Το γεγονός ότι η χώρα μας διανύει μια βαθιά στεγαστική κρίση, αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή. Το σύνολο των δεικτών της Eurostat κατατάσσουν την Ελλάδα πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης για τουλάχιστον 7 συναπτά έτη στο σύνολο των χωρών της Ε.Ε. Αναδεικνύοντας, την άμεση ανάγκη υιοθέτησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στεγαστικής πολιτικής που θα περιλαμβάνει άμεσα μέτρα αναχαίτισης του κόστους στέγασης.

Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μια άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης είναι πολύ υψηλό. Παρόλο που οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά την περίοδο 2010 έως 2023, το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφελείας στην ΕΕ μειώθηκε από 12,4% το 2010 σε 9,3% το 2023. Τα ποσοστά μειώθηκαν σε 22 χώρες της Ε.Ε και αυξήθηκαν σε 5. 

Σύμφωνα με την Eurostat, στην Ελλάδα το 47,3% (2022:45,5%) των ατόμων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφελείας, που αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό στο σύνολο των 29 χωρών της Ε.Ε., όταν το μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 9,3%.Παράλληλα, αξίζει να αναφέρουμε ότι η αύξηση κατά 10,9 μονάδων σε σχέση με το 2020 (36,9%), αντιστοιχεί σε περίπου 1.100.000 περισσότερα άτομα . Στη λίστα με τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά για το 2023, ακολουθεί η Βουλγαρία 18,8% (2022:19,9%), η Ρουμανία 14,4% (2022:18,4%) και η Κύπρος 14,3% (2022:13.6%). 

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας στην ετήσια Έκθεση της ΤτΕ για την Νομισματική Πολιτική, επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι η σημαντική και συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών των ακινήτων, η οποία οδηγεί και σε άνοδο των ενοικίων, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για το μέσο νοικοκυριό, καθώς καθιστά απαγορευτική την απόκτηση κατοικίας και αυξάνει σημαντικά το κόστος στέγασης, ειδικά για τα νέα ζευγάρια. Αυτό επιτείνει την κοινωνική ανισότητα, ενώ έχει αρνητικές προεκτάσεις και στον οικογενειακό προγραμματισμό, δυνητικά επηρεάζοντας δυσμενώς και το ποσοστό γεννήσεων. Παράλληλα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κάνει λόγο για δυσανάλογα προς το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών υψηλά επίπεδα τιμών. Για την επίλυση του προβλήματος ο κ. Στουρνάρας αναφέρει χαρακτηριστικά ότι, κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω λήψη μέτρων για τη διευκόλυνση και ενίσχυση της προσφοράς κατοικίας προσιτής αξίας.

Πολλάκις έχουμε αναφερθεί στα «κλειστά» ακίνητα και κατά πόσο θα μπορούσαν να αποτελέσουν «ανάχωμα» στην ραγδαία αύξηση του κόστους στέγασης αυξάνοντας την διαθεσιμότητα στην εγχώρια αγορά. Η κυβέρνηση υιοθετώντας την πρόταση που έχει κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο από το 2023, νομοθέτησε την τριετή φοροαπαλλαγή επί των μισθωμάτων για κατοικίες που διατηρούνταν κλειστές για τουλάχιστον τρία χρόνια. 

  • 526.154 κατοικίες είναι κενές στην Περιφέρεια Αττικής από το σύνολο των 2.162.826 

Σύμφωνα με την απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ για το έτος 2021, 526.154 κατοικίες δηλώνονται ως κενές στην Περιφέρεια Αττικής εκ των οποίων 167.109 είναι κατοικίες έως 59τμ, κατοικίες κατάλληλες για νέους, φοιτητές και οικογένειες, ενώ 359.041 είναι άνω των 60τμ. 

Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, κενή είναι η κατοικία που βρέθηκε χωρίς ενοίκους κατά την ημέρα της απογραφής, επειδή:  α) Προοριζόταν για ενοικίαση, β) Προοριζόταν για πώληση, γ) Xρησιμοποιόταν κατά περιόδους ως εξοχική ή δευτερεύουσα κατοικία και δε διανυκτέρευσαν την ημέρα της απογραφής δ) Ήταν κενή για άλλο λόγο, π.χ. μετανάστευσε ή μετοίκησε ο ιδιοκτήτης, ή ήταν στο στάδιο της αποπερατώσεως, ή επισκευαζόταν. 

Το σημαντικό θα ήταν να γνωρίζαμε την κατάσταση των δηλωμένων ως κενών κατοικιών, δηλαδή, αν χρίζουν μερικής ή/και ολικής ανακαίνισης, καθώς και πόσες κατοικίες έχουν σύνδεση με παρόχους ρεύματος.

Το μεγαλύτερο πλήθος κενών κατοικιών καταγράφεται στην Περιφερειακή ενότητα κεντρικού τομέα των Αθηνών που αποτελείται από τους Δήμους ( Αθηναίων, Βύρωνος, Γαλατσίου, Δάφνης-Υμηττού, Ζωγράφου, Ηλιουπόλεως, Καισαριανής, Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας) που καταγράφουν τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις των ζητούμενων τιμών μίσθωσης.

                                                                                                          Κενές
Σύνολο κενών ακινήτων                                                                  Eπιφάνεια σε τ.μ.
Περιγραφή Ποσοστό κενών ακινήτων επί του συνόλου των κατοικιών Κάτω από 30 30 – 39  40 – 49  50 – 59  60 – 79 80 – 99  100 – 119 120 – 149  150+ 
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 526.154 24,37% 12.547 25.997 46.653 81.912 158.730 106.260 48.776 25.680 19.595
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΘΗΝΩΝ  153.310 24,01% 5.492 11.924 18.472 30.869 48.025 23.696 9.268 4.024 1.540
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΘΗΝΩΝ 40.546 13,96% 598 1.170 1.932 3.894 8.783 8.877 6.635 4.459 4.196
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΘΗΝΩΝ               41.351           17,22% 1.071 1.982 3.753 6.407 13.904 9.516 3.274 1.139 299
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΝΟΤΙΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΘΗΝΩΝ 50.084 17,81% 1.077 2.523 3.971 7.444 13.984 10.872 5.583 3.067 1.569
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 25.163 30,27% 613 914 1.727 3.352 7.008 6.552 2.771 1.383 843
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 49.370 20,31% 1.105 2.276 4.687 8.154 17.951 10.318 3.304 1.214 365
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΝΗΣΩΝ 43.657 59,82% 974 1.797 4.374 5.902 14.915 8.933 3.478 1.909 1.374

Πηγή/Επεξεργασία: ΕΛΣΤΑΤ 2021, Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates 

Σύμφωνα με τον κάτωθι πίνακα, το 48,3% των κενών κατοικιών, είναι κατασκευής 1961-1980, κατοικίες που στην πλειονότητα τους θα χρίζουν τουλάχιστον μερικής ανακαίνισης αν όχι ολική.  Ενώ, το 41% των κενών κατοικιών (216.279) είναι κατοικίες κατασκευής μετά το 1981, κατοικίες που στην πλειονότητα τους λογικά είναι κατοικήσιμες ή χρίζουν μερικών παρεμβάσεων. 

Παράλληλα, το μεγαλύτερο πλήθος κενών κατοικιών, είναι πολυκατοικίες, 329.845 στην Αττική. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, πολυκατοικία θεωρείται το κτίριο που έχει κτισθεί με σκοπό να κατοικηθεί και έχει τρεις ή περισσότερες κατοικίες.

Κενές
Σύνολο                                                                 Τύπος κτιρίου
Περιγραφή/Περίοδος κατασκευής Μονοκατοικία Διπλοκατοικία Πολυκατοικία Κτίριο που η κύρια χρήση του δεν είναι κατοικία
ΑΤΤΙΚΗ 526.154 130.256 63.779 329.845 2.273
Πριν από το 1919 3.148 2.062 587 452 45
1919-1945 10.170 4.633 2.171 3.262 107
1946-1960 42.090 12.774 7.861 21.171 276
1961-1980 254.461 44.313 22.927 186.389 829
1981-1990 95.204 33.657 13.261 47.842 453
1991-2000 57.869 19.620 9.086 28.905 260
2001-2010 50.261 10.314 6.176 33.521 246
2011-2015 7.209 1.864 993 4.319 30
2016 και μετά 5.736 1.014 715 3.979 21

Πηγή/Επεξεργασία: ΕΛΣΤΑΤ 2021, Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates 

 

  • 117.137 κατοικίες είναι κενές στον Δήμο Αθηναίων από το σύνολο των 437.418

Ο Δήμος Αθηναίων περιλαμβάνει επτά δημοτικές κοινότητες, πρώην δημοτικά διαμερίσματα:

  1. Περιλαμβάνει το κέντρο των Αθηνών με το λεγόμενο εμπορικό τρίγωνο (Σύνταγμα – Ομόνοια – ΜοναστηράκιΠλάκαΚολωνάκι – ΛυκαβηττόςΕξάρχειαΚουκάκιΙλίσιαΜακρυγιάννη).
  2. Περιλαμβάνει τις Ν.Α. συνοικίες (Παγκράτι – ΑνάκτοραΖάππειο – ΜετςΚυνοσάργουςΓούβαΝέος Κόσμος).
  3. Περιλαμβάνει τις Ν.Δ. συνοικίες (ΑστεροσκοπείοΠετράλωναΘησείοΡουφΒοτανικόςΕλαιώνας (Αθήνα)).
  4. Περιλαμβάνει τις Δ. συνοικίες (ΚολωνόςΑκαδημία ΠλάτωνοςΚολοκυνθούΠροφ. ΔανιήλΣεπόλια).
  5. Περιλαμβάνει τις Β.Δ. συνοικίες από τα Κάτω Πατήσια μέχρι τον Προμπονά (Άγιος ΕλευθέριοςΠατήσιαΡιζούποληΠρομπονά).
  6. Περιλαμβάνει τις βόρειες κεντρικές συνοικίες (Πλατεία ΑμερικήςΑττική (συνοικία)Κυψέλη).
  7. Περιλαμβάνει τις Β.Α. συνοικίες (Νέα ΦιλοθέηΑμπελόκηποιΕλληνορώσωνΓουδήΚουντουριώτικαΕρυθρός ΣταυρόςΓηροκομείοΠολύγωνοΓκύζη).

Συνολικά, στον Δήμο περιλαμβάνονται 48 συνοικίες που υποδιαιρούνται σε 129 γειτονιές.

Σύμφωνα με τους κάτωθι πίνακες, το 26,7% των κατοικιών έχουν δηλωθεί ως κενές. Παράλληλα, το 70% των κατοικιών (82.116) είναι κατασκευής 1961-1980, κατοικίες που σίγουρα χρίζουν τουλάχιστον μερικής ανακαίνισης, ενώ 17.929 κατοικίες είναι κατασκευής μετά το 1981. 

Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι στον Δήμο Αθηναίων, το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών κατοικιών, είναι κατοικίες έως 79τμ, κατοικίες κατάλληλες για νέους, φοιτητές, εργένηδες και νέα ζευγάρια. Συγκεκριμένα, 88.611 κατοικίες είναι επιφάνειας έως 79τμ., εκ των οποίων οι 52.297 είναι έως 59τμ, κατοικίες κατάλληλες για φοιτητές. Χαρακτηριστικά κατοικιών που τα τελευταία χρόνια καταγράφουν ραγδαίες αυξήσεις των ζητούμενων τιμών, είτε πρόκειται για αγορά, είτε για ενοικίαση. 

Παράλληλα, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο Δήμος Αθηναίων καταγράφει ποσοστό κενών κατοικιών 26,79%, την στιγμή που διαθέτει τα μεγαλύτερα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας και την υψηλότερη δυναμική στον κλάδο των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Θεμιστοκλής – Ανδρέας Μπάκας

* Ο Θεμιστοκλής Ανδρέας Μπάκας είναι Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates

Διαβάστε ακόμη

Έρχονται σαρωτικές αλλαγές και νέα κριτήρια για την παροχή επιδομάτων

ΔΕΗ και Μυτιληναίος έτοιμοι για παραγωγή ενέργειας από σκουπίδια

Στενεύει ο φορολογικός κλοιός για τους influencers

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα