της Στεφανίας Σούκη

Μεγάλες προσδοκίες ή πραγματικές προοπτικές; Οι ίδιοι οι επιχειρηματίες που ποντάρουν στα πέριξ της Ομόνοιας και της ευρύτερης περιοχής της Πατησίων φαίνεται να διακρίνουν κάτι που κάτοικοι και διερχόμενοι του πολύπαθου κέντρου δεν βλέπουν ακόμη, παρά τις επαναλαμβανόμενες εξαγγελίες για πρωτοβουλίες από όλες τις κυβερνήσεις ήδη από την προηγούμενη δεκαετία και τις προσπάθειες του ίδιου του Δήμου Αθηναίων, ο οποίος ωστόσο έχει κατά κοινή ομολογία περιορισμένες δυνατότητες.

Παρ’ όλα αυτά είναι γεγονός ότι, με αφορμή την άνθηση του αθηναϊκού τουρισμού από το δεύτερο μισό του 2013, σε συνδυασμό με την κοινή παραδοχή ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο μη περαιτέρω, αυτή τη στιγμή υπάρχει αξιοσημείωτη κινητικότητα σε μια περιοχή του κέντρου που έχει υποφέρει τα μάλα τα τελευταία χρόνια από τα απανωτά λουκέτα – και όχι μόνο.

Τώρα, σε αυτούς που «ψηφίζουν» μία από τις πιο δύσκολες περιοχές του κέντρου της Αθήνας πρωταγωνιστούν οι ξενοδόχοι, ενώ τονωτικές κινήσεις στην περιοχή, έστω και σε πιο περιορισμένη κλίμακα, π.χ. σε μεμονωμένα κτίρια όπως η πολυκατοικία της Μαρίας Κάλλας στην Πατησίων, επιχειρούν ασφαλιστικά ταμεία, ο Δήμος Αθηναίων και φορείς του Δημοσίου.

Ακριβώς σε αυτή την αναβάθμιση προσβλέπουν και μεγάλα επιχειρηματικά ονόματα, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του FF Group του ομίλου Κουτσολιούτσου, ο οποίος καλοβλέπει πλέον την αξιοποίηση του ιδιόκτητου ακινήτου του «Μινιόν».

Ολα είναι ανοιχτά για το πώς τελικά θα αξιοποιηθεί το «μεγαλύτερο μεγάλο κατάστημα», όπως θα θυμούνται οι παλιότεροι, ο πλέον αγαπημένος εμπορικός προορισμός των Αθηναίων κατά το μακρινό παρελθόν, ο οποίος εδώ και πολύ καιρό καλύπτεται με σκαλωσιές. Οι προηγούμενες προτάσεις αξιοποίησης του ιστορικού ακινήτου, που αποτέλεσε ένα από τα ηχηρά λουκέτα στο τέλος της δεκαετίας του ’90, έπεσαν στο κενό – τόσο για την εκ νέου δημιουργία πολυκαταστήματος όσο και τη μετακόμιση υπηρεσιών του υπουργείου Περιβάλλοντος, πιο πρόσφατα, το 2012.

Η διοίκηση του κ. Τζώρτζη Κουτσολιούτσου θεωρεί μεν αυτή τη στιγμή πρώιμη τη λήψη οριστικών αποφάσεων για την τελική χρήση του «Μινιόν», ωστόσο έχει βάλει στο τραπέζι και εξετάζει διάφορα σενάρια αξιοποίησης, που περιλαμβάνουν π.χ. τη συστέγαση μερικών από τα πιο δυνατά εμπορικά σήματα του ομίλου από τον χώρο της ένδυσης, των αθλητικών ειδών, των καλλυντικών κ.τ.λ. ή ακόμη και την ανάπτυξη ενός εντελώς νέου concept καταστημάτων.

 souk3

Τα νέα ξενοδοχεία

Μεγάλη ανάσα πάντως για την πολύπαθη πλατεία Ομόνοιας, για την οποία παρεμπιπτόντως ο Δήμος Αθηναίων προωθεί νέα σχέδια αναμόρφωσης, είναι η έλευση του ολοκαίνουριου «Athens Tiare Hotel», το οποίο άνοιξε τις πύλες του στις αρχές Αυγούστου επί της οδού Πειραιώς στον αριθμό 2. «Θεωρούμε ότι ανοίγουμε μια νέα σελίδα στην ιστορία της πλατείας Ομόνοιας και εισπράττουμε ήδη εδώ και καιρό μεγάλη αποδοχή από τους επιχειρηματίες της περιοχής. Υπάρχει συνεργασία τόσο με τους καταστηματάρχες και τα υπόλοιπα ξενοδοχεία γύρω από την Ομόνοια όσο και με τον Δήμο Αθηναίων, ενώ είχαμε πλήρη υποστήριξη για ταχύτερες εγκρίσεις από τις υγειονομικές υπηρεσίες και τον ΕΟΤ», αναφέρει στο «business stories» ο κ. Λεόντιος Ορφανός, γενικός διευθυντής του νέου 4άστερου της Ομόνοιας.

«Παρά το γεγονός ότι το “Αthens Tiare” δεν περιλαμβανόταν εξαρχής στις μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες κρατήσεων, έχουμε ήδη άκρως ικανοποιητικές πληρότητες για τον Δεκαπενταύγουστο, ενώ προσβλέπουμε και στον τομέα του επαγγελματικού τουρισμού, έχοντας κλείσει πλήρως το ξενοδοχείο για συγκεκριμένη περίοδο του Οκτωβρίου για τη διαμονή 400 επισκεπτών. Επιπλέον, είμαστε στη διαδικασία για τη διαμόρφωση ειδικών πακέτων shopping από κοινού με μεγάλα πολυκαταστήματα, με στόχο και τον τουρισμό του Σαββατοκύριακου. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε τις κρατήσεις π.χ. από τις πλατφόρμες της γερμανικής αγοράς, της Booking και της expedia, να μπαίνουν πολύ γρήγορα, γεγονός το οποίο δικαιώνει τις αρχικές προσδοκίες μας».

Η ανακαίνιση του «Athens Tiare Hotel», στο ακίνητο όπου μέχρι το 2011 λειτουργούσε το «2 Fashion House Hotel» από τα Classical Hotels του ομίλου Grecotel, κόστισε 3 εκατ. ευρώ και πραγματοποιήθηκε από τη Mage Hotels and Resorts Α.Ε., συμφερόντων Ελληνοαμερικανού επιχειρηματία. Το ξενοδοχείο απασχολεί 51 εργαζομένους, έχει δυναμικότητα 111 δωματίων και σουιτών και έχει ενοικιαστεί για 40 χρόνια από την Ελεήμονα Εταιρεία Αθηνών (Γηροκομείο Αθηνών).

souk2

Αναβάθμιση της γύρω περιοχής υπόσχεται από το 2017 και η Wyndham Hotel Group, η οποία επεκτείνεται στη χώρα μας με το brand-ναυαρχίδα του ομίλου δημιουργώντας το 5άστερο «Wyndham Grand Athens», επίσης πολύ κοντά στην Ομόνοια, στην πλατεία Καραϊσκάκη (Μεγάλου Αλεξάνδρου 2). Εκεί, η Zeus International, υπεύθυνη αυτή τη στιγμή για τη λειτουργία εννέα ξενοδοχείων στην Ανατολική Ευρώπη, έχει ήδη ξεκινήσει τη μεταμόρφωση του κτιρίου, ιδιοκτησίας του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ, που στέγαζε μέχρι το 2012 το «Athens Imperial» του ομίλου Ν. Δασκαλαντωνάκη.

Το τελευταίο είχε κλείσει στη μεγάλη κρίση που αντιμετώπισαν τα αθηναϊκά ξενοδοχεία από το 2009 έως το 2013. Η ριζική ανακαίνιση της μονάδας υπολογίζεται ότι θα κοστίσει πάνω από 5 εκατ. ευρώ και όταν ολοκληρωθεί θα έχει 273 δωμάτια, 2.500 τ.μ. χώρους για συνέδρια και εκδηλώσεις, εστιατόριο, μπαρ, spa και roof garden 450 τ.μ., με πισίνα και θέα 360° σε όλη την Αθήνα.

«Η επιλογή του ακινήτου ιδιοκτησίας της ΒΙΟΧΑΛΚΟ έγινε έπειτα από προσεκτική παρακολούθηση της ελληνικής αγοράς κατά τη διάρκεια της τελευταίας διετίας από τον όμιλο Wyndham», αναφέρουν οι επιτελείς του νέου εγχειρήματος, προσθέτοντας ότι μετά την ολοκλήρωσή του το ξενοδοχείο θα διαθέτει πολύ μεγάλους συνεδριακούς χώρους και συγχρόνως θα έχει «ίσως το μεγαλύτερο roof garden της Ελλάδας με μοναδική θέα στην Ακρόπολη».

Στόχος είναι η νέα μονάδα να αποπνέει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του κέντρου της Αθήνας σε συνδυασμό με την εμπειρία μιας ξένης αλυσίδας διεθνούς εμβέλειας. «Η αγορά της Αθήνας εξελίσσεται πολύ καλά, ενώ θεωρούμε ότι αυτή η άνοδος θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια ενισχυόμενη από την έλευση ξένων ξενοδοχειακών brands», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Η Wyndham είναι η μεγαλύτερη, ως προς τον αριθμό των ξενοδοχείων, ξενοδοχειακή εταιρεία στον κόσμο και μία από τις τρεις επιχειρηματικές μονάδες της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης Wyndham Worldwide. Ως κορυφαία εταιρεία στο franchising ξενοδοχειακών brands και ταυτοχρόνως πάροχος υπηρεσιών διαχείρισης ξενοδοχείων, το διεθνές της χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει σχεδόν 8.000 ξενοδοχεία και περίπου 679.100 δωμάτια σε 73 χώρες. Μέρος του Wyndham Hotel Group, η οικογένεια Wyndham Grand αυτή τη στιγμή αριθμεί 30 ξενοδοχεία διεθνώς.

Από την πλευρά της οδού Πατησίων, το πρώην «Κάνιγγος 21», ιδιοκτησίας του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης Επικούρησης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ), φαίνεται ότι επίσης προετοιμάζεται να επιστρέψει μετά από έξι χρόνια (είχε κλείσει το 2010) κάτω από ξένη αλυσίδα, αν και στην περίπτωση αυτή οι συζητήσεις έχουν κρατήσει επί μακρόν, έχοντας ξεκινήσει από τον διαγωνισμό που πραγματοποίησε το Ταμείο το 2015. Αντίστοιχα, απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο, σε ένα από τα ελάχιστα ελεύθερα οικόπεδα της Αθήνας, ιδιοκτησίας της Τριαντείου Επαγγελματικής και Βιομηχανικής Σχολής Πατρών, δρομολογείται η κατασκευή νέας ξενοδοχειακής μονάδας 377 κλινών με ορίζοντα λειτουργίας προς το τέλος του 2018 – πρόκειται για επένδυση η οποία θα ξεπεράσει τα 30 εκατ. ευρώ. Tην αξιοποίηση του ακινήτου επί των οδών Μάρνη 2 και Πατησίων 55 στην Αθήνα ανέλαβε η γαλλική Boissée Finances, από τους πιο γνωστούς παίκτες στον ξενοδοχειακό τομέα, με δραστηριότητα στους τομείς της ανάπτυξης, της χρηματοδότησης, των επενδύσεων και της διαχείρισης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ερώτημα αποτελεί το αν το ακίνητο θα είναι καθαρό από αρχαιολογικά προβλήματα ώστε να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα: με βάση τη σύμβαση που υπεγράφη προ μηνός, εντός 12μήνου θα πρέπει να έχουν εξασφαλιστεί οι οικοδομικές άδειες για την ανέγερση της νέας μονάδας.

Ο γαλλικός όμιλος μισθώνει για 50 χρόνια το ακίνητο όπου στεγαζόταν στο παρελθόν το ιστορικό θερινό θέατρο «Αθήναιον» προκειμένου να κατασκευάσει ένα ξενοδοχειακό συγκρότημα 11.500 τ.μ. Σημειωτέον ότι το «Αθήναιον» παρέμενε κλειστό από το 2011, θύμα κι αυτό της κρίσης και της υποβάθμισης που έπληξε την ευρύτερη περιοχή, ειδικά μετά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008, αλλά και λόγω του υψηλού ενοικίου, που ανερχόταν σε περίπου 100.000 ευρώ ετησίως.

Με βάση τη συμφωνία μίσθωσης που έχουν υπογράψει η Τριάντειος και οι Γάλλοι, ως μηνιαίο μίσθωμα ορίστηκε το ποσό των 15.000 ευρώ, το οποίο θα αρχίσει να καταβάλλεται στη σχολή από την ημέρα έναρξης λειτουργίας του ξενοδοχείου, ενώ ως αναπροσαρμογή προσφέρεται το ήμισυ του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή – ΔΤΚ. Επίσης προσφέρεται κατ’ αποκοπή το ποσό των 150.000 ευρώ ως εφάπαξ αποζημίωση χρήσης για το χρονικό διάστημα από την υπογραφή του σχετικού οριστικού συμβολαίου μίσθωσης έως την έναρξή της. Πέραν του ακινήτου επί της Πατησίων 55, η Τριάντειος διαθέτει, κατά πληροφορίες, ένα ακόμη ακίνητο προς αξιοποίηση στην ευρύτερη περιοχή, κοντά στον «Πανελλήνιο».

Η κατοικία της Μαρίας Κάλλας

Ενα από τα πολύπαθα κτίρια της Πατησίων, που επίσης οδεύει τώρα -με βάση τα σχέδια επί χάρτου τουλάχιστον- προς αξιοποίηση, είναι και το διατηρητέο επί της οδού Πατησίων 61 ιδιοκτησίας του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου. Πρόκειται για το «ιστορικό διατηρητέο μνημείο», όπως έχει χαρακτηριστεί από το υπουργείο Πολιτισμού, που βρίσκεται στη γωνία με την οδό Σκαραμαγκά, κατασκευάστηκε το 1925 και υπήρξε κατοικία της Μαρίας Κάλλας.

Το στολίδι της Πατησίων 61 παραμένει τα τελευταία χρόνια άδειο, έχοντας μάλιστα κριθεί ακατάλληλο λόγω του σεισμού του 1999, ενώ είχε βρεθεί στο προσκήνιο προ τριετίας και πλέον, όταν καταλήφθηκε από αντεξουσιαστές και χρειάστηκε η επέμβαση της Αστυνομίας τον Ιανουάριο του 2013 προκειμένου να εκκενωθεί. Το ακίνητο, επιφάνειας 1.600 τ.μ., χρήζει τώρα επειγόντως επισκευαστικών εργασιών, με το ΝΑΤ να έχει συζητήσει διάφορες εναλλακτικές, μεταξύ των οποίων την παραχώρησή του για μακροχρόνια μίσθωση μέσω δημόσιου ανοιχτού πλειοδοτικού διαγωνισμού, ενώ ανοιχτή είναι και η συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων (στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προγραμματικής σύμβασης για την αξιοποίηση τεσσάρων κτιρίων που παραχωρούνται στον δήμο για πολιτιστικές ή και ανθρωπιστικές δράσεις).

Αν και οι αντιδράσεις από ορισμένα ναυτεργατικά σωματεία δεν λείπουν, η «πολυκατοικία Παπαλεονάρδου», όπως έχει μείνει γνωστή, έχει προταθεί να αξιοποιηθεί ως Κέντρο Μουσικής Ανάπτυξης για τη στέγαση της Ακαδημίας Λυρικής Τέχνης «Μαρία Κάλλας» και συναφείς πολιτιστικές χρήσεις, με βάση το σχετικό μνημόνιο συνεργασίας που είχε συναφθεί ήδη μεταξύ δήμου και ΝΑΤ από το 2014.

Ενα ακόμη από τα διατηρητέα στολίδια της Πατησίων, απέναντι από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Πολυτεχνείο, είναι και το παλιό «Ακροπόλ Παλλάς», το οποίο χτίστηκε το 1928 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Σωτήρη Μαγιάση και τελεί επίσης υπό ανακαίνιση την τελευταία τριετία από το υπουργείο Πολιτισμού, με στόχο να παραδοθεί σε χρήση το επόμενο έτος και το στοίχημα να αναβαθμίσει τη γύρω περιοχή.

Το «Ακροπόλ», ένα από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα στην Αθήνα της ελληνικής αρτ νουβό αρχιτεκτονικής του Μεσοπολέμου, έζησε ένα ένδοξο παρελθόν ως ξενοδοχείο, για να αφεθεί στην τύχη του -ακολουθώντας την ιστορία της οδού που το φιλοξενεί- και να αφεθεί τελικά στην απόλυτη παρακμή, με αποκορύφωμα την πυρκαγιά του 2012. Εδώ και λίγους μήνες η όψη του κτιρίου, το οποίο θα λειτουργήσει ως χώρος πολιτισμού με εκπληκτικό roof garden στον 6ο όροφο και θέα σε Ακρόπολη, Λυκαβηττό και φυσικά στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Πολυτεχνείο, έχει αποκαλυφθεί σε όλο της το μεγαλείο.

souk1

Τα σχέδια του υπουργείου Περιβάλλοντος και του δήμου

Τα παραδείγματα της πολυκατοικίας Παπαλεονάρδου και του «Ακροπόλ» είναι χαρακτηριστικά του προβλήματος με τα εγκαταλελειμμένα κτίρια -πολλά από αυτά διατηρητέα- στο κέντρο της Αθήνας, για τα οποία το υπουργείο Περιβάλλοντος κατά καιρούς έχει ανακοινώσει ότι αναζητεί λύση. Οι τελευταίες εξαγγελίες, χωρίς ωστόσο την οριστικοποίηση και των σχετικών αποφάσεων, είχαν γίνει στο τέλος του 2014 και μιλούσαν για την επεξεργασία ενός νομοσχεδίου που θα έδινε κίνητρα για την επανάχρηση/κατεδάφιση εγκαταλελειμμένων ή κενών κτιρίων (μόνο στην Αθήνα υπολογίζονται σε 1.800 περίπου), ένα φαινόμενο το οποίο τελικά «οδηγεί σε απομάκρυνση κατοίκων ή και δυνητικών χρηστών, κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας, περιθωριοποίηση και εγκληματικότητα», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται από τους επιτελείς του υπουργείου.

Τώρα, το υπουργείο Περιβάλλοντος φαίνεται ότι μέχρι το φθινόπωρο θέλει να έχει διαμορφώσει τις νέες του προτάσεις, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, φοροαπαλλαγές και χρηματοδότηση εργασιών (κυρίως διατηρητέων) κτιρίων μέσω του αναπτυξιακού νόμου, κατάταξη των εγκαταλελειμμένων κτιρίων ανάλογα με την ιδιοκτησία τους, οικειοθελή ένταξη των ιδιοκτητών στο πρόγραμμα, ιδιαίτερα μάλιστα όταν αυτή συνδυάζεται και με άλλες πρωτοβουλίες ανάπλασης της περιοχής, καταβολή συγκεκριμένου ανταλλάγματος στους ιδιοκτήτες αν το ακίνητό τους αξιοποιείται από τους δήμους κ.τ.λ.

Στο θέμα της ασφάλειας και της οικονομικής ανάπτυξης στην πρωτεύουσα εστιάζει και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, ο οποίος μάλιστα έχει προτάξει τον τελευταίο καιρό το θέμα των καταλήψεων στο κέντρο της πόλης με αφορμή και τη στέγαση προσφύγων σε κατειλημμένα κτίρια, ζητώντας τη μεταφορά τους σε οργανωμένες δομές φιλοξενίας.

Επιπλέον, στις πιο πρόσφατες εξελίξεις για τον δήμο είναι η έγκριση, στο τέλος του περασμένου Ιουνίου, από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, του σχεδίου αποκατάστασης του ιστορικού εμπορικού τριγώνου της Αθήνας, στην περιοχή ανάμεσα στο Σύνταγμα, στην Ομόνοια και το Μοναστηράκι. Το σχέδιο του δήμου θα υλοποιηθεί σε πρώτη φάση πιλοτικά σε μια έκταση 110 στρεμμάτων, η οποία περικλείεται από τις οδούς Ευριπίδου, Πραξιτέλους, Λέκκα, Αθηναΐδος, Αγίας Ειρήνης και Αθηνάς και, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τη διαμόρφωση πεζοδρόμων, την ανακατασκευή ασφαλτοτάπητα και την επισκευή πεζοδρομίων, διαμορφώσεις δρόμων ήπιας κυκλοφορίας, ανάδειξη ιστορικών στοιχείων της περιοχής, ενίσχυση φύτευσης και οδοφωτισμού, χωροθέτηση στάθμευσης ποδηλάτων, εικαστικές παρεμβάσεις κ.ά.

 Όπως δημοσιεύθηκε στο “Πρώτο Θέμα” της Κυριακής 14ης Αυγούστου