Ας πάρουμε το καλό σενάριο ατομικής και οικογενειακής ευθύνης. Διαβάζεις και ακούς ότι έρχεται χιονιάς και στην Αττική κι ότι μπορεί να πέσουν «κουβέρτες» σε πολλές περιοχές του λεκανοπεδίου. Δεν ξέρεις ποια ώρα ακριβώς θα σκάσει μύτη το χιόνι- γι’ αυτό και παρακολουθείς τις συνεχείς προβλέψεις που κάνουν οι μετεωρολόγοι. Εσύ έχεις άλλες δουλειές να κάνεις. Ειδικά αν μένεις πχ στα βόρεια ή στα ανατολικά της Αττικής.
Κοιτάζεις καταρχάς αν είναι στη θέση τους οι αλυσίδες για το αυτοκίνητο- υπάρχει η περίπτωση να τις έχεις βγάλει από το porte-bagage για να χωρέσουν οι βαλίτσες των καλοκαιρινών διακοπών. Βρίσκεις τις αλυσίδες και αν είσαι από τους σχολαστικούς ρίχνεις και μια ματιά να δεις σε ποια κατάσταση βρίσκονται. Βάζεις βενζίνη και νερό για τους υαλοκαθαριστήρες και τραβάς χειρόφρενο. Που; Όχι απαραίτητα έξω από το σπίτι σου, αλλά κάπου κοντά σε δρόμο που εικάζεις ότι θα περάσει πιο εύκολα το εκχιονιστικό. Αν είσαι στη δουλειά σου; Κάνεις και εκεί τα κουμάντα σου.
Και αν μείνεις στο σπίτι σου και δη χωρίς ρεύμα και νερό; Σκέφτεσαι καταρχάς ότι «δεν θα τύχει σε μένα» κι ότι «θα απολαύσω το χιονάκι χωρίς προβλήματα, δουλεύοντας». Έλα όμως που δεν συμβαίνει πάντα. Άρα ψάχνεις τα όπλα σου. Πηγαίνεις στο σούπερ μάρκετ ή παραγγέλνεις ηλεκτρονικά -όπως σε βολεύει- τα χρειαζούμενα. Παξιμάδια και γενικώς τροφές που δεν θέλουν μαγείρεμα. Παίρνεις για τα παιδιά το κατιτίς, για τη γιαγιά και τον παππού ό,τι χρειάζονται επίσης. «Οι δυο μας δεν χρειαζόμαστε λιχουδιές», σκέφτεσαι, κοιτάζεις τις τιμές στα ράφια, συγκρίνεις, κάνεις τους υπολογισμούς σου και …εξαφανίζεσαι τρέχοντας για τις άλλες υποχρεώσεις. Α, ψωνίζεις και αλάτι- όχι για τρελές καταναλώσεις. Δεν θα στρώσεις κάποιο δρόμο- γι’ αυτό είναι υπεύθυνοι άλλοι.
Αν είσαι από τους τυχερούς και έχεις τζάκι στο σπίτι σου, τότε φροντίζεις για ξύλα και προσανάμματα. Όχι υπερβολές. Πόσο θα κρατήσει το σκηνικό; Αν έχεις όμως διακοπή ρεύματος και νερού, τότε αλλάζει πάλι το σενάριο. Καταρχάς κρύο, πολύ κρύο. Έχεις ή δεν έχεις τζάκι. Δεν βλέπεις τη μύτη σου. Πόσα κεριά να έχεις σε ένα σπίτι. Έχεις αλλά δεν τα ανάβεις όλα γιατί δεν ξέρεις πότε θα επιστρέψει ο πολιτισμός. Γκαζάκι για τον καφέ ή το γάλα. Αν έχει πολύ μικρά παιδιά, την «έβαψες» μέχρι να έρθει πίσω ο πολιτισμός. Αν έχεις μεγαλύτερα πάλι την «έβαψες», διότι μπορεί μια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο να μην θέλει να ακυρώσει το μάθημα (παρουσίαση εργασίας των φοιτητών) τη Δευτέρα, με αποτέλεσμα το παιδί να ψάχνει τρόπο μετά τις 12 το μεσημέρι να γυρίσει στο σπίτι του.
Χωρίς ρεύμα και νερό, το σκέφτεσαι να προσεγγίσεις την τουαλέτα. Μπάνιο σίγουρα δεν μπορείς να κάνεις- «ε, δεν πειράζει για κάποιες ώρες…». Νερό στο καζανάκι δεν υπάρχει- άρα λεκάνη με χιόνι, που δεν λιώνει γρήγορα σε ένα παγωμένο από τη φάση σπίτι. Να τα λέμε κι αυτά. Τα κινητά τα φορτίζεις συνήθως από το αυτοκίνητο- αρκεί να είναι κοντά και να ξέρεις να ισορροπείς στο παγωμένο χιόνι. Τηλεργασία; Πως με το περιστέρι; Η ζωή αλλάζει. Δεν μπαίνεις-βγαίνεις στον υπολογιστή, δεν έχεις μάθει να διαβάζεις βιβλίο με κεριά- πάνε πέρασαν αυτές οι εποχές. Φιλοσοφείς και λίγο γιατί σκέφτεσαι τι έχει αφαιρέσει από τις ζωές κάποιων το χαμηλό εισόδημα, η ακρίβεια.
Και περνάνε οι ώρες, αν δεν είσαι τυχερός, τυχερή. Και δεν έρχεται το ρεύμα, το νερό, το εκχιονιστικό. Κάνεις γρήγορες κλήσεις στις αρμόδιες υπηρεσίες. Αν μένεις στο Δήμο Ραφήνας- Πικερμίου δεν παίρνεις να μάθεις αν κουνούνται οι βάρκες, αλλά να ξέρεις πότε θα γυρίσεις στους συνήθεις ρυθμούς σου και αν πάθει κάποιος κάτι στο σπίτι -έχεις κάνει ήδη μίνι-φαρμακείο σε ένα συρτάρι- να έχεις πρόσβαση στη λύση.
Αν από την άλλη μπήκες απροβλημάτιστος στην Αττική οδό ή σε άλλους -δεν τους λες και μικρούς- δρόμους, όπως στη Μεσογείων ή την Κατεχάκη, καταλαβαίνεις ότι δεν είναι η σούπερ τυχερή μέρα για σένα. Ο φίλος μου ο Ν έφυγε από τη δουλειά του στο κέντρο μεσημεράκι για να γυρίσει γρήγορα στο σπίτι του στην Αγία Παρασκευή. Είχε αλυσίδες και ευτυχώς είχε μια σακούλα ψώνια από το μπακάλικο στο πίσω κάθισμα για να κάνει έκπληξη στη γυναίκα του και την κόρη του που δίνει πανελλαδικές φέτος. Ο Ν επέλεξε όπως κάθε μέρα τη Μεσογείων. Κόλλησε στο ύψος του Χολαργού και όπως μου έλεγε στο τηλέφωνο μέχρι τις 11.30 το βράδυ περίπου, δεν μπορούσε να καταλάβει το λόγο. Ούτε εμείς φυσικά μπορούσαμε να του δώσουμε απάντηση- που να την βρεις «τέτοια ώρα», χωρίς ρεύμα και νερό. Ε, κάποια στιγμή το πήρε απόφαση. Άφησε το αυτοκίνητο και ξεκίνησε με τα πόδια. Είχε μπει Τρίτη. Έφτασε στο σπίτι του, χωρίς ρεύμα και νερό επίσης. Όλα καλά!
Μπορείς να περιγράψεις πολλές λεπτομέρειες από παρόμοιες εξοργιστικές φάσεις. Και υπάρχουν και τα κακά σενάρια ατομικής ή οικογενειακής ευθύνης. Αλλά όλα όσα καταγράφηκαν στην Αττική τις τελευταίες ώρες δεν είναι ευθύνη του καθενός και της καθεμιάς. Είναι ευθύνη του Κράτους, της Περιφέρειας και των Δήμων. Όταν κάνεις καλά τη δουλειά σου, όσο ακραίες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες έχεις πολλά πειστικά λόγια να πεις πέρα από μια συγνώμη. Όταν δεν έχεις κάνει καλά τη δουλειά σου, ξεκινάς αλλά δεν μένεις στη συγνώμη. Δε φτάνει η απολογία του κ. Στυλιανίδη. Η ευθύνη βουλιάζει, δεν χάνεται στο χιόνι. Υπάρχει και αφορά στη γρήγορη αποκατάσταση των ζημιών. Κάνεις τα αδύνατα δυνατά. Το οφείλεις στους πολίτες. Και το κυριότερο: αφού βρεις τα κότσια να πεις έγινε ετούτο και εκείνο από αυτόν και εκείνον και προχωράς στα δέοντα, τότε αρχίζεις και προετοιμάζεσαι για την επόμενη μέρα. Όπως έλεγε ένας ειδικός μετά τις καταστροφικές φωτιές του περασμένου καλοκαιριού «τα δάση και οι περιουσίες καίγονται εν πολλοίς το …χειμώνα». Εννοούσε ότι τότε τεστάρεις όλους τους μηχανισμούς πρόληψης…