Το EMEA Centre for Regulatory Strategy της Deloitte δημοσίευσε το ετήσιο Regulatory Outlook 2021, το οποίο εξετάζει πώς οι σημαντικότερες ρυθμιστικές και κανονιστικές τάσεις θα επηρεάσουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ευρώπης κατά την διάρκεια του έτους που διανύουμε και πώς οι business leaders θα ανταποκριθούν σε αυτές αποτελεσματικά.

Τη στιγμή που η ανθρωπότητα βρίσκεται ακόμα αντιμέτωπη με την πρόκληση του κορωνοϊού και οι εποπτικές αρχές, όπως και ο χρηματοπιστωτικός τομέας, έχουν θέσει ως προτεραιότητα την οικονομική και λειτουργική ανθεκτικότητα, οι προκλήσεις συνεχίζονται ενώ οι κανονιστικές ρυθμίσεις εξακολουθούν να διαφέρουν ανά τον κόσμο.

Ο ρόλος των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι μείζονος σημασίας για τη διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας παγκοσμίως, προκειμένου να εκπληρώσουν την πρωταρχική λειτουργία του κλάδου, που είναι η  διοχέτευση πίστωσης και επενδύσεων στους κλάδους της οικονομίας που έχουν περισσότερη ανάγκη.

Όμως, οι εταιρείες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών οφείλουν επίσης να ανταποκριθούν και σε τέσσερις ακόμα σημαντικές περιοχές: στην επίτευξη των στόχων αειφορίας και βιωσιμότητας, στην ομαλή μετάβαση του επιχειρηματικού τους μοντέλου στην ψηφιακή εποχή καθώς επίσης και στην καλλιέργεια κουλτούρας που ενδυναμώνει τη σχέση με τους πελάτες και δημιουργεί θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία.

Η Χρηματοοικονομική ανθεκτικότητα εν μέσω μίας δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας

Έπειτα από μια σημαντική μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ την περσινή χρονιά, το 2021 είναι πιθανό η παγκόσμια οικονομία να επανέλθει στην ανάπτυξη, αν και με μεταβλητούς ρυθμούς. Για παράδειγμα, το ΑΕΠ στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού προβλέπεται να αυξηθεί κατά 6.9% φέτος, ενώ στις ΗΠΑ και στις περιοχές της Ευρώπης θα αυξάνεται με χαμηλότερους ρυθμούς, καθώς στην Ευρώπη λόγου χάρη δεν έχουν ανασταλεί ακόμα οι περιορισμοί ή τα εθνικά lockdowns. Συνεπώς το πιο πιθανό σενάριο αναφορικά με το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι να παραμείνει κάτω από τις προβλέψεις προ πανδημίας, με την ανάκαμψη να διαφαίνεται εξαιρετικά εύθραυστη.

Οι ενέργειες των Κεντρικών Τραπεζών, σε συνδυασμό με τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης των κυβερνήσεων βοήθησαν στο να κατευναστούν τουλάχιστον σε ένα βαθμό οι ανησυχίες σχετικά με την αύξηση του κρατικού χρέους. Όμως ο τραπεζικός κλάδος,  με αφορμή την επικείμενη χαλάρωση των μέτρων στήριξης μέσα στο 2021, αναμένεται να αντιμετωπίσει ιδιαίτερες προκλήσεις, παρουσιάζοντας ίσως σημαντικές ζημιές κατά τη διάρκεια του έτους λόγω κυρίως του πιστωτικού κινδύνου.

Αν ληφθούν υπόψη ορισμένα ακραία σενάρια, οι πιστωτικές απώλειες – σε συνδυασμό με τα πρωτοφανή χαμηλά επιτόκια – ενδέχεται να ασκήσουν σημαντικές πιέσεις στα αποτελέσματα και τις κεφαλαιακές απαιτήσεις ορισμένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης.

Το κανονιστικό πλαίσιο για τη μετάβαση σε έναν ψηφιακό κόσμο μετά την πανδημία

Η επιτάχυνση της ψηφιοποίησης και του αυτοματισμού των επιχειρήσεων, με στόχο τη μείωση του κόστους και την ανταπόκριση στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών, φέρνει στο προσκήνιο τη σημασία της επιχειρησιακής ανθεκτικότητας. Δεδομένου ότι η μετάβαση στο περιβάλλον του Cloud παραμένει βασικός παράγοντας της ψηφιοποίησης, οι κανονιστικές ρυθμίσεις σχετικά με τη σημασία των παρόχων υπηρεσιών Cloud αναμένεται να γίνουν ακόμα πιο επιτακτικές. Για το 2021, οι ρυθμιστικές πρωτοβουλίες για την επιχειρησιακή ανθεκτικότητα θα επιταχυνθούν παγκοσμίως, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο. Οι διασυνοριακές ομάδες υπεύθυνες για την εφαρμογή της επιχειρησιακής ανθεκτικότητας, θα  αντιμετωπίσουν έντονες διαφορές μεταξύ των εθνικών αρχών, γεγονός που επιβαρύνει το κόστος και την πολυπλοκότητα της διαδικασίας.

Η  αντιμετώπιση διαφορών στο κανονιστικό πλαίσιο

Παρά τις κοινές στρατηγικές και κανονιστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών παγκοσμίως, οι διαφορές που παρατηρούνται στο ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο τείνουν να αυξάνονται. Η  προοπτική άμβλυνσης,  ως ένα βαθμό,  των διαφορών στο κανονιστικό πλαίσιο μέσω του παγκόσμιου συντονισμού είναι αρκετά μικρή, δεδομένου ότι η αναστολή των προσωρινών μέτρων στήριξης θα εξαρτηθεί κυρίως από τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σε κρατικό επίπεδο, και οι οποίες διαφέρουν σε επίπεδο περιφέρειας (π.χ. Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Υποστήριξη των στόχων βιωσιμότητας και προάσπιση της κουλτούρας που εστιάζει στη σχέση των επιχειρήσεων με τους πελάτες και την κοινωνία

Οι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί, ως επενδυτές, σύμβουλοι, δανειστές και ασφαλιστές κινδύνων καταστροφών έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν την κοινωνία να αντιμετωπίσει τους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Οι εποπτικές αρχές αναμένεται να δώσουν έμφαση στην πράσινη χρηματοδότηση, κάτι που θα βοηθήσει στην γρηγορότερη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Παράλληλα, οι ρυθμιστικές αρχές σε όλο τον κόσμο αναπτύσσουν μία μεθοδολογία διενέργειας ασκήσεων ακραίων προσομοιώσεων (stress testing exercises) προκειμένου να εκτιμηθεί η οικονομική τους αντοχή απέναντι στους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, λαμβάνοντας υπόψη ότι και οι ίδιες οι απαιτήσεις για περιβαλλοντική, κοινωνική και εταιρική διακυβέρνηση γίνονται ακόμα πιο επιτακτικές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι ρυθμιστικές αρχές πρόκειται να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τους πελάτες με οικονομικές δυσχέρειες, καθώς οι συνέπειες της πανδημίας είναι ακόμα υπαρκτές και τα σχετικά μέτρα στήριξης δεν θα είναι διαθέσιμα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Επίλογος

Οι προοπτικές της οικονομίας κάθε χώρας χαρακτηρίζονται από αβεβαιότητα και μεταβλητότητα, ενώ την ίδια στιγμή υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι στο προσκήνιο. Το μεγαλύτερο μέλημα των εποπτικών και κανονιστικών φορέων, και για το 2021, αποτελεί η διασφάλιση της πιστοληπτικής και λειτουργικής ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα, προκειμένου να συνεχίσει να καλύπτει απρόσκοπτα τις ανάγκες των νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Ο χρηματοπιστωτικός τομέας θα πρέπει επίσης να δώσει προτεραιότητα στις αρχές της βιωσιμότητας, της συμπερίληψης  και της ενσωμάτωσης, έτσι ώστε να βοηθήσει τους πελάτες και την κοινωνία γενικότερα να αντιμετωπίσουν τις νέες συνθήκες που επικρατούν. Χωρίς να υποβαθμίζονται οι κίνδυνοι που καλούνται να αντιμετωπίσουν το 2021, φαίνεται πως οι επιχειρήσεις έχουν την ευκαιρία, εφόσον αντιμετωπίσουν αυτούς τους κινδύνους, να μπορέσουν να χαράξουν μία επιτυχημένη πορεία μελλοντικά.

Σχολιάζοντας τη μελέτη, ο Γιώργος Τριβυζάς, Partner στο τμήμα Risk Advisory στην Deloitte Ελλάδος δήλωσε: «Διανύουμε πλέον το 2021 και ήδη η πανδημία και η διαχείρισή της έχουν επιταχύνει τις διαμορφούμενες τάσεις στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, κάτι που υποδεικνύει ότι δεν υπάρχει επιστροφή στο παρελθόν. Θα πρέπει να κατανοήσουμε τις όποιες αλλαγές έχουν συντελεστεί και να αντιδράσουμε κατάλληλα. Παράλληλα, τα Τραπεζικά Ιδρύματα θα πρέπει να αλληλεπιδράσουν εντονότερα με το οικοσύστημα γύρω τους, το οποίο μεταβάλλεται και αυτό με γρήγορους ρυθμούς. Τα ενδιαφερόμενα μέρη (η Κυβέρνηση, οι Ρυθμιστικές Αρχές, οι επενδυτές κτλ)  έρχονται αντιμέτωπα με μια σειρά κοινωνικών απαιτήσεων. Συνεπώς, σε αυτό το πλαίσιο, το ρυθμιστικό τοπίο του χρηματοοικονομικού κλάδου συνεχίζει να εξελίσσεται και το ρυθμιστικό ενδιαφέρον αναμένεται να επικεντρωθεί σε διάφορους τομείς εντός των επόμενων μηνών, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά, της Εταιρικής Διακυβέρνησης, της Κουλτούρας, της Βιωσιμότητας και της Πρόληψης και Καταστολής της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες».

O Σπυρίδων Μπισισίδης, Director στο τμήμα Risk Advisory στην Deloitte Ελλάδος σχολίασε: «Το 2021 αποτελεί άλλη μία χρονιά με σημαντικές προκλήσεις για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ευρώπη και την Ελλάδα με πιο επιτακτική την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας κυρίως όσον αφορά την αύξηση πιστωτικού κινδύνου και την ενδεχόμενη δημιουργία νέου όγκου μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Επίσης, οι Τράπεζες θα πρέπει να ανταποκριθούν με επιτυχία στη διαχείριση των κινδύνων που αφορούν την κλιματική αλλαγή και γενικότερα τη βιωσιμότητα,  ζήτημα το οποίο βρίσκεται και θα παραμείνει σε κύρια θέση στην agenda των εποπτικών φορέων και τα επόμενα έτη».

Διαβάστε ακόμη:

Πώς θα μοιραστεί το νέο πακέτο των €2 δισ. για τη στήριξη των επιχειρήσεων

Ακίνητα: «Έρχεται» φορομπόνους έως 1.600 ευρώ – Ποιοι είναι οι δικαιούχοι

Πωλείται το πρώτο ξενοδοχείο της Αθήνας κάτω από την Ακρόπολη έναντι 18 εκατ. ευρώ