Με μια δέσμη κινήτρων που θα περιλαμβάνει μειώσεις φόρων, προνομιακό δανεισμό, επιδοτήσεις δαπανών κ.ά., η κυβέρνηση σχεδιάζει να στηρίξει όσες επιχειρήσεις σχεδιάζουν να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις, εξαγορές ή ακόμα και στη δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων.

Ενα από τα μεγάλα στοιχήματα που βάζει η κυβέρνηση για την επόμενη μέρα της πανδημίας είναι η επαναδραστηριοποίηση των επιχειρήσεων που ήταν κλειστές λόγω καραντίνας. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, έμειναν χωρίς τζίρο για πάνω από 190 ημέρες και με πολλές από τις υποχρεώσεις τους να τρέχουν. Επειδή λοιπόν αρκετές από αυτές τις επιχειρήσεις βρίσκονται ένα βήμα πριν από το λουκέτο, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, πέρα από τις γνωστές δράσεις άμεσης στήριξης (αυξημένη αποζημίωση ειδικού σκοπού, επιδότηση παγίων δαπανών κ.λπ.), σκοπεύει να ενισχύει και τις πρωτοβουλίες όσων αποφασίσουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους: να προχωρήσουν δηλαδή σε συγχωνεύσεις και εξαγορές είτε για να μπορέσουν μαζί να… βάλουν ξανά προς τις  μηχανές τους, για να μεγαλώσουν είτε το «μέγεθός» τους είτε το μερίδιο της αγοράς που κατέχουν.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών σχεδιάζει ένα πλέγμα δράσεων στήριξης για χρηματοδότηση τόσο από τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης (ειδικά στο σκέλος των δανείων) όσο και από τα προγράμματα επιδοτήσεων του ΕΣΠΑ. Το πρόγραμμα όμως θα εφαρμοστεί σε πλήρη έκταση από το 2022, όταν δηλαδή η κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα -δημοσιονομικά- να προχωρήσει και σε μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα νέα σχήματα που θα προκύπτουν από τις εξαγορές και συγχωνεύεις.

Τα κίνητρα δεν θα είναι ίδια για όλα τα επιχειρηματικά σχέδια που θα υποβληθούν στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά θα διαφοροποιούνται ανάλογα με την περίπτωση. Σύμφωνα με πληροφορίες, το πακέτο μέτρων θα προβλέπει μεταξύ άλλων:

■  Μείωση φόρων για συγκεκριμένο διάστημα: Στα σχέδια που θα εγκρίνονται θα παρέχεται η δυνατότητα μειωμένου συντελεστή φορολογίας κερδών για κάποια χρόνια, ενώ παράλληλα θα προβλέπεται και μειωμένη φορολόγηση για τη δημιουργία αποθεματικού.
■ Στοχευμένες επιδοτήσεις: Μέσα από κοινοτικά προγράμματα θα δίνονται ενισχύσεις, επιδοτήσεις και χαμηλότοκα δάνεια για την αγορά προμηθειών και εξοπλισμού ή ακόμα και ρευστότητα ως κεφάλαιο κίνησης.
■  Μηδενικός δανεισμός: Στο υπουργείο Οικονομικών τονίζουν ότι οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές επιχειρήσεων είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από τα δάνεια των 12,7 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης – και μάλιστα με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο. Υψηλόβαθμος παράγοντας του υπουργείου τονίζει χαρακτηριστικά ότι «οι εξαγορές και συγχωνεύσεις είναι ένα από τα 5 κριτήρια εκλεξιμότητας για την πρόσβαση στα δάνεια αυτά (μαζί με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, την εξωστρέφεια και την έρευνα και ανάπτυξη). Ετσι, ακόμη και επιχειρήσεις που δεν έχουν έντονο ψηφιακό αποτύπωμα και δεν προωθούν καν την εξωστρέφεια θα μπορούν να δανειοδοτηθούν για να επενδύσουν στο πλαίσιο της συγχώνευσης ή της συνεργασίας τους με άλλες».
■ Αδειοδότηση-εξπρές: Το πακέτο στήριξης θα ενισχύεται και από ένα θεσμικό πλαίσιο με γρήγορες και ευέλικτες διαδικασίες αδειοδότησης των νέων σχημάτων έτσι ώστε να απλουστευτεί η μεταβίβαση αδειών που σήμερα είναι προσωποπαγείς.

Οι προτάσεις που θα υποβάλλονται θα αξιολογούνται με δύο βασικά κριτήρια που θα αφορούν στην αύξηση του τζίρου και στην «επίτευξη ελάχιστου αξιόλογου μεγέθους». Η «ομπρέλα» του νέου πακέτου θα καλύπτει τις κλασικές εξαγορές, τις συγχωνεύσεις, τις κοινοπραξίες, ακόμη και τη δημιουργία cluster επιχειρήσεων. Θα προβλέπονται επίσης περιορισμένες δράσεις στήριξης για μικρότερες μορφές συνεργασίας, όπως οι κοινές προμήθειες, το κοινό μάρκετινγκ, ο περιορισμός του μεταφορικού κόστους κ.λπ.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στα συμπεράσματα της Επιτροπής Πισσαρίδη υπάρχει ξεχωριστή επισήμανση για το κρίσιμο μέγεθος των επιχειρήσεων στη χώρα μας. Συγκεκριμένα τονίζονται τα εξής:

■ Η Ελλάδα είναι μακράν η χώρα με τους περισσότερους αυτοαπασχολούμενους. Πάνω από 28% των εργαζομένων δουλεύουν μόνοι τους.
■ Πρώτη είναι η Ελλάδα και στην εξάρτησή της από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις: 1 στους 2 εργαζομένους στη χώρα απασχολείται σε επιχειρήσεις με έως 9 άτομα προσωπικό μόλις.
■ Το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων δεν επιτρέπει οικονομίες κλίμακας και τεχνολογίες αιχμής. Ως αποτέλεσμα, η μικρή επιχειρηματικότητα εστιάζεται κυρίως στην παροχή υπηρεσιών για εγχώρια κατανάλωση (καφετέριες κ.λπ.).
■ Το πρόβλημα είναι οξύ γιατί η παραγωγικότητα των μικρών επιχειρήσεων είναι χαμηλή: ενώ στο σύνολο του επιχειρηματικού τομέα (χωρίς τράπεζες και ασφάλειες) παράγονται 21.100 ευρώ ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας ανά εργαζόμενο, στις μικρές επιχειρήσεις παράγονται μόλις 7.900 ευρώ.
■ Ενώ στο σύνολο του επιχειρηματικού τομέα η χώρα βρίσκεται στην 5η χειρότερη θέση σε όρους παραγωγικότητας εργασίας, στις μικρές επιχειρήσεις η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στα μέλη της Ε.Ε.

3 δισ. για άμεση στήριξη

Για την ώρα, πάντως, το υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί μέτρα ύψους 3 δισ. ευρώ για την άμεση στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Συγκεκριμένα:

■ Το πρόγραμμα επιδότησης επιχειρηματικών δανείων «Γέφυρα ΙΙ», συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ, για το οποίο δόθηκε παράταση έως το τέλος Μαΐου.
■ Ενισχυμένη αποζημίωση ειδικού σκοπού μέσω της οποίας θα διατεθούν 130 εκατ. ευρώ σε περίπου 100.000 επιχειρήσεις.
■ Επιδότηση μέρους των πάγιων δαπανών των επιχειρήσεων. Μετά το άνοιγμα της πλατφόρμας εκδήλωσης ενδιαφέροντος, το β’ στάδιο θα ξεκινήσει τον Ιούνιο ώστε το πρόγραμμα να αρχίσει να υλοποιείται από τον Ιούλιο. Το κράτος θα καλύψει έως το τέλος του έτους τμήμα των πάγιων δαπανών αφού αφαιρεθούν οι ενισχύσεις που έχουν ήδη δοθεί. Θα δίνεται ένα πιστωτικό για να καλύπτονται οφειλές σε ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ.
■ Η αποζημίωση ειδικού σκοπού και το πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για τους εργαζομένους.
■ Τα προγράμματα του υπουργείου Ανάπτυξης για παιδότοπους, γυμναστήρια κ.ά.

Τα δημοσιονομικά μέτρα και τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας ανέρχονται σε περίπου 40 δισ. ευρώ για τη διετία 2020-2021 (24 δισ. ευρώ το 2020 και 15,5 δισ. ευρώ εφέτος) και χρηματοδοτούνται κυρίως από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και ομολόγων.

Διαβάστε ακόμη:

Marks & Spencer: Τα 30+1 χρόνια στην Ελλάδα, οι Μαρινόπουλοι και οι νέοι κλυδωνισμοί

Cardlink: Η κίνηση-ματ της Wordline και τα σχέδια του Gilles Grapinet για την Ελλάδα

Έψαχναν για εργαστήριο κάνναβης και βρήκαν παράνομο «ορυχείο» bitcoin (pics)