Ολόκληρος ο κόσμος φαίνεται πως έχει αρχίσει να αντιδρά όσον αφορά την κυριαρχία του δολαρίου. Η Βραζιλία και η Κίνα πρόσφατα σύναψαν συμφωνία για χρήση των δικών τους νομισμάτων στις αναμεταξύ τους εμπορικές συμφωνίες, προσπαθώντας να υπερκεράσουν το αμερικανικό δολάριο. Η Ινδία και η Μαλαισία συμφώνησαν για την από κοινού χρήση της ρουπίας στα διμερές τους εμπόριο. Ακόμα και η φιλοαμερικανική Γαλλία έχει ξεκινήσει να δέχεται συμφωνίες σε γουάν.
Πολλοί αναλυτές δε θέλουν να μοιάζουν με «Κασσάνδρες» οι οποίες έχουν πολλάκις προβλέψει την καθαίρεση του δολαρίου από το θρόνο του τον τελευταίο αιώνα. Παρ’ όλα αυτά, η απότομη αυτή μεταβολή στις εμπορικές συμφωνίες η οποία αγνοεί την ύπαρξη του δολαρίου, είναι κάτι το πρωτόγνωρο.
Για πολλές εκ των κυβερνήσεων των χωρών αυτών, ο λόγος της αποφυγής του δολαρίου είναι πως το νόμισμα χρησιμοποιείται ως «όπλο» επιβολής οικονομικής και γεωπολιτικής επιρροής από την Ουάσινγκτον και τιμωρίας όσων δεν ακολουθούν τις αποφάσεις της.
Ξεκάθαρες είναι και οι επιπτώσεις κυρίως στη Ρωσία, όπου οι κυρώσεις της Δύσης λόγω του πολέμου στην Ουκρανία έχουν παγώσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ξένου συναλλάγματος του Κρεμλίνου και έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα της χώρας. Οι επιπτώσεις αυτές έχουν υπογραμμίσει την εξάρτηση πολλών χωρών από το αμερικανικό δολάριο, οποιαδήποτε κι αν είναι η επίσημη ή ανεπίσημη προσέγγισή τους στο θέμα του πολέμου στην Ευρώπη.
Αυτό είναι και το δίλημμα το οποίο αντιμετωπίζει η Ουάσινγκτον η οποία, βασιζόμενη στην εργαλειοποίηση του δολαρίου, κινδυνεύει να πλήξει την κυριαρχία του αλλά και την ίδια την ικανότητα επιβολής εξωτερικής πολιτικής την οποία ασκεί μέσω αυτού.
Μεγάλο μέρος της μεταβολής πέραν του δολαρίου οφείλεται στις προσπάθειες της Κίνας. Ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ προσπαθεί να επεκτείνει τον ρόλο του γουάν στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα, ενώ η κυβέρνησή του έχει θέσει ως προτεραιότητα τη διεθνή του χρήση.
Παρ’ όλα αυτά, μεγάλο μέρος της προσπάθειας γίνεται και ανεξαρτήτως της Κίνας. Η Ινδία, η Μαλαισία, η Νότια Κορέα και η Ινδονησία έχουν συνάψει αναμεταξύ τους συμφωνίες, ενώ ο Βραζιλιάνος Πρόεδρος Λούλα ντα Σίλβα, σε ομιλία του κατά τη διάρκεια της συνάντησης των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) κάλεσε προς αντικατάσταση του δολαρίου με εναλλακτικό νόμισμα για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου, διερωτώμενος «ποιός αποφάσισε πως το δολάριο θα είναι το διεθνές νόμισμα μετά το τέλος της ισοτιμίας με τον χρυσό;».
Ο Λούλα ντα Σίλβα αναφερόταν προφανώς στο συνέδριο Bretton Woods του οποίου η κατάρρευση δεν έκανε τίποτα για να περιορίσει τη δημοφιλία και χρήση του δολαρίου ως διεθνές νόμισμα μέχρι και σήμερα.
Περίπου το 88% του συνόλου των παγκόσμιων συναλλαγών γίνονται σε δολάρια, ακόμα κι όταν δε συμπεριλαμβάνουν αμερικανικές οντότητες, σύμφωνα με την Bank for International Settlements.
Σύμφωνα, όμως, με το στέλεχος της συμβουλευτικής Control Risks, Τζόναθαν Γουντ, «πολλές χώρες έχουν απηυδήσει εδώ και δεκαετίες μέσω της χρήσης και της κυριαρχίας του δολαρίου. Οι επιθετικές κυρώσεις και κινήσεις των Αμερικανών τα τελευταία χρόνια έχουν προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων και εκκλήσεις για εύρεση εναλλακτικών».
Σύμφωνα με το Bloomberg, πολλοί αναλυτές υπογραμμίζουν πως η κυριαρχία του δολαρίου δε θα απειληθεί σύντομα. Πρώτον, δεν υπάρχει κάποια ένδειξη πως άλλο νόμισμα θα μπορέσει να παρέχει τη σταθερότητα, τη ρευστότητα και την ασφάλεια του δολαρίου, ενώ οι εμπορικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ οι οποίοι αποτελούν πάνω από το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ δεν έχουν δώσει ενδείξεις τέτοιας αλλαγής.
Παρ’ όλα αυτά, τα «τύμπανα» του νομισματικού πολέμου τα οποία ηχούν στις χώρες των BRICS επεκτείνονται και σε πολλές άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες έχουν κουραστεί από την γεωπολιτική πίεση την οποία ασκεί η Ουάσινγκτον μέσω του νομίσματός της.
Διαβάστε ακόμη
Οι επενδυτές βλέπουν ράλι στο Χρηματιστήριο και επενδυτική βαθμίδα (πίνακας)
Ντάνιελ Φάμπιαν (Google): «Ψηφιακός εμπρηστής» στον άγνωστο πόλεμο της κυβερνοασφάλειας
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ