Αναβάθμιση-έκπληξη δύο βαθμίδων από Β3 σε Β1 με σταθερό outlook – «Ευθυγραμμίζεται» με Fitch ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης που δε βλέπει άλλη αναβάθμιση έως το 2020 – Οι αιτίες που οδήγησαν στην αναβάθμιση – Η Ελλάδα παραμένει 4 βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα – Πως «αποκωδικοποιείται» η κίνηση της Moody’s

Του Γιάννη Τσιρογιάννη

Όχι μία, όπως και αναμενόταν ευρέως, αλλά δύο βαθμίδες «ανεβάζει» τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδος η Moody’s.

Ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης προχώρησε σε αναβάθμιση-έκπληξη της Ελλάδας από Β3 σε Β1, ορίζοντας τις προοπτικές επαναξιολόγησης/αναβάθμισης (outlook) σε σταθερές, από θετικές. Η βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα επιβεβαιώθηκε πάντως σε «Not Prime».

Η διπλή αυτή αναβάθμιση έρχεται ως έκπληξη καθώς αναμενόταν ευρέως το Β2 -μάλιστα χαρακτηριζόταν ως non-event, δηλαδή ουδέτερο πιστοληπτικό γεγονός-, ενώ είχε προεξοφληθεί ήδη από την αγορά ειδικά εν όψει εξόδου στις αγορές με 10ετές ομόλογο.

Η Moody’s άλλωστε θεωρείται από τους πιο συντηρητικούς οίκους αξιολόγησης και δε συνηθίζει να… χαρίζει έτσι δύο βαθμίδες. Mε αυτήν την αναβάθμιση η Moody’s «ευθυγραμμίζεται» με την Fitch, η οποία είχε ήδη αναβαθμίσει την Ελλάδα κατά δύο βαθμίδες υψηλότερα (τις αντίστοιχες βαθμίδες της Fitch) σε ΒΒ-.

moodys1319.PNG

Πως μεταφράζεται η κίνηση Moody’s

Ουσιαστικά με αυτήν της κίνηση, και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν αναβάθμισε τη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας (που σημαίνει ότι στο κοντινό μέλλον βλέπει αναταράξεις), η Moody’s προεξοφλεί ότι η ΕΚΤ θα άρει το «βέτο» για το νέο νόμο Κατσέλη, μετά και τις σοβαρές ενστάσεις της, ενώ μακροπρόθεσμα βλέπει σταθερότητα.

Άμεση υπήρξε η αντίδραση της κυβέρνησης, με τον Τσακαλώτο να… ξεχνά το μίσος του ΣΥΡΙΖΑ για τις «κακές» αγορές και τους οίκους αξιολόγησης, πανηγυρίζοντας μέσω Twitter για τη διπλή αναβάθμιση. 

Στην πραγματικότητα όμως η αναβάθμιση δύο βαθμίδων έρχεται απλώς σαν «ουρά» της αντίστοιχης αναβάθμισης από Fitch, γεγονός που την καθιστά non-event έστω κι αν αποτελεί έκπληξη, η οποία βέβαια είναι καλοδεχούμενη από τις αγορές εν όψει εξόδου στις αγορές με το 10ετές ομόλογο.

Ωστόσο το γεγονός παραμένει: Η Ελλάδα βρίσκεται 4 βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, και το γεγονός πως η Moody’s δεν προγραμματίζει άλλη αξιολόγηση πριν το 2020 σε συνδυασμό με το βραχυπρόθεσμο «Not Prime» επιβεβαιώνει πως ο οίκος δε βλέπει βελτίωση της χώρας στο κοντινό μέλλον – μακροπρόθεσμα όμως και μετά τις εκλογές, και εφόσον η όποια νέα κυβέρνηση δεν ολισθήσει σε παρατυπίες, ο οίκος θα προχωρήσει σε μια πραγματικής αξίας αναβάθμιση που θα μας φέρει κοντά στην πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα, η οποία και φέρει αληθινά οφέλη.

Όπως αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης τρεις είναι οι βασικές αιτίες που τον οδήγησαν σε αυτήν την αναβάθμιση:

1. Το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αρχίζει να δίνει καρπούς και η ενδυνάμωση της οικονομίας σε συνδυασμό με την επιτήρηση των πιστωτών αποτελεί επιπλέον εγγύση ότι δεν θα υπάρξει αναστροφή των μεταρρυθμίσεων.

2. Η επίτευξη υψηλής δημοσιονομικής απόδοσης αποτελεί, πλέον, σταθερό γεγονός και εκτιμάται ότι θα υπάρξει περαιτέρω δημοσιονομική βελτίωση και

3. Είναι εγγυημένη η βιωσιμότητα του χρέους σε μεσοπρόθεσμο διάστημα, μετά τη συμφωνία του Eurogroup τον Ιούνιο 2018. Η βιωσιμότητα στηρίζεται τόσο στη δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές, στο υψηλό μαξιλάρι ρευσότητας αλλά και στη στήριξη των πιστωτών.

Προσθέτει ακόμη ότι ένας βασικός παράγοντας για τη βελτίωση του πιστωτικού προφίλ της Ελλάδας κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών είναι η πρόοδος που έχει γίνει στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

Αν και υπήρξε «πάγωμα» της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας κατά διαστήματα, είναι σαφές ότι αυτό έχει ξεπεραστεί.

Σαφώς, συνεχίζει ο Moody’s, οι μεταρρυθμίσεις έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, τόσο σε ό,τι αφορά το σύνολο της οικονομίας όσο και την αγορά εργασίας με την ενίσχυση της απασχόλησης να «τρέχει» με ρυθμό άνω του 2% κατά τη διάρκεια της τελευταίας 3ετίας.

Στα θετικά και το γεγονός ότι υπάρχει έστω και αργή επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, ενώ σημαντικές είναι και οι δύο προτάσεις που έχουν κατατεθεί – από ΤΧΣ και ΤτΕ- για τη μείωση των NPEs, αν και ο οίκος δεν εκφράζει άποψη για το ποια θεωρεί ως καλύτερη ή πιο ολοκληρωμένη.

Κατώτατος μισθός και Νόμος Κατσέλη

Όπως ακριβώς και οι άλλοι δύο οίκοι αξιολόγησης έτσι και ο Moody’s εκφράζει επιφυλάξεις για την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11%, υπογραμμίζοντας ότι μπορεί να αποτελέσει πλήγμα για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.

Επιπρόσθετα αναφερόμενος στην πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να επιταχυνθεί η εφαρμογή του διάδοχου νόμου Κατσέλη και να αυτό να γίνει με ορθό τρόπο, καθώς διαφορετικά μπορεί να αποτελέσει μία από τις αιτίες για τη μη εκταμίευση ποσού περί του ενός δις. ευρώ από τους δανειστές (επιστροφές από ANFA’s).

Χρέος

Ο οίκος χαρακτηρίζει ως επιτυχημένη την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, τα έσοδα από την τελευταία έκδοση του 5ετούς ομολόγου μαζί με τα αντίστοιχα κεφάλαια που υπάρχουν στο «μαξιλάρι ασφαλείας» καθιστούν ευκολότερη τη διαχείριση του ελληνικού χρέους.

Σύμφωνα με τον οίκο το χρέος θα υποχωρήσει χαμηλότερα από το 154% του ΑΕΠ το 2022, εφόσον, όμως, η Ελλάδα παραμείνει πιστή και επιτύχει τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα που έχει συμφωνήσει με τους πιστωτές της.