Μια ανοιξιάτικη μέρα του Μαΐου του 2019, όταν η πανδημία δεν είχε «χτυπήσει» ακόμη, επτά πίνακες ζωγραφικής και τρία γλυπτά είχαν πουληθεί για $605 εκατ.
Φέτος, όμως κατά τη διάρκεια 12 δύσκολων μηνών, οι πωλήσεις των δέκα ακριβότερων έργων τέχνης έφτασαν μόλις τα $408 εκατομμύρια, ακόμη κι αν σε αυτές συμπεριλαμβανόταν η πώληση ενός… δεινοσαύρου 67 εκατομμυρίων ετών.
Οι δημοπρασίες έργων τέχνης δεν αποτελούν ένδειξη της γενικότερης αγοράς έργων τέχνης. Είναι σα να προσπαθεί κανείς να αποκωδικοποιήσει την αγορά της αυτοκινητοβιομηχανίας μελετώντας μόνο τις πωλήσεις των Βugatti. Το φαινόμενο αυτό υπήρχε πάντα, αλλά ισχύει ακόμη περισσότερο τη στιγμή που οι ανασφαλείς έμποροι τέχνης στρέφοντας σε προκαθορισμένες (και μη ανιχνεύσιμες) ιδιωτικές πωλήσεις, αντί για επισφαλείς δημόσιες δημοπρασίες.
Στην πραγματικότητα, τα αποτελέσματα των δημοπρασιών ξεπερνούν τις προσδοκίες. Οι διαδικτυακές πωλήσεις βρίσκονται στο ζενίθ τους, ενώ πλούσιοι χρήστες στρέφονται στις δημοπρασίες σπάνιων βιβλίων, τέχνης, κοσμημάτων και σπάνιας διακόσμησης.
H μελέτη των τιμών των πιο ακριβών δημοπρασιών έχει και πλεονεκτήματα. Πολλοί μπορεί να αγαπούν την τέχνη μόνο και μόνο επειδή είναι τέχνη, αλλά όπως και να ‘χει το πράγμα, οι τιμές των έργων τέχνης παίζουν σημαντικό ρόλο στην αγορά.
Οι τεράστιες τιμές αυτές μπορεί να επηρεάσουν και τα φθηνότερα έργα τέχνης, μέχρις ενός σημείου. Για παράδειγμα, η αγορά των Μοντιλιάνι το 2018. Μετά το ρεκόρ πώλησης ενός πίνακα στον οίκο Sotheby’s της Νέας Υόρκης στα $157 εκατ., μια ζωγραφιά του καλλιτέχνη πωλήθηκε στο ενάμισι εκατομμύριο μόλις λίγες ημέρες μετά αν και είχε εκτιμηθεί στα $600.000. Ενα μήνα μετά, μια αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη πουλήθηκε για $1,3 εκατ., έχοντας αρχικά εκτιμηθεί στα $790.000 στον οίκο Christie’s του Λονδίνου.
Παρομοίως, οι πιο ακριβές δημοπρασίες της αγοράς αποτελούν και αποκωδικοποιητή του γενικότερου αισθήματος που την οδηγεί. Η πώληση γλυπτού 50 ετών για $30 εκατ., μπορεί να μην αποτελεί καλή ένδειξη για έναν πίνακα ζωγραφικής του 2020 που πουλήθηκε για $15.000, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει ένδειξη για την γενικότερη αίσθηση που επικρατεί στην αγορά. Ενα καλό παράδειγμα της υπόθεσης αυτής αποτελούν και οι 10 μεγαλύτερες δημοπρασίες του 2016 στη Νέα Υόρκη, οι οποίες αποτελούσαν την αξία μόλις 2 δημοπρασιών του 2015. Οι μεγάλες δημοπρασίες μπορούν να δημιουργήσουν ντόρο, και ο ντόρος δημιουργεί περισσότερες πωλήσεις.
Τι μπορούμε να μάθουμε από τις φετινές δημοπρασίες; Κάποιος πεσιμιστής θα μπορούσε να πει πως τα έργα τέχνης αποτελούν trend του παρελθόντος. Ενας εξπέρ των έργων τέχνης θα μπορούσε να πει πως δεν υπάρχουν πολλές άξιες δημοπρασίες, κι ένα απολίθωμα δινοσαύρου είναι το μόνο που μπορεί να δημιουργήσει ντόρο. Ενας ρεαλιστής, από την άλλη θα μπορούσε να πει πως οι χωρίς προηγούμενο συνθήκες παγκοσμίως έχουν περιορίσει τις δημοπρασίες, αλλά μία ελίτ θέλει ακόμη να «πολεμήσει» για τα μοναδικά έργα τέχνης. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι δημοπρασίες έργων τέχνης έχουν καταφέρει να επιβιώσουν της πανδημίας.
Οι φετινές δημοπρασίες είχαν ως εξής:
-Triptych Inspired by the Oresteia of Aeschylus – Φράνσις Μπέικον, 1981 – $84,6 εκατ.
-Nude with Joyous Painting – Ρόι Λίχτενσταϊν, 1994 – $46,2 εκατ.
-Nicholas Canyon – Ντέιβιντ Χόκνεϊ, 1980 $41 εκατ.
-Five Drunken Princes Returning on Horseback – Ρεν Ρενφά, 13 με 14ος αιώνας – $39,4 εκατ.
-Untilted[Bolsena] – Σάι Τγουόμπλι, 1969 – $38,7 εκατ.
-Quatre Nus – Σανιού, 1950s – $33,3 εκατ.
-Tyrannosaurus Rex, πριν από 67 εκατομμύρια έτη – $31,9 εκατ.
– Untilted – Mαρκ Ρόθκο, 1967 – $31,3 εκατ.
-Onement V – Mπάρνετ Νιούμαν, 1952 – $30,9 εκατ.
-Complements, Mπράις Μάρντεν, 2004 με 2007 – $30,9 εκατ.
Διαβάστε ακόμη:
Lloyd’s List: Οι 12 κορυφαίοι Έλληνες στο Top 100 της παγκόσμιας ναυτιλίας
Ευ. Βενιζέλος στο newmoney: «Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνεται λαγός άλλης χώρας»