Σαρωτικοί έλεγχοι στις κατοικίες που θα πάρουν επιδότηση δανείου

Στο μισό περιόρισε τελικώς η κυβέρνηση το ύψος της επιδότησης κατοικίας, καθώς οι υπουργικές αποφάσεις που δημοσιοποιήθηκαν χθες προβλέπουν επιδότηση 20%-50% της δόσεως του δανείου (και «οριζόντια» 30% για τα επαγγελματικά δάνεια) αντί επιδότησης έως 95% που αρχικώς σχεδιαζόταν,

Από την άλλη, στον εισαγγελέα θα οδηγούνται όσοι οφειλέτες τυχόν δηλώσουν ψευδή στοιχεία ή αποκρύψουν εισοδήματα, προκειμένου να ενταχθούν στις ευνοϊκές διατάξεις του νέου νόμου για προστασία της α΄ κατοικίας των δανειοληπτών.

Για να συμβεί αυτό και προκειμένου να εντοπιστούν κρούσματα κατάχρησης του μέτρου από μη δικαιούχους, προβλέπεται αυτεπάγγελτη ή κατόπιν αναφοράς έρευνα, τα σχετικά πορίσματα της οποίας παραπέμπονται στον αρμόδιο εισαγγελέα για την εξέταση ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών των υπευθύνων.

Όπως αποκαλύπτουν οι υπουργικές αποφάσεις που δόθηκαν εχθές στη δημοσιότητα, ενόψει της ενεργοποίησης των νέων ρυθμίσεων για προστασία της κατοικίας των δανειοληπτών, ο οφειλέτης θα υποχρεώνεται «να  συναινεί στη διενέργεια κοινωνικής έρευνας και σε κατ` οίκον επισκέψεις από αρμόδιους υπαλλήλους, αν απαιτηθεί, για επιτόπια επαλήθευση της σύνθεσης του νοικοκυριού». Ανάλογες πρακτικές ισχύουν ήδη πάντως σε άλλες χώρες από χρόνια, προκειμένου να ελέγχονται όσοι δηλώνουν ότι είναι έγγαμοι ή δικαιούχοι κοινωνικών επιδομάτων, για να κάνουν χρήση προνομίων ή βοηθημάτων που τους προσφέρει η Πολιτεία.

Όσοι εντοπιστούν ότι έλαβαν επιδότηση χωρίς να είναι δικαιούχοι, θα πρέπει να επιστρέψουν στο Δημόσιο το συνολικό ποσό της επιδότησης και εντόκτως, με επιτόκιο 5%.

Στην ίδια λογική, ο επιλέξιμος δανειολήπτης και όλα τα μέλη του νοικοκυριού θα πρέπει να υποβάλλουν ανελλιπώς κάθε χρόνο τη φορολογική τους δήλωση και να δηλώνουν τυχόν μεταβολές σε περιουσία και εισόδημα.

Ακόμα αναφέρεται ότι στα περιουσιακά κριτήρια πέραν της κατοικίας (αξίας έως 80.000 ευρώ) συνυπολογίζεται η αξία των μεταφορικών μέσων (ΙΧ, πλωτά σκάφη, εναέρια μέσα). Για τον καθορισμό της, λαμβάνεται υπόψιν η αξία τους όπως αυτή δηλώνεται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Αν δηλαδή ένα ΙΧ αυτοκίνητο είναι ασφαλισμένο σε ανώτερη αξία από την τρέχουσα εμπορική, θα αποτελεί έναν ακόμα πιθανό λόγο αποκλεισμού του οφειλέτη από την νέα ρύθμιση.

Η συνεισφορά του Δημοσίου που καταβάλλεται σε ειδικό δεσμευμένο και ακατάσχετο λογαριασμό με δικαιούχο τον οφειλέτη, ορίζεται ως ακολούθως:

α. Για μονοπρόσωπο νοικοκυριό με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 3.125,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 3.125,01 € έως 6.250,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 6.250,01 € έως 9.375,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 9.375,01 € έως 12.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

β. Για μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο μέλος και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 4.375,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 4.375,01 € έως 8.750,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 8.750,01 € έως 13.125,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 13.125,01 € έως 17.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

γ. Για μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 5.625,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 5.625,01 € έως 11.250,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 11.250,01 € έως 16.875,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 16.875,01 € έως 22.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

δ. Για μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 6.875,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 6.875,01 € έως 13.750,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 13.750,01 € έως 20.625,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 20.625,01 € έως 27.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

ε. Για πολυπρόσωπο νοικοκυριό χωρίς εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 5.250,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 5.250,01 € έως 10.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 10.500,01 € έως 15.750 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 15.750,01 € έως 21.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

στ. Για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με ένα εξαρτώμενο μέλος και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 6.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 6.500,01 € έως 13.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 13.000,01 € έως 19.500,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 19.500,01 € έως 26.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

ζ. Για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με δύο εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 7.750,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 7.750,01 € έως 15.550,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 15.550,01 € έως 23.250,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 23.250,01 € έως 31.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

η. Για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα:
αα) από 0 € έως 9.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
ββ) από 9.000,01 € έως 18.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
γγ) από 18.000,01 € έως 27.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
δδ) από 27.000,01 € έως 36.000,00 €, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.

Η χορήγηση της Συνεισφοράς Δημοσίου πραγματοποιείται εφόσον ο Οφειλέτης πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) κρίθηκε επιλέξιμος για υπαγωγή στο 4605/2019.
β) αποδέχθηκε τη συναινετική ρύθμιση που πρότειναν οι πιστωτές για όλες τις οφειλές που είναι επιδεκτικές ρύθμισης κατά τις παραγράφους 2 έως 6 του άρθρου 69 ν. 4605/2019 και το συμφωνηθέν σχέδιο ρύθμισης είναι σύμφωνο με το άρθρο 75 του νόμου αυτού ή επέτυχε τη δικαστική ρύθμιση των οφειλών του σύμφωνα με το άρθρο 77 του ν. 4605/2019
γ) η συναινετική ρύθμιση που αποδέχθηκε είναι σύμφωνη με το άρθρο 75 παρ. 1 του ν. 4605/2019.
δ) πληροί τα ανωτέρω αναφερόμενα εισοδηματικά κριτήρια.

Η διάρκεια της Συνεισφοράς Δημοσίου εκτείνεται σε όλη τη διάρκεια της επιτευχθείσας ρύθμισης, εφόσον ο δικαιούχος εξακολουθεί να πληροί τις προϋποθέσεις σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο αυτό.

Η διαδικασία καταβολής Συνεισφοράς Δημοσίου αποτελείται από τα κάτωθι στάδια:

1. Υποβολή Αίτησης:

Α) Διαδικασία Συναινετικής Ρύθμισης μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Προστασίας Κύριας Κατοικίας:

Η αίτηση του άρθρου 72 ν. 4605/2019 επέχει θέση αίτησης και για τη Συνεισφορά Δημοσίου. Με την υποβολή της αίτησης το Δημόσιο αποκτά πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα και τα έγγραφα που ανταλλάσσονται μεταξύ του Οφειλέτη και των Πιστωτών στο πλαίσιο της διαδικασίας. Με την πρόταση ρύθμισης των Πιστωτών την οποία καλείται να αποδεχθεί ο Οφειλέτης, ενημερώνεται μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Προστασίας Κύριας Κατοικίας για το ποσό της Συνεισφοράς Δημοσίου που δυνητικά του αναλογεί, σύμφωνα με το δηλωθέν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που έχει ανακτηθεί από τη βάση δεδομένων φορολογικής διοίκησης. Με την αποδοχή της πρότασης ρύθμισης από τον οφειλέτη, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους εγκρίνει εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών το ποσό της Συνεισφοράς Δημοσίου, με βάση τα αναφερόμενα στοιχεία στην αίτηση και προωθεί μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Προστασίας Κύριας Κατοικίας την εγκεκριμένη αίτηση στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα της ΗΔΙΚΑ, η οποία τηρεί Μητρώο δικαιούχων Συνεισφοράς Δημοσίου. Κατόπιν, η ΗΔΙΚΑ προβαίνει σε προώθηση της αίτησης στο όργανο πληρωμής της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου με ταυτόχρονη ενημέρωση των συστημάτων αυτού προκειμένου να ξεκινήσουν οι καταβολές σύμφωνα με την παράγραφο αυτή.

Β) Διαδικασία Δικαστικής Ρύθμισης:

Εάν λάβει χώρα ρύθμιση των οφειλών του οφειλέτη μέσω δικαστικής απόφασης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 77 του ν. 4605/2019, ο οφειλέτης, πρέπει να μεταφορτώσει τη δικαστική απόφαση, ανά πιστωτή και ανά ρυθμιζόμενη οφειλή στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Προστασίας Κύριας Κατοικίας, σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 77 ν. 4605/2019 και να εισάγει σε αυτήν τα στοιχεία της μηνιαίας δόσης που όρισε η δικαστική απόφαση. Η αίτηση του οφειλέτη, στη βάση της οποίας εξεδόθη η δικαστική απόφαση, επέχει θέση αίτησης και για τη Συνεισφορά Δημοσίου. Κατόπιν της εισαγωγής των στοιχείων μηνιαίας δόσης που όρισε η απόφαση του δικαστηρίου, καθώς και των λοιπών διαθέσιμων στοιχείων εισοδήματος, η Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Προστασίας Κύριας Κατοικίας υπολογίζει το ποσό Συνεισφοράς Δημοσίου. Στη συνέχεια, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους εγκρίνει εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών το ποσό της Συνεισφοράς Δημοσίου, με βάση τα αναφερόμενα στοιχεία στην αίτηση, και προωθεί μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Προστασίας Κύριας Κατοικίας την εγκεκριμένη αίτηση στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα της ΗΔΙΚΑ, η οποία τηρεί Μητρώο δικαιούχων Συνεισφοράς Δημοσίου. Κατόπιν, η ΗΔΙΚΑ προβαίνει σε προώθηση της αίτησης στο όργανο πληρωμής της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου με ταυτόχρονη ενημέρωση των συστημάτων αυτού προκειμένου να ξεκινήσουν οι καταβολές σύμφωνα με την παράγραφο αυτή. Σε περίπτωση που μεταξύ της αίτησης του οφειλέτη και της μεταφόρτωσης της δικαστικής απόφασης ρύθμισης έχει μεσολαβήσει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους, ο οφειλέτης θα πρέπει να ζητήσει από την Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Προστασίας Κύριας Κατοικίας την εκ νέου ανάκτηση των δεδομένων αναφορικά με το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα από τη φορολογική διοίκηση.
Με την αποδοχή της πρότασης ρύθμισης ή τη μεταφόρτωση της δικαστικής απόφασης και την έγκριση της Συνεισφοράς Δημοσίου, δηλώνονται σε αυτή ένας ή περισσότεροι ειδικοί δεσμευμένοι και ακατάσχετοι λογαριασμοί εξυπηρέτησης ανά ρυθμιζόμενη οφειλή (με τη μορφή ΙΒΑΝ) που τηρούνται στους πιστωτές των οποίων οι απαιτήσεις ρυθμίστηκαν με την πρόταση ή τη δικαστική απόφαση ρύθμισης προκειμένου για την καταβολή της Συνεισφοράς Δημοσίου, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου.

2. Επεξεργασία της αίτησης και καταβολή της Συνεισφοράς Δημοσίου

Η εγκριτική απόφαση της Συνεισφοράς Δημοσίου προωθείται ηλεκτρονικά στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα της ΗΔΙΚΑ, η οποία τηρεί Μητρώο δικαιούχων Συνεισφοράς Δημοσίου. Κατόπιν, η ΗΔΙΚΑ προβαίνει σε προώθηση της αίτησης στην αρμόδια Οικονομική Διεύθυνση του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) με ταυτόχρονη ενημέρωση των συστημάτων αυτού, η οποία και προβαίνει αρμοδίως στην πληρωμή των ποσών στους ορισθέντες λογαριασμούς με διακριτό κωδικό πίστωσης. Η Συνεισφορά Δημοσίου καταβάλλεται στους δεσμευμένους και ακατάσχετους λογαριασμούς εξυπηρέτησης των ρυθμιζόμενων οφειλών που περιλαμβάνονται στην πρόταση ρύθμισης, και η οποία δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται. Η καταβολή της Συνεισφοράς Δημοσίου γίνεται σε μηνιαία βάση, ήτοι θα πιστώνεται στον ειδικό λογαριασμό του οφειλέτη από την 1η έως την 15η ημερολογιακή ημέρα εκάστου μηνός, αρχής γεννώμενης τον επόμενο μήνα της έγκρισης από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Καθυστέρηση του Δημοσίου να καταβάλλει την εγκριθείσα συνεισφορά μπορεί να οδηγήσει σε έκπτωση του αιτούντα κατά το άρθρο 80 του ν. 4605/2019, μόνο εφόσον το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση υπερβαίνει αθροιστικά την αξία εννέα μηνιαίων δόσεων συνεισφοράς και ο πιστωτής έχει ενημερώσει τον Οφειλέτη ως προς την υπερημερία του Δημοσίου το αργότερο έως τον έκτο μήνα υπερημερίας. Σε κάθε περίπτωση, και προκειμένου για την παρακολούθηση των καταβολών, οι πιστωτές οφείλουν να αποστέλλουν σε μηνιαία βάση στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Προστασίας Κύριας Κατοικίας κατάσταση δικαιούχων και καταβληθέντων ποσών, ώστε να διαπιστώνονται οι καταβολές για τον προηγούμενο ημερολογιακό μήνα.