Στα σφαγεία της Danish Crown έξι υπάλληλοι έχουν ένα νέο καθήκον: τη συμπλήρωση των τελωνειακών και υγειονομικών πιστοποιητικών τα οποία καταστήθηκαν αναγκαία μετά από την απομάκρυνση του Ηνωμένου Βασιλείου από τον μεγαλύτερο εμπορικό του εταίρο. Η σκηνή στο σφαγείο στο Blans της Δανίας αποκαλύπτει την αλλαγή που δημιουργεί το Brexit.
Περισσότερος χρόνος από ποτέ δαπανάται για τη διεκπαιρέωση της γραφειοκρατίας για τις αποστολές προς τη Βρετανία. Από τις 30 Απριλίου, το Ηνωμένο Βασίλειο θα επιβάλει ελέγχους στις εισαγωγές φρέσκων τροφίμων, σημαντική αντιστροφή από την εποχή του εμπορίου χωρίς εμπόδια, όταν η χώρα ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι εκάστοτε πολιτικοί καθυστέρησαν πολλές φορές την αλλαγή, προσπαθώντας να μην υποδαυλίσουν τον πληθωρισμό και την κρίση κόστους διαβίωσης, γνωρίζοντας ότι οποιαδήποτε επανάληψη των εικόνων των άδειων ραφιών στα σούπερ μάρκετ θα ήταν πολιτικά καταστροφική.
Σχεδόν οκτώ χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, οι εταιρείες και οι καταναλωτές, όμως, πρόκειται να βιώσουν το τελικό αποτέλεσμα της απόφασής τους.
Η Danish Crown, η οποία εξάγει 1.000 τόνους μπέικον την εβδομάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε ότι προετοιμάζεται για τους ελέγχους εδώ και πολύ καιρό. Χωρίς προοπτική να απομακρυνθεί από την πιο σημαντική αγορά μπέικον της περιοχής, η εταιρεία είναι βέβαιη ότι θα τα καταφέρει, όπως δήλωσε στο Bloomberg το ανώτατο στέλεχος της εταιρείας, Λαρς Άλμπερτσεν.
Ωστόσο, ο ίδιος προέβλεψε επίσης ότι οι μικρότεροι εξαγωγείς μπορεί να αποφύγουν την εν λόγω αγορά, καθώς η Βρετανία γίνεται πιο δαπανηρή και γραφειοκρατική στις εμπορικές συναλλαγές, αφήνοντας τους καταναλωτές αντιμέτωπους με πιο ακριβά προϊόντα. Σημειωτέον πως σχεδόν όλο το χοιρινό κρέας που εισάγεται από το Ηνωμένο Βασίλειο προέρχεται από την Ε.Ε.
Για κάθε αποστολή μπέικον ή άλλων τεμαχίων χοιρινού κρέατος προς την Αγγλία, η Ντόρτε Μπρεντεκίλντε, η οποία εργάζεται στην ομάδα αποστολών της Danish Crown, καταχωρεί λεπτομέρειες όπως το βάρος, την ημερομηνία αναχώρησης και τον προορισμό σε μια βάση δεδομένων της Ε.Ε. Η διαδικασία διαρκεί περίπου δέκα λεπτά, προτού μεταβεί σε έναν κτηνίατρο στο Blans για την πιστοποίηση ότι το χοιρινό είναι απαλλαγμένο από ασθένειες. Στη συνέχεια, επαναφορτώνεται και σφραγίζεται ως «έγκυρο».
Το αποτέλεσμα είναι ένα πεντασέλιδο ψηφιακό έγγραφο που μελετούν οι βρετανικές αρχές όταν φτάνουν τα φορτία, το καθένα από τα οποία κοστίζει 17 δολάρια. Οι εταιρείες χρειάζονται ένα πιστοποιητικό για κάθε τύπο προϊόντος, οπότε για τη Danish Crown αυτό σημαίνει συνήθως ένα ανά φορτηγό. Οποιαδήποτε αποστολή πολλαπλών φορτίων, ωστόσο, θα χρειαζόταν περισσότερα.
Εκτός από το κόστος πιστοποίησης, οι εξαγωγείς της Ε.Ε. από την επόμενη εβδομάδα θα πρέπει να καταβάλλουν τέλη έως και 182 δολαρίων για να περάσουν προϊόντα όπως λουκάνικα, γάλα και ψάρια από βρετανικά λιμάνια, συμπεριλαμβανομένου του Ντόβερ και του Eurotunnel στο Folkestone, στην ουσία για να επιδοτήσουν το κόστος των νέων υγειονομικών ελέγχων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η βρετανική κυβέρνηση αναμένει ότι τα τέλη θα αυξήσουν τις τιμές των τροφίμων κατά 0,2% σε διάστημα τριών ετών. Ορισμένοι οικονομολόγοι δίνουν μια πιο ζοφερή εικόνα, με τα εστιατόρια, τα ντελικατέσεν και τους χονδρέμπορους να αντιμετωπίζουν σημαντικότατο πλήγμα. Η Allianz Trade, από την πλευρά της, προβλέπει απώλεια 0,4% στις καταναλωτικές δαπάνες.
Κάθε στάδιο, από το αγρόκτημα της Δανίας έως την αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου δημιουργεί μια γενική εικόνα της πραγματικότητας της απόφασης της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ε.Ε, αφού το εμπόριο δεν σταματά, απλώς είναι πιο δύσκολο και πιο ακριβό.
Η διαδρομή 19 ωρών από το Esbjerg καταλήγει στο Immingham, στη βόρεια Αγγλία, το οποίο χρησιμοποιείται από την Danish Crown και λειτουργούσε χωρίς τελωνείο εντός της Ε.Ε. εδώ και δεκαετίες. «Τώρα επιστρέφουμε στα μέσα της δεκαετίας του ’70», δήλωσε ο Κρίστιαν Πέντερσεν, στέλεχος της DFDS, αναφερόμενος στους νέους ελέγχους του Brexit.
Η DFDS προσέλαβε πέντε υπαλλήλους στο Esbjerg για να ασχοληθεί με τη συμμόρφωση των νέων τελωνείων. Τα πρωινά ξοδεύονται σε τελωνειακές εργασίες για τα φορτία που φτάνουν από το Ηνωμένο Βασίλειο, από θαλασσινά και γαλακτοκομικά προϊόντα μέχρι κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και απόβλητα που χρησιμοποιούνται στην αγορά ενέργειας. Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι από τους τελωνειακούς υπαλλήλους μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρήση σκύλων και σαρωτών ακτίνων Χ.
Ο κυκεώνας αυτός αποτελεί υπενθύμιση ότι το Brexit έχει ανατρέψει το εμπόριο και για τις εισαγωγές προς την Ε.Ε. Το απόγευμα κάθε ημέρας που περνά, η προσοχή μετατοπίζεται στα δεκάδες φορτηγά που φορτώνουν περίπου 180 ρυμουλκούμενα τρέιλερ με αγαθά όπως χοιρινό κρέας, έπιπλα και πατατάκια. Η ομάδα του Πέντερσεν ελέγχει τις μονάδες για τα σωστά τελωνειακά έγγραφα. Το μπέικον της Danish Crown φορτώνεται σε ρυμουλκούμενα με ελεγχόμενη θερμοκρασία, όπου συνεχίζει να ωριμάζει καθώς ταξιδεύει μέσω της Βόρειας Θάλασσας.
Ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι θα αναζητήσουν άλλες διαδρομές ή θα σταματήσουν εντελώς τις συναλλαγές με το Ηνωμένο Βασίλειο, εάν τα λιμενικά τέλη καταστήσουν τη διαδρομή Esbjerg-Immingham πολύ ακριβή.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα περισσότερα λιμάνια είναι ιδιωτικά και ορίζουν τα δικά τους τέλη για τους ελέγχους, χρησιμοποιώντας ως οδηγό τις 145 λίρες που έχει ορίσει η κυβέρνηση για το Dover. Αυτό τους επιτρέπει να ανακτήσουν αυτά που έχουν δαπανήσει για τη δημιουργία και τη στελέχωση των εγκαταστάσεων συνοριακών ελέγχων, αλλά επιτρέπει επίσης σε κάθε λιμάνι να ανταγωνίζεται όσον αφορά την τιμή για την προσέλκυση εμπορικών όγκων.
Αν και λιγότερο γνωστό από το Dover, το οποίο εμφανίζεται σε κάθε προειδοποίηση για τις εμπορικές τριβές μετά το Brexit, το Immingham είναι το μεγαλύτερο λιμάνι του Ηνωμένου Βασιλείου με βάση τη χωρητικότητα. Αποτελεί βασικό τμήμα του ευρύτερου λιμενικού συμπλέγματος του Humber, το οποίο περιλαμβάνει το Grimsby, το Hull και το Goole, διακινώντας εμπόριο αξίας 75 δισεκατομμυρίων λιρών ετησίως. Σημειωτέον πως η περιοχή ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ του Brexit.
Ωστόσο, οκτώ χρόνια μετά, τo κόστος του Brexit πρόκειται να επηρεάσει την περιοχή δραματικά. Η Associated British Ports αναγκάστηκε να κατασκευάσει δύο τελωνεία στο Immingham και στο Hull, με μόνο τα δύο τρίτα του κόστους των 34 εκατομμυρίων λιρών να καλύπτονται από την κυβέρνηση. Αν και το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να εφαρμόσει μια σειρά ελέγχων ασφαλείας στα τέλη Οκτωβρίου, όταν θα έχουν τεθεί πλήρως σε ισχύ οι όροι του Brexit, οι υγειονομικοί έλεγχοι στα τρόφιμα αναμένεται να έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στο εμπόριο.
Ο συνοριακός σταθμός ελέγχου χωρίζεται σε τρία τμήματα: ένα για το υγειονομικό προσωπικό που ελέγχει τα προϊόντα χαμηλότερου κινδύνου, ένα για τη συνοριακή δύναμη που είναι υπεύθυνη για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και το πιο υψηλής τεχνολογίας τμήμα για τους κτηνιάτρους που ελέγχουν τα αγροδιατροφικά προϊόντα υψηλότερου κινδύνου. Ένα τμήμα δειγματοληψίας περιέχει ψυγεία και αποστειρωμένη αποθήκη. Τα φορτηγά αυτοκίνητα μπαίνουν με όπισθεν σε μία από τις 17 θέσεις στάθμευσης της εγκατάστασης, η οποία απέχει περίπου ενάμισι χιλιόμετρο από το λιμάνι.
Αυτό δεν είναι καθόλου τυπικό. Στο Dover, το οποίο διαχειρίζεται το ένα τρίτο του εμπορίου του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ε.Ε., η νέα εγκατάσταση ελέγχου απέχει περισσότερο από 25 χιλιόμετρα από το λιμάνι.
Η υγειονομική υπηρεσία του λιμανιού του Dover προειδοποίησε ότι δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει. Η μετακίνηση των ελέγχων στην ενδοχώρα «θα υπονομεύσει ολόκληρο το σύστημα ασφάλειας των συνόρων και της βιοασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, δημιουργώντας μια ανοιχτή πόρτα για ασθένειες και απάτες», ανέφερε η επικεφαλής των υγειονομικών ελέγχων Λούσι Μανζάνο σε επιστολή προς τα μέλη του βρετανικού Κοινοβουλίου τον περασμένο μήνα.
Ένας από τους πελάτες της Danish Crown στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο Ρόμπερτ Τοντ, ο οποίος δραστηριοποιείται στην αγορά Smithfields του Λονδίνου. Σήμερα η Todd Meats έχει τζίρο 22 εκατομμυρίων λιρών ετησίως πουλώντας χοιρινό, κοτόπουλο, αρνί και άλλα είδη σε χονδρέμπορους και κρεοπωλεία.
Τώρα πια αγοράζει κυρίως προϊόντα από ευρωπαίους εξαγωγείς που έχουν επίσης εταιρείες διανομής στο Ηνωμένο Βασίλειο και έχει μεταβεί σε μεγάλο βαθμό σε ένα σύστημα όπου ο πωλητής είναι υπεύθυνος για τυχόν εισαγωγικούς δασμούς και εκτελωνισμούς και όχι ο αγοραστής. Εάν οι νέοι έλεγχοι επηρεάσουν την αλυσίδα εφοδιασμού, είναι προετοιμασμένος να διατηρήσει περισσότερα αποθέματα σε εγκαταστάσεις ελεγχόμενης θερμοκρασίας στο Kent.
Η τιμή που πληρώνει για το χοιρινό κρέας Danish Crown αλλάζει κάθε φορά που διαπραγματεύονται ένα νέο συμβόλαιο, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς, τις μεταβολές στην προσφορά, τη ζήτηση και τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις. Αυτό καθιστά δύσκολο να προβλέψει κανείς τις συγκεκριμένες επιπτώσεις του Brexit στις τιμές, αν και ο Τοντ δεν έχει καμία αμφιβολία ότι θα υπάρξουν.
Οι επιπλέον έλεγχοι αλλάζουν ήδη τον τρόπο λειτουργίας του εμπορίου, λόγω του τρόπου με τον οποίο το κόστος εισαγωγής και πιστοποίησης εφαρμόζεται στην κατηγορία του προϊόντος και όχι στο βάρος. Είναι πιο λογικό να αγοράζεις 20 τόνους, για παράδειγμα, αντί για έναν. Ο ίδιος τόνισε ότι πολλές εταιρείες, ιδίως οι Ισπανοί εξαγωγείς χοιρινού κρέατος, επιλέγουν ήδη να μην πωλούν στο Ηνωμένο Βασίλειο, βρίσκοντας ευκολότερο το να στέλνουν προϊόντα στη Γερμανία.
Μετά το δημοψήφισμα του 2016, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ε.Ε. χρειάστηκαν άλλα τεσσεράμισι χρόνια για να καταλάβουν το πώς τελικά θα συνεχίσουν να συναλλάσσονται. Ωστόσο, μόλις τώρα εταιρείες όπως η Danish Crown και η Todd Meats έχουν αρχίσει να νιώθουν το πραγματικό αποτέλεσμα των αποφάσεων αυτών.
Διαβάστε ακόμη:
Στην Ε.Ε το Πρόγραμμα Σταθερότητας – Πώς θα κινηθεί η οικονομία μέχρι το 2027
Εφορία…. παντού – Το νέο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ