Τα μέτρα για την άρση της αποκλειστικής πρόσβασης στο λιγνίτη που συμφώνησε πρόσφατα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την Κομισιόν για τη ΔΕΗ, δεν αναμένεται να συμβάλλουν στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού.
Αυτό είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από το market test που διενήργησε η ΕΕ και λήγει σήμερα με τους ιδιώτες προμηθευτές προκειμένου να κλείσει στις Βρυξέλλες ο φάκελος του Antitrust Case. Βάσει της συμφωνίας που έχει επιτευχθεί, η ΔΕΗ καλείται να πωλεί για μία τριετία πακέτα λιγνιτικής παραγωγής στους προμηθευτές, σε τιμή ελάχιστα χαμηλότερη από εκείνη της προημερησίας αγοράς (Day Ahead Market), μέσω διμερών συμβολαίων σε ιδιώτες προμηθευτές.
Με τον τρόπο αυτό γίνεται προσπάθεια να κλείσει οριστικά το θέμα που είχε ανοίξει προ ετών στις Βρυξέλλες και απασχολούσε διαχρονικά τις κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια, σχετικά με την άρση του μονοπωλίου της ΔΕΗ στην αγορά και την πρόσβαση τρίτων στο λιγνίτη.
Σήμερα, 23 Φεβρουαρίου λήγει η προθεσμία που είχε δώσει το ΥΠΕΝ για το market test, με τους ιδιώτες προμηθευτές να υποστηρίζουν ότι θα εφαρμόσουν το μέτρο γνωρίζοντας ωστόσο ότι δεν θα αλλάξει το status quo της αγοράς. Ο λόγος, όπως αναφέρουν στο newmoney, είναι οι μικρές ποσότητες της ενέργειας που θα διατεθεί σε σχέση με την ποσότητα της ενέργειας που καταναλώνουν και μάλιστα με περιορισμένο discount.
Οι εταιρείες ηλεκτρισμού απάντησαν σε σχετικό ερωτηματολόγιο που εστάλη σε 15 επιχειρήσεις από τις υπηρεσίες της ΕΕ και επιμένουν ότι η αγορά θα ισορροπήσει μόνο εφόσον εξορθολογιστούν τα υπόλοιπα ανοικτά μέτωπα του κλάδου όπως είναι η αγορά εξισορρόπησης (target model) που έχει εκτινάξει το κόστος της προμήθειας. Όπως σημειώνουν, οι συνθήκες που διαμορφώνονται στον τομέα αυτό τείνουν να παγιώσουν τις αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος τόσο στην μέση όσο και στην χαμηλή τάση.
Το ερώτημα επομένως για τις εταιρείες είναι αν η Κομισιόν, η οποία θα αξιολογήσει το επόμενο διάστημα τις απαντήσεις που έλαβε στο πλαίσιο του market test, θα προχωρήσει στην λήψη και πρόσθετων μέτρων ή θα μείνει σε αυτά που αρχικά ανακοινώθηκαν. Ο σχεδιασμός της ΕΕ είναι η εφαρμογή του μέτρου να ξεκινήσει τον προσεχή Οκτώβριο.
Ο νέος μηχανισμός προβλέπει ότι οι ποσότητες ενέργειας, οι οποίες θα διατίθενται σε τριμηνιαία ή ετήσια πακέτα, θα ανέλθουν το 2021 στο 50% της λιγνιτικής παραγωγής του προηγούμενου έτους. Αντίστοιχα, το 2022 και το 2023 θα διαμορφωθούν σε ποσοστό 40% με βάση το προηγούμενο έτος. Δικαίωμα αγοράς των προϊόντων αυτών θα έχουν όλοι οι κάτοχοι άδειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργεια. Η διάθεση θα γίνεται μέσω πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη ΡΑΕ σε προκαθορισμένη τιμή και όχι μέσα από διαδικασίες δημοπράτησης.
Το ΥΠΕΝ έχει υποστηρίξει ότι η υιοθέτηση του μηχανισμού επανόρθωσης δεν θίγει τα συμφέροντα της ΔΕΗ, δεδομένου ότι η σύνδεσή της με το λιγνίτη περιορίζεται όλο και περισσότερο τόσο λόγω της αύξησης του κόστους παραγωγής όσο και λόγω της επικείμενης απόσυρσης των περισσότερων λιγνιτικών μονάδων στην επόμενη τριετία.