Εάν η ευρωζώνη θέλει να βιώσει μια ραγδαία οικονομική ανάπτυξη βασισμένη στον καταναλωτισμό, οι Ευρωπαίοι που αποταμιεύουν θα χρειαστεί να “ρίξουν” τα λεφτά τους στην αγορά.
Ενα μεγάλο ποσοστό των αποταμιεύσεων των πλουσιότερων οικογενειών που δεν είχαν πρόσβαση σε εστιατόρια και ταξίδια κατά τη διάρκεια της πανδημίας, συγκεντρώνεται από τους γηραιότερους Ευρωπαίους, οι οποίοι συνήθως δεν “μοιράζονται” τα χρήματά τους με τους νεότερους, μέσω κυκλοφορίας τους στην αγορά.
Η ανάκαμψη των πιο προηγμένων οικονομιών φαίνεται, πια, πως θα βασιστεί στην συγκεκριμένη καταναλωτική ομάδα και στις κινήσεις της μετά το πέρας της πανδημίας. Αυτό αποτελεί και κύριο μέλημα συγκεκριμένα στην Ευρώπη, η οποία είναι και στην πραγματικότητα Γηραιά Ηπειρος, αφού έχει τον υψηλότερο μέσο ηλικιακό όρο από οποιαδήποτε άλλη περιοχή του πλανήτη.
Οι αποταμιεύσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν είναι τεράστιες, με την Barclays να υπολογίζει αποταμιεύσεις ύψους 600 δισ ευρώ. Η τράπεζα, όμως, ανησυχεί πως η συγκέντρωση τόσο μεγάλου μεριδίου πλούτου στους γενικότερα συντηρητικούς με τα χρήματά τους πολίτες μπορεί να σημάνει περιορισμό της ανάκαμψης.
«Θα πρέπει να έχουμε μια σταδιακή απελευθέρωση των αποταμιεύσεων», ανέφερε ο Νταβίντ Ονέγκλια, οικονομολόγος της TS Lombard. «Αυτή μπορεί να είναι μαλθακότερη από όσο αναμένουμε, αφού πολλές από τις αποταμιεύσεις είναι δεσμευμένες σε οικογένειες που είναι αρκετά πλούσιες και δε θέλουν να ξοδέψουν τα χρήματά τους».
Οι υπολογισμοί του Bloomberg Economics
«Υπολογίζουμε την αύξηση των αποταμιεύσεων κατά 300 δισ ευρώ σε σχέση με πέρυσι. Η συσσώρευση αυτή χρημάτων αποτελεί και μεγάλο ρίσκο για τις οικονομικές μας προβλέψεις αφού οι καταναλωτές μπορεί να μην τα ξοδέψουν», ανέφερε η Μαέβα Κάζιν.
Η Deutsche Bank υπολογίζει πως η συσσωρευμένη ζήτηση θα επιπροσθέσει 1% στην ανάπτυξη του 2021. Ο οικονομολόγος της UBS Group Ντιν Τέρνερ προβλέπει πως οι αποταμιεύσεις θα αποτελέσουν ένα «σημαντικό ποσοστό» της μετά-πανδημίας ανάκαμψης, με τα καταναλωτικά έξοδα να αυξάνονται κατά 2,9% φέτος.
Μια τέτοια απελευθέρωση των αποταμιεύσεων θα αποτελέσει κρίσιμο μέρος της ανάπτυξης της ευρωζώνης, η οποία υποφέρει λόγω των καθυστερήσεων στους εμβολιασμούς και έχει μείνει πίσω σε σχέση με την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Τα δεδομένα πωλήσεων υποδεικνύουν πως οι πωλήσεις είναι σχετικά καλές, ακόμη και κατά τη διάρκεια των δεύτερων και τρίτων lockdowns. Αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη κατά πόσο θα υπάρξει ανάκαμψη όταν οι οικονομίες ανοίξουν ολοκληρωτικά.
Οι ρυθμιστές δεν περιμένουν πολλά. Τα δεδομένα της ΕΚΤ επιδεικνύουν πως οι αποταμιεύσεις των πολιτών με ηλικία 50 και άνω έχουν αυξηθεί, ενώ οι ηλικίες μεταξύ 16 και 49 οι οποίες κινδυνεύουν περισσότερο από την ανεργία και έχουν συνηθίσει να ξοδεύουν περισσότερο, υποφέρουν λόγω χειροτέρευσης της οικονομικής τους κατάστασης.
Για τους Γκλόρια Σατέλ και Αλφόνς Πρίμπεκ, ένα ζευγάρι Αυστριακών οι οποίοι πριν την πανδημία κυκλοφορούσαν σε εστιατόρια, όπερες και θέατρα και παραθέριζαν στην Ελλάδα, τη Γερμανία και τη Γαλλία, το τέλος του lockdown μπορεί να μην ανανήψει τις παλιές τους συνήθειες.
«Θα πάμε στο σπα όταν αυτό ανοίξει, αλλά πέραν αυτού, δεν έχουμε άλλα σχέδια», ανέφερε η 78χρονη Σατέλ η οποία συζεί με τον 81χρονο σύζυγό της στη Βιέννη. «Εχουμε αποταμιεύσεις τις οποίες απλά δεν θα αγγίξουμε αφού δεν έχουμε που να τις ξοδέψουμε».
Με τέτοιους πολίτες στους υπολογισμούς της, η ΕΚΤ δεν αναμένει πολλά. Οι πιο πρόσφατοι υπολογισμοί της τράπεζας υποδεικνύουν πως το ποσοστό των αποταμιεύσεων (το οποίο σχεδόν διπλασιάστηκε στο 25% πέρυσι) θα επιστρέψει αργά-αργά στα προ-πανδημίας επίπεδα, αλλά οι αποταμιεύσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής δε θα περιοριστούν.
Λεφτά… στο στρώμα
Το ποσό των αποταμιεύσεων το οποίο δεν κυκλοφορεί στην αγορά προβληματίζει πολλούς ρυθμιστές στην ευρωζώνη. Η Bundesbank αναμένει πως οι αποταμιεύσεις στη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 110 δισ ευρώ πέρυσι, ενώ η κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας υπολογίζει ποσό 120 δισ ευρώ.
Παρόλα αυτά μια πρόσφατη έρευνα στη Γερμανία υπολογίζει πως η συσσωρευμένη ζήτηση είναι πολύ μικρότερη από τις συσσωρευμένες αποταμιεύσεις. Υπάρχει, προφανώς, και το θέμα της οικονομικής αβεβαιότητας, με πολλούς να μην προβαίνουν σε έξοδα, λόγω ανησυχιών για απολύσεις μετά το πέρας των κυβερνητικών μέτρων υποστήριξης.
«Το κλειδί για την διάχυση των αποταμιεύσεων αυτών στην αγορά είναι η αυτοπεποίθηση», ανέφερε ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλχάου στο ραδιοφωνικό σταθμό France Culture αυτή την εβδομάδα.
Διαβάστε ακόμη:
Πρωτογενές έλλειμμα €3,4 δισ. αλλά μικρότερο από τις προβλέψεις
ΑΣΕΠ: Προκήρυξη για 76 θέσεις – Ποιες υπηρεσίες και ειδικότητες αφορά
Πώς θα γίνει η σταδιακή άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών με το βλέμμα στην 14η Μαϊου