάνταρ του δολαρίου. Η πρόσφατη απόφαση μεταξύ της Κίνας και της Βραζιλίας να μη χρησιμοποιήσουν το δολάριο στις διμερείς τους εμπορικές σχέσεις αποτελεί μία, επιπλέον, ένδειξη για την απομάκρυνση από το δολάριο.

Οι Υπουργοί Οικονομικών των χωρών της ASEAN συναντήθηκαν πρόσφατα στην Ινδονησία για να συζητήσουν την περαιτέρω απαγκίστρωση των κρατών αυτών από το δολάριο και τη χρήση νομισμάτων της περιοχής για τις χρηματοοικονομικές τους συναλλαγές. Ακόμα και η παραδοσιακή σύμμαχος των ΗΠΑ, Γαλλία, μόλις ολοκλήρωσε την πρώτη συμφωνία για κινεζικό υγροποιημένο φυσικό αέριο σε γουάν. 

Η αύξηση αυτή της «αποδολαριοποίησης» της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί, μεν, να φαντάζει μακρινή απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν παύει να είναι πραγματική και καίρια.

Οι κύκλοι

Στην ιστορία των οικονομικών, έχει παρατηρηθεί πληθώρα κύκλων ανάπτυξης και κατάρρευσης. Η ίδια η κυκλική τάση αυτή υποδεικνύει επανάληψη της ιστορίας, κάτι το οποίο είναι φανερό και στην ιστορική πορεία του δολαρίου.

Από τη δεκαετία του ‘70, το αμερικανικό δολάριο έχει ακολουθήσει έναν κύκλο peak-to-peak ο οποίους διαρκούσε περίπου 16 χρόνια, με τα δύο ημικύκλια των bullish και bearish τάσεων να διαρκούν περίπου 8 χρόνια έκαστο. Η τάση αυτή, σύμφωνα με τους αναλυτές, μοιάζει με αυτή του κύκλου αύξησης-πτώσης της τιμής του χρυσού.

Αρχικά, το δολάριο αναμενόταν πως θα ολοκλήρωνε έναν τέτοιο κύκλο 16 ετών τον Ιανουάριο του 2017. Παρ’ όλα αυτά, δεδομένων των κινήσεων της Fed για τη διάσωση της οικονομίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η κυκλοφορία των δολαρίων αυξήθηκε κατά 22% το 2020, σταματώντας την φυσιολογική και αναμενόμενη πορεία του κύκλου αυτού μεταξύ του 2008 και του 2022.

Εάν ο νέος κύκλος συνεχιστεί, τότε το αμερικανικό δολάριο ενδέχεται να συνεχίσει να αποδυναμώνεται μέχρι το 2030.

Διαβάστε ακόμη

Το ΠΑΣΟΚ παίζει με τους φόρους (μη, τζιζ), οι… προλήψεις του Μητσοτάκη, ο Γρύλλος παίρνει πλοία της Attica Group και η μάχη της ακτοπλοΐας

Νέες εξαγορές χωρίς βιασύνη για την Ideal Holdings – «Άνοιγμα» σε Μ.Ανατολή, θυγατρική σε Μπαχρέιν (pics)

Πώς αξιολογεί η Moody’s τις τέσσερις τράπεζες μετά τις εκλογές (πίνακες)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ