Μερικές φορές είναι δύσκολο να αποκαλέσεις κάποιον «φίλο» ενώ κανονικά θα ήθελες να τον προσφωνήσεις ως «εχθρό», ακόμα κι αν στέκεται δίπλα σου. Και αν παίρνετε τοις μετρητοίς τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ (ναι, ξέρω, έχουμε προειδοποιήσει ότι δεν το κάνουμε αυτό) υπέφερε από τέτοια δυσκολία να ξεχωρίσει το συνομιλητή του κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου της Τετάρτης με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Η Τουρκία, όπως γνωρίζετε όλοι, είναι ένας μεγάλος σύμμαχος του ΝΑΤΟ και ένας στρατηγικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, για να συμπληρώσει αμέσως μετά: «Και ανυπομονώ να συνεχίσω να βρίσκω κοινό έδαφος, να εκμεταλλευτώ τον κοινό σκοπό και να προωθήσω τα ζωτικά συμφέροντα του λαού μας και τη συνεχή φιλία μεταξύ των κρατών μας».
Αξιοσημείωτη κολακεία από τον ίδιο άνθρωπο που έγραψε στο twitter αυτό πριν από ένα μήνα:
Δηλαδή: «Όπως έχω επισημάνει με έντονο τρόπο, κι απλώς εδώ επαναλαμβάνω, αν η Τουρκία κάνει κάτι που εγώ, με τη μεγάλη κι ασύγκριτη σοφία μου, θεωρήσω ότι κινείται εκτός ορίων, θα καταστρέψω και θα εξαλείψω πλήρως την οικονομία της Τουρκίας (το έχω ξανακάνει). Πρέπει, με την Ευρώπη και με άλλους, να προσέχουμε»
Συνεπώς, είναι η Τουρκία φίλος ή εχθρός; Η απάντηση αυτή τη στιγμή, δυστυχώς, είναι “ναι”. Οι Τούρκοι εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον των καλύτερων συμμάχων της Αμερικής στον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, δηλαδή εναντίον του Συριακού Δημοκρατικού Μετώπου όπου την κυριαρχία έχουν οι Κούρδοι, ενώ παράλληλα προχώρησε στην αγορά του συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας S-400 από την Ρωσία. Οι Η.Π.Α. και η Ευρώπη απάντησαν σε αυτά με την επιβολή κυρώσεων, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού της Τουρκίας από το πρόγραμμα πώλησης μαχητικών αεροσκαφών F-35 του αμερικανικού Πενταγώνου. Ο Ερντογάν επανήλθε με απειλές να πλημμυρίσει την Ευρώπη με ισλαμιστές τρομοκράτες. Την Τετάρτη, ενώ στεκόταν δίπλα στον Τραμπ, ο Τούρκος πρόεδρος κατηγόρησε το αμερικανικό Κογκρέσο ότι χρησιμοποίησε «ιστορικές εξελίξεις και ισχυρισμούς» για να “δυναμιτίσει τις αμοιβαία καλές διμερείς μας σχέσεις”.
Λοιπόν, πώς μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει μια τέτοια φρενίτιδα; Για συμβουλές, απευθυνθήκαμε στον Τσακ Ουάλντ, βετεράνο στρατηγό της αμερικανικής Αεροπορίας με 4 αστέρια, ο οποίος διετέλεσε αναπληρωτής διοικητής της ευρωπαϊκής διοίκησης των ΗΠΑ το 2000. Ο Ουάλντ, διακεκριμένος συνεργάτης στο Εβραϊκό Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής, υπήρξε ηγετική φωνή που καλούσε για περίσκεψη στην αντιμετώπιση των Τούρκων και, προφανώς, για έναν πρώην μάχιμο αξιωματικό, εκφράζει ιδιαίτερες ανησυχίες για την εξάρτηση του ΝΑΤΟ από την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία. Αυτή η βάση, εκτός από τη φιλοξενία στρατιωτικών αεροσκαφών, (σύμφωνα με πληροφορίες) έχει περίπου 50 αμερικανικές πυρηνικές βόμβες Β61.
Τόμπιν Χάρσο (Bloomberg): Στρατηγέ, γνωρίζω ότι με δεδομένες τις τρέχουσες εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, έχετε ερωτηματικά σχετικά με την παρουσία του ΝΑΤΟ στην τουρκική στρατιωτική βάση του Ιντσιρλίκ. Μπορείτε να εξηγήσετε το γιατί;
Τσακ Ουάλντ: Η Τουρκία, υπό την ηγεσία του Ερντογάν, ήταν ένα αγκάθι στα πλευρά μας κατά την τελευταία δεκαετία. Θυμίζω ότι το 2014, η Άγκυρα αρνήθηκε κατηγορηματικά να χορηγήσει στις ΗΠΑ την άδεια να χρησιμοποιήσουν τη βάση του Ιντσιρλίκ για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις μας εναντίον του ISIS, ο οποίος είχε εξαπλωθεί στη Συρία και το Ιράκ σε ανησυχητικό ρυθμό. Τελικά, μετά από ένα χρόνο πιέσεων από τη μεριά μας, οι Τούρκοι απρόθυμα υποχώρησαν. Ωστόσο, εξακολουθούσαμε να αντιμετωπίζουμε τα κατά καιρούς αιτήματά τους να σταματήσουμε τις επιχειρήσεις. Όταν το 2016 πραγματοποιήθηκε η απόπειρα πραξικοπήματος, ο Ερντογάν διέταξε όλα τα αεροσκάφη των Η.Π.Α. να μην πετάξουν για αρκετές ημέρες, ενώ παράλληλα μας κατηγόρησε ότι ήμασταν ο εγκέφαλος που προσπάθησε να τον απομακρύνει από την εξουσία.
Ενώ αυτά τα ζητήματα έλαβαν χώρα πριν από μερικά χρόνια, είδαμε πρόσφατα πώς ο Ερντογάν απείλησε να πλήξει τους Κούρδους συμμάχους μας στη Συρία, ακόμη και αν οι δυνάμεις των ΗΠΑ εξακολουθούσαν να λειτουργούν σε αυτές τις περιοχές. Στη συνέχεια, όταν τα στρατεύματά μας βρισκόταν στη διαδικασία απόσυρσης, αναφέρθηκαν περιστατικά κατά τα οποία οι τουρκικές δυνάμεις άρχισαν να πυροβολούν τις θέσεις μας. Ως εκ τούτου, οι ενέργειες της Τουρκίας θα πρέπει να εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το αν οι δυνάμεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ πρέπει να παραμείνουν στο Ινστιρλίκ.
Bloomberg: Αν το ΝΑΤΟ μετακινήσει τον εξοπλισμό του από το Ιντσιρλίκ σε περιοχή εκτός Τουρκίας, πού νομίζετε ότι θα μπορούσαν να μετεγκατασταθούν με τρόπο που δεν θα βλάψει την ευρωπαϊκή ασφάλεια ή θα προκαλέσει εφιαλτικά προβλήματα στα logistics;
T.O: Πριν από μερικά χρόνια, έγραψα μια έκκληση για την κατασκευή ενός νέου αεροδρομίου στο Ιράκ, συγκεκριμένα στην επικράτεια που ελέγχεται από την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν, ως μέρος των προσπαθειών μας, στη συνέχεια, να νικήσουμε τον ISIS και να τον εξαφανίσουμε από τη χώρα.
Νομίζω ότι η πλέον επείγουσα ανησυχία για τις ΗΠΑ είναι τώρα ότι έχουμε πυρηνικές δυνατότητες στο Ιντσιρλίκ που δεν εξυπηρετούν πλέον τον ίδιο στρατηγικό σκοπό όπως το έκαναν στο παρελθόν. Δεδομένης της αυξανόμενης έντασης του αντιαμερικανισμού στην Τουρκία και της προθυμίας του Ερντογάν να προσεγγίσει περισσότερο τη Ρωσία, πρέπει επειγόντως να μεταφέρουμε αυτά τα όπλα. Στην ιδανική περίπτωση, η νέα τους έδρα θα πρέπει να είναι σε ευρωπαϊκό έδαφος, με μία επιλογή να είναι η αεροπορική βάση Aviano στην Ιταλία. Από υλικοτεχνική άποψη, αυτό δεν πρέπει να είναι πολύ δύσκολο.
Οι ΗΠΑ έχουν επίσης την 39η Αεροπορική Πτέρυγα που βρίσκεται στο Ιντσιρλίκ. Αυτές οι δυνάμεις, επίσης, πρέπει να μετεγκατασταθούν. Άμεσα διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν στην Κύπρο και την Ελλάδα. Οι Έλληνες, ειδικότερα, ζητούν μια βαθύτερη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια και έχουν καταδείξει όλο και περισσότερο ότι θέλουν μεγαλύτερο ρόλο στο ΝΑΤΟ. Ως εκ τούτου, με τη μετεγκατάσταση της 39ης Αεροπορικής Πτέρυγας σε ελληνικό έδαφος θα πετυχαίναμε με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια.