Έως και 5 χρόνια νωρίτερα μπορούν να βγουν στη σύνταξη οι ασφαλισμένοι χρησιμοποιώντας για «διαβατήριο» την εξαγορά πλασματικών ετών, όπως τον χρόνο για τα τέκνα, τις σπουδές, τα κενά ασφάλισης αλλά και τη στρατιωτική θητεία.

H αίτηση αναγνώρισης και εξαγοράς πλασματικών ετών μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης καθώς, όπως συμβουλεύουν οι ειδικοί, μόνο το τελευταίο διάστημα πριν από την αποχώρηση μπορεί ο ασφαλισμένος να είναι απόλυτα σίγουρος για τα έτη που του χρειάζονται να εξαγοράσει.

Από την πλευρά του το υπουργείο Εργασίας διαβεβαιώνει ότι α) δεν χρειάζεται κανείς ασφαλισμένος να τρέξει τώρα να πληρώσει για την εξαγορά των πλασματικών ετών, εκτός αν απέχει ελάχιστα από την αίτηση συνταξιοδότησης β) δεν είναι σε καμία περίπτωση στην πρόθεσή του να καταργήσει τώρα ή στο μέλλον το μέτρο της εξαγοράς πλασματικών ετών είτε για θεμελίωση της σύνταξης πριν από τα 62 και τα 67 είτε για προσαύξηση του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης.

Οι ασφαλισμένοι, όσον αφορά την εξαγορά, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στους εργαζομένους στο Δημόσιο και σε εκείνους στον ιδιωτικό τομέα.

Δημόσιο

Μπορούν να υποβάλουν αίτηση σήμερα και να πληρώσουν όποτε θέλουν πριν ή μετά τη συνταξιοδότηση. To κόστος της εξαγοράς εξισώθηκε στο 20% από 1/1/2020 και για τους δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι είχαν το προνόμιο τα προηγούμενα χρόνια να εξαγοράζουν πλασματικά φθηνότερα.

Ωστόσο το προνόμιο της φθηνότερης εξαγοράς παραμένει για τους δημοσίους υπαλλήλους που είχαν υποβάλει σχετική αίτηση τα προηγούμενα έτη, καθώς αυτοί έχουν κατοχυρώσει την εξαγορά με κόστος που ίσχυε την χρονιά υποβολής της αίτησης.

Τα πλασματικά έτη είναι ιδιαίτερα χρήσιμα έως απαραίτητα για τους δημοσίους υπαλλήλους που επιθυμούν να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης σε ηλικίες από 55 μέχρι και 62 με τις διάφορες διατάξεις περί 35ετίας, 25ετίας και 37ετίας στο Δημόσιο.

Επίσης σημαντικό όφελος θα έχουν από την εξαγορά και όσοι συνταξιοδοτούνται με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης, καθώς όσο μεγαλύτερο ασφαλιστικό βίο έχει ο υπάλληλος τόσο μεγαλύτερη αύξηση θα λάβει στην προσδοκώμενη σύνταξή του.

Ιδιωτικός τομέας

Η αναγνώριση πλασματικών ετών είναι χρήσιμη και γι’ αυτή την κατηγορία ιδίως στις περιπτώσεις που ο ασφαλισμένος χρειάζεται να προσθέσει 3-4 πλασματικά έτη και να πιάσει το όριο των 40 ετών ασφάλισης για να βγει στη σύνταξη στα 62. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή, καθώς οι εν λόγω ασφαλισμένοι που θα υποβάλουν σήμερα αίτηση για εξαγορά πλασματικών ετών θα λάβουν σε 6 μήνες πράξη καταλογισμού οφειλής που θα τους καλεί να πληρώσουν εφάπαξ ή σε δόσεις το συνολικό ποσό για την εξαγορά.

Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση επισημαίνουν ότι «οι εν λόγω ασφαλισμένοι του ιδιωτικού τομέα δεν χρειάζεται να σπεύσουν τώρα εξαιτίας της ανησυχίας τους να πληρώσουν ποσά -μεγαλύτερα ή μικρότερα- για να εξαγοράσουν πλασματικά χρόνια 10 χρόνια προτού βγουν στη σύνταξη. Το καλύτερο είναι να υπολογίσουν με προσοχή το τελευταίο έτος πριν από τη συνταξιοδότησή τους πόσα χρόνια έχουν πραγματικά ανάγκη να εξαγοράσουν».

Υπενθυμίζουμε ότι ο υπολογισμός των πλασματικών και ο καταλογισμός οφειλής μπορεί να ανατεθεί και σε ιδιώτες, δικηγόρους ή φοροτεχνικούς, οι οποίοι θα αμείβονται από τον ΕΦΚΑ.

Τα ποσά

Το κόστος της εξαγοράς κυμαίνεται κατά περίπτωση. Στο Δημόσιο μπορούν να εξαγοραστούν 7 πλασματικά έτη από Στρατό, σπουδές, κ.ά., και επιπλέον μέχρι 5 έτη λόγω τέκνων (για 3 παιδιά), ενώ στον ιδιωτικό τομέα συνολικά αναγνωρίζονται μέχρι 7 πλασματικά έτη.

Όπως εξηγεί ο δικηγόρος, ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, Διονύσης Ρίζος: «Η εξαγορά πλασματικών ετών σε χαμηλό κόστος επηρεάζει τη σύνταξη ανάλογα με τα συνολικά έτη ασφάλισης αλλά και τις αποδοχές του ασφαλισμένου.

Η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και δεν υφίσταται ενιαίος κανόνας. Ο ισχυρισμός που έχει διατυπωθεί ότι δήθεν η εξαγορά πλασματικών ετών με χαμηλό κόστος οδηγεί σε χαμηλή σύνταξη είναι ανεδαφικός και λάθος. Προσοχή χρειάζεται για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα, αφού η χρήση των πλασματικών πρέπει να συνδυάζει θεμελίωση και προσαύξηση της σύνταξης. Η αναγνώριση δεν μπορεί να γίνει μόνο για προσαύξηση της σύνταξης και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή αν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θεμελίωση, τα χρήματα που έχουν καταβληθεί για αναγνώριση πλασματικών χάνονται και δεν επιστρέφονται».

Ας δούμε τα παραδείγματα που επεξεργάστηκε ο κ. Ρίζος:

1. Δημόσιος υπάλληλος ΠΕ, τρίτεκνος, έχει κάνει αίτηση εξαγοράς 5 πλασματικών ετών το 2016 και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί σήμερα που έχει συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης. Συμφέρει να εξαγοράσει τα 5 πλασματικά έτη ή θα πάρει χαμηλότερη σύνταξη;
Οι συντάξιμες αποδοχές του χωρίς εξαγορές είναι 1.650 ευρώ. Με εξαγορά πέντε ετών με κόστος 109 ευρώ/μήνα οι συντάξιμες αποδοχές του θα είναι όντως χαμηλότερες και συγκεκριμένα 1.419 ευρώ. Ο συντελεστής αναπλήρωσης όμως θα είναι πλέον 50,01%. Ετσι, ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος με την εξαγορά θα λάβει σύνταξη 1.094,03 ευρώ. Χωρίς εξαγορά θα ελάμβανε 1.001,1 ευρώ. Η διαφορά είναι 94 ευρώ προσαύξηση στη σύνταξη για μια δαπάνη 6.540 ευρώ συνολικά που αποσβένει σε 4 έτη.

2. Ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος στην 4η ασφαλιστική κατηγορία θα υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 και σκέφτεται να κατέβει στην 1η ασφαλιστική κατηγορία για την εξαγορά 7 πλασματικών ετών και τη συμπλήρωση των 40 ετών ασφάλισης. Συμφέρει να εξαγοράσει τα πλασματικά έτη στην 4η ασφαλιστική κατηγορία ή αν τα εξαγοράσει στην πρώτη θα πάρει χαμηλότερη σύνταξη;
Οι συντάξιμες αποδοχές του συγκεκριμένου ασφαλισμένου χωρίς εξαγορές είναι 1.240 ευρώ. Με εξαγορά 5 ετών με κόστος 155 ευρώ/μήνα οι συντάξιμες αποδοχές του θα είναι όντως χαμηλότερες και συγκεκριμένα 1.143,1 ευρώ. Ο συντελεστής αναπλήρωσης όμως θα είναι πλέον 50,01%.

Ετσι, ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος με την εξαγορά θα λάβει σύνταξη 955,67 ευρώ με το συνολικό κόστος να είναι 9.300 ευρώ. Με εξαγορά 5 ετών στην 4η ασφαλιστική κατηγορία με κόστος 297 ευρώ/μήνα οι συντάξιμες αποδοχές του θα είναι υψηλότερες και συγκεκριμένα 1.291,4 ευρώ. Ο συντελεστής αναπλήρωσης και σε αυτήν την περίπτωση θα είναι 50,01%. Ετσι, ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος με την εξαγορά στην 4η ασφαλιστική κατηγορία θα λάβει σύνταξη 1.029,64 ευρώ με το συνολικό κόστος να είναι 17.820 ευρώ. Βλέπουμε ότι για 8.500 ευρώ περισσότερα η προσαύξηση στη σύνταξη είναι μόνο 74 ευρώ, με την απόσβεση να γίνεται σε 9+ έτη, κάτι που κάνει πιο συμφέρουσα επιλογή την εξαγορά σε χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία.

Οι ασφαλισμένοι που θα αποφασίσουν να εξαγοράσουν πλασματικά έτη έχουν τις εξής επιλογές για την καταβολή των ποσών:

1. Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Δεν δίνεται έκπτωση για εξαγορά χρόνου, μικρότερου του ενός έτους.
2. Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται (τόσες δόσεις όσοι οι μήνες που αναγνωρίζονται). Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόση το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
3. Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης, παρακρατείται το 25% αυτής, μέχρι να εξοφληθεί ολοσχερώς το οφειλόμενο ποσό.

Πότε δεν απαιτείται η καταβολή ποσού: η προσμέτρηση του χρόνου απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας, και των ημερών επιδότησης λόγω ασθένειας ή τακτικής ανεργίας, λαμβάνεται υπόψη αποκλειστικά για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και όχι για τον προσδιορισμό του δικαιούμενου ποσού σύνταξης. Συνεπώς, σε αυτή την περίπτωση δεν απαιτείται η καταβολή οποιουδήποτε ποσού εκ μέρους του ασφαλισμένου.

Διαβάστε ακόμη:

Μίκι Μπρούνι: Η Ελληνίδα πίσω από τον Armani που τον έκανε να λατρέψει την Ελλάδα (pics + vid)

Η Tesla εγκαταλείπει το bitcoin – «Δεν είναι αυτό που νομίζετε» λέει ο Μασκ

Politico: H Eυρώπη φλέγεται και οι ηγέτες «ψωνίζουν» φυσικό αέριο