Με τις ρωγμές στην ευρωπαϊκή ενότητα να βαθαίνουν από την απόφαση του Βερολίνου να επιστρατεύσει ένα πρόγραμμα – «μπαζούκα» 200 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη στήριξη γερμανικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην ενεργειακή κρίση, οι «27» δεν κατάφεραν, στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Πράγας, να καταλήξουν σε κοινή γραμμή για μέτρα μείωσης των τιμών του φυσικού αερίου. Το θέμα παραπέφθηκε προς επίλυση στην επόμενη Σύνοδο, στις 20 Οκτωβρίου.
Ο Γερμανός πρέσβης στην Αθηνα, Ερνστ Ράιχελ εξηγεί στο newmoney γιατί η χώρα του απορρίπτει την πρόταση Μητσοτάκη για πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου και προειδοποιεί για τις πιθανές επιπτώσεις μίας τέτοιας απόφασης, ενώ σχολιάζοντας την αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα ξεκαθαρίζει πως η Γερμανία απορρίπτει την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και παραμένει αλληλέγγυα με την Ελλάδα σε τέτοια θέματα.
«Υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι και επιζήμιες επιπτώσεις που πρέπει κανείς να εξετάσει» σημειώνει ο Ε. Ράιχελ. «Kατ’ αρχάς, αν δημιουργήσουμε μια ντιρεκτίβα προς τους προμηθευτές μας, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νορβηγία, το πιθανότερο είναι ότι οι προμηθευτές μας δεν θα εκτιμήσουν μία τέτοια κίνηση. Η εναλλακτική λύση θα ήταν να διαπραγματευτούμε μαζί τους.
Και δεύτερον, αν βρίσκεστε σε κατάσταση έλλειψης φυσικού αερίου και δηλώσετε ότι δεν θα πληρώσετε την τιμή της αγοράς, τότε οι πωλητές φυσικού αερίου είναι πιθανό να πάνε εκεί όπου μπορούν να πάρουν την τιμή της αγοράς. Τα πλοία LNG μπορούν να πάνε οπουδήποτε.
Η Ευρώπη είναι μια μεγάλη αγορά, αλλά υπάρχουν και άλλες πολύ μεγάλες αγορές. Σε μια περίοδο έλλειψης προμηθειών, οι λιγοστές ποσότητες θα καταλήξουν εκεί όπου πληρώνονται οι υψηλότερες τιμές. Αντίστοιχα, οι ελλείψεις θα αυξάνονται εκεί όπου καταβάλλονται χαμηλότερες τιμές.
Και αυτό θα αύξανε την έλλειψη (φυσικού αερίου) ενδεχομένως σε σημείο όπου θα έπρεπε στη συνέχεια να επιβάλλουμε δελτίο στην ενέργεια, κάτι που δεν θέλουμε να κάνουμε. Και βέβαια, αυτό θα ήταν ακόμη χειρότερο από το να πληρώνουμε υψηλές τιμές.
Αυτά είναι πράγματα που νομίζω ότι πρέπει κανείς να εξετάσει σοβαρά, και όχι απλώς να αναστατώνεται ενάντια στις χώρες που δεν συμμερίζονται την ιδέα του ανώτατου ορίου τιμών. Δεν είναι τόσο εύκολο να πούμε απλά “ας πάμε να μειώσουμε τις τιμές”. Ξέρετε, δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό σε μια ελεύθερη αγορά».
«Να μην διασπαστούμε σε εγωιστικά εθνικά συμφέροντα»
Ο Γερμανός πρέσβης παραδέχεται ότι η χώρα του έχει μπροστά της έναν δύσκολο χειμώνα, αν και απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι το γερμανικό μοντέλο ανάπτυξης στηρίχθηκε στην άφθονη και οικονομική ενέργεια που παρείχε η Ρωσία.
«Είναι υπεραπλουστευτικό να λέμε ότι το οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας βασίζεται στη ρωσική ενέργεια. Νομίζω ότι όλοι στην Ευρώπη αντιμετωπίζουμε το ίδιο πρόβλημα και είμαστε μαζί σε αυτό. Και θα πρέπει να βρούμε τους τρόπους να βγούμε από αυτή την κρίση όλοι μαζί, όχι ο καθένας μόνος του. Είναι ωστόσο αλήθεια ότι όλοι μας στην Ευρώπη έχουμε μπροστά μας μια δύσκολη περίοδο με οικονομική δυσπραγία. Πιθανότατα θα χρειαστούν ένας ή δύο χειμώνες μέχρι να αρχίσει να αποδίδει η αυξηση στις πηγές ανανεώσιμης ενέργειας -αυτή είναι η αισιόδοξη εκτίμηση που έχουμε.
Όλοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το οικονομικό σοκ που βιώνουμε αυτή τη στιγμή. Θα περάσουμε δύσκολες στιγμές. Και ιδιαίτερα τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και οι μικρές επιχειρήσεις θα έχουν σημαντικές δυσκολίες, γι’ αυτό και οι κυβερνήσεις λαμβάνουν αντίμετρα. Αλλά νομίζω ότι μπορούμε να βγούμε από αυτό όλοι μαζί, όπως κάναμε και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Και τότε σταθήκαμε ενωμένοι. Δεν επιτρέψαμε στους εαυτούς μας να διασπαστούμε σε εγωιστικά εθνικά συμφέροντα. Και ξεπεράσαμε την κρίση.»
Αν και η Γερμανία απευθύνει έκκληση για αλληλεγγύη και ενότητα, το Βερολίνο έχει δεχθεί σφοδρή κριτική για το πρόγραμμα 200 δισ. ευρώ που εξήγγειλε η γερμανική κυβέρνηση για τη στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών στην ενεργειακή κρίση. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, που δήλωσε ότι «αντιμέτωποι με τις κοινές απειλές της εποχής μας, δεν μπορούμε να χωριστούμε ανάλογα με τον χώρο στους εθνικούς μας προϋπολογισμούς».
Ωστόσο, η Γερμανία απορρίπτει αυτή την κριτική και ο Ε. Ράιχελ εξηγεί γιατί το πακέτο των 200 δισ. ευρώ μπορεί να ωφελήσει το σύνολο της Ευρώπης:
«Πρέπει κανείς να εξετάσει μερικά δεδομένα σε αυτή την περίπτωση. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να εξετάσει κανείς το μέγεθος του πακέτου σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας ή, αν θέλετε, με το μέγεθος του πληθυσμού. Αυτό είναι, νομίζω, ουσιώδες. Και, φυσικά, η οικονομία της Γερμανίας είναι πολύ μεγαλύτερη από άλλες οικονομίες στην Ευρώπη. Επομένως, δικαιολογείται το πακέτο στήριξης να είναι επίσης μεγαλύτερο.
Δεύτερον, το πακέτο εκτείνεται σε τρία χρόνια. Δεν είναι 200 δισεκατομμύρια τώρα, αλλά για τρία χρόνια.
Και τρίτον, το σημαντικό μέρος αυτού του πακέτου είναι να αποτραπεί η κατάρρευση των χονδρεμπόρων φυσικού αερίου στη γερμανική αγορά. Οι έμποροι χονδρικής είναι υποχρεωμένοι να πωλούν το φυσικό αέριο στους καταναλωτές σε χαμηλή τιμή, σύμφωνα με τα συμβόλαια που έχουν. Πρέπει όμως να αγοράζουν το φυσικό
αέριο σε υψηλή τιμή στην παγκόσμια αγορά. Έτσι κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν. Και εδώ είναι που έρχεται το γερμανικό κράτος και διασώζει αυτές τις εταιρείες από τη χρεοκοπία.
Αν η αγορά φυσικού αερίου καταρρεύσει, αυτό δεν είναι προς το συμφέρον κανενός στην Ευρώπη. Όλοι θα νιώσουμε τις επιπτώσεις αν κάτι τέτοιο συμβεί. Και αντίστροφα, αν η Γερμανία στηρίξει και εξισορροπήσει τις δυσκολίες, τότε όλοι στην ΕΕ θα επωφεληθούν.»
Στήριξη στην Ελλάδα για τις τουρκικές προκλήσεις
Σχολιάζοντας τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο και την πρόσφατη νέα υπογραφή «μνημονίου» Τουρκίας- Λιβύης για ενεργειακή εκμετάλλευση θαλάσσιων ζωνών, ο πρέσβης της Γερμανίας, Ε. Ράιχελ τόνισε:
«Νομίζω ότι ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο, η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε απαιτεί αυτοσυγκράτηση, ιδιαίτερα από την τουρκική πλευρά, και διάλογο. Και νομίζω ότι πραγματικά μπορεί κανείς να επαινέσει τον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη, ο οποίος έκανε και πάλι την επισήμανση ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή για διάλογο και εκφράστηκε με συγκρατημένο τρόπο.
Θα ενθάρρυνα μια συνάντηση μεταξύ των ηγετών Ελλάδας- Τουρκίας και θα ενθάρρυνα, όπως και πάρα πολλοί άλλοι, οι διαφορές σχετικά με τη θαλάσσια οριοθέτηση να οδηγηθούν στο Διεθνές Δικαστήριο και να επιλυθούν εκεί.»
Σε ότι αφορά στην αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα, ο Ερνστ Ράιχελ ήταν ξεκάθαρος: «Η Γερμανία απορρίπτει την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και είμαστε αλληλέγγυοι με την Ελλάδα σε τέτοια θέματα. Αυτό εκφράστηκε και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της υπουργού κυρίας Μπέρμποκ εδώ στην Ελλάδα και στη συνέχεια στην Τουρκία, όπου είχε ένα είδος διαφωνίας με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών.»
(*) Η συνέντευξη με τον Γερμανό πρέσβη πραγματοποιήθηκε με αφορμή τη συμμετοχή του στο Olympia Forum IΙI, το οποίο θα διεξαχθεί στις 20 Οκτωβρίου 2022 στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα και στις 21-22 Οκτωβρίου 2022 στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Αρχαία Ολυμπία.