Το φλέγον ερώτημα για τους Ευρωπαίους πολιτικούς δεν αποτελεί πια το τέλος της πανδημίας, αλλά το τέλος του πληθωρισμού.
Αν και η ΕΚΤ συνεχίζει να υποστηρίζει πως ο πληθωρισμός είναι παροδικός, οι πολιτικοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να περιμένουν άλλο, δεδομένου πως οι τιμές καταναλωτή βρίσκονται στα ύψη.
Στο Βέλγιο, περίπου 1 εκατομμύριο πολίτες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στους λογαριασμούς ρεύματος, ενώ στην Ιταλία οι τιμές των ζυμαρικών έχουν αυξηθεί κατά 40%. Παράλληλα, η ενεργειακή κρίση στη Γηραιά Ήπειρο απειλεί όλες τις βιομηχανίες, από την παραγωγή αλουμινίου έως τη… ζαχαροπλαστική.
Γι αυτό το λόγο οι αρχές κάθε κράτους-μέλους καλούνται να λάβουν μέτρα καταπολέμησης της κρίσης, είτε μέσω επιδομάτων είτε μέσω θέσπισης πλαφόν στις τιμές. Η ΕΚΤ, από την πλευρά της, δε φαίνεται πως θα αυξήσει τα επιτόκια φέτος.
Παροδικός ή μακροπρόθεσμος;
«Οι παράγοντες που οδηγούν σε αύξηση του πληθωρισμού θα υποχωρήσουν, αλλά όχι όσο γρήγορα πιστεύαμε αρχικά», ανέφερε ο Paolo Gentiloni την περασμένη Τρίτη. Από την πλευρά του, ο Guntram Wolff, επικεφαλής του think tank Bruegel, υπογράμμισε πως «αντιμετωπίζουμε ένα πολιτικό πρόβλημα, αυτό της κοινωνικής ανισότητας, εάν δεν υπάρξει αύξηση των μισθών».
Αν και ο πληθωρισμός της ευρωζώνης κυμαίνεται στο 5%, υπάρχουν επιμέρους διαφορές βάσει των περιοχών. Η Ανατολική Ευρώπη υποφέρει λόγω της αύξησης των τιμών των τροφίμων. Επιπλέον, στη Λιθουανία ο πληθωρισμός άγγιξε το 10,7% το Δεκέμβριο, λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Πηγή: Politico.eu
Οι τιμές συνεχίζουν την αυξητική τους τάση τη στιγμή που η Ένωση εισέρχεται στο 3o έτος της πανδημίας. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κατέγραψε αύξηση των τιμών το δεύτερο εξάμηνο του 2021.
Αρκετοί οικονομολόγοι ανησυχούν πως η πληθωριστική πορεία μπορεί να μεταφραστεί σε υψηλότερους μισθούς. Μέχρι τώρα, όμως, οι αναλυτές και η ΕΚΤ υπολογίζουν πως το ρίσκο αυτό είναι περιορισμένο.
Η ποσοστιαία μεταβολή του τριμηνιαίου Δείκτη Κόστους Εργασίας (LCI) υποδεικνύει αυξομειώσεις σε σχέση με το προηγούμενο έτος στην Ευρωζώνη.
Πληθωρισμός στη Βρετανία
Στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών «σκαρφάλωσε» ο ετήσιος πληθωρισμός στη Βρετανία τον Δεκέμβριο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής αρχής (ONS), ο ετήσιος πληθωρισμός στη Βρετανία αυξήθηκε 5,4% έναντι 5,1%, κάτι που αποτελεί ρεκόρ από τον Μάρτιο του 1992.
Σε μηνιαίο επίπεδο, ο πληθωρισμός αυξήθηκε 0,5% από 0,7% προηγουμένως, ενώ οι αναλυτές ανέμεναν άνοδο περιορισμένη στο 0,3%.
H μεγάλη αύξηση του κόστους διαβίωσης σηματοδοτεί πιθανές επιπλέον αυξήσεις επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας η οποία καλείται να αντιμετωπίσει και την τρέχουσα κρίση στην αγορά εργασίας λόγω έλλειψης εργατικού δυναμικού.
Σύμφωνα με στοιχεία του ONS, η μισθολογική αύξηση Δεκεμβρίου κυμάνθηκε στο 3,8%, υστερώντας αρκετά υπό του πληθωρισμού.
Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή συμπεριλαμβανόμενου και του κόστους στέγασης (CPIH) αυξήθηκε κατά 4,8% το Δεκέμβριο, από αύξηση 4,6% το Νοέμβριο, ρεκόρ από το 2008.
Πρόγνωση και υπολογισμοί
Η πρόγνωση για την αύξηση των τιμών δεν είναι ξεκάθαρη, ενώ πολλά εξαρτώνται από τα διαρθρωτικά προβλήματα που προκαλεί η πανδημία όπως η ενεργειακή κρίση και η κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Προς το παρόν, η ΕΚΤ δεν προετοιμάζει καμία αύξηση των επιτοκίων για φέτος, υποστηρίζοντας πως ο πληθωρισμός θα μειωθεί κοντά στο στόχο του 2% μέχρι το τέλος του έτους.
Η «μάχη» ενάντια στον πληθωρισμό θα λάβει χώρα αλλού. «Ο πληθωρισμός θα πρέπει να απασχολήσει τους πολιτικούς, αφού επηρεάζονται οι πολίτες, και όχι μόνο την ΕΚΤ», ανέφερε ο Mujtaba Rahman, αναλυτής της Eurasia Group. Mέχρι τότε, η ΕΚΤ αρέσκεται στο να παρακολουθεί στενά τις «απροσδόκητες αυξήσεις των τιμών».
Πηγή: Politico.eu
Η αύξηση των μισθών προκαλεί πρόβλημα για τους πολιτικούς για δύο λόγους.
Από τη μία, οι μισθοί πρέπει να αυξηθούν όσο αναπτύσσεται η οικονομία ή ο πληθωρισμός. Στο Βέλγιο, για παράδειγμα, οι μισθοί στη χώρα πρέπει να αυξάνονται βάσει του πληθωρισμού, λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας. Οι εργοδότες, όμως, κάνουν εκκλήσεις για φετινή εξαίρεση στον κανόνα, υποστηρίζοντας πως η αύξηση αυτή θα μειώσει την ανταγωνιστικότητα των εξαγόμενων προϊόντων. Οι αρχές δε φαίνεται να συμφωνούν.
Από την άλλη, η πιθανή μη αύξηση των μισθών αποτελεί πολιτικό ρίσκο για τις κυβερνήσεις ανά την Ευρώπη, αυξάνοντας τις πιέσεις από συνδικάτα και την πιθανότητα απεργιών.
Προγράμματα στήριξης
Οι προαναφερθείσες κυβερνήσεις προφανώς δεν κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια. Στην Ιταλία, η κυβέρνηση προϋπολόγισε 3,5 δισ ευρώ για την καταπολέμηση των αυξημένων λογαριασμών ενέργειας.
Η Γαλλία, η οποία με σύμμαχο την Ισπανία προσπαθούν να μεταρρυθμίσουν την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, έχει θέσει πλαφόν αύξησης των τιμών των λογαριασμών στο 4% για φέτος.
Η Βουλγαρία έχει παγώσει τις αυξήσεις στους λογαριασμούς θέρμανσης και ηλεκτρικού μέχρι το τέλος Μαρτίου.
Πηγή: Politico.eu
Στην Ουγγαρία η κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδιο μείωσης των τιμών βασικών τροφίμων, τακτική που ακολουθούν και άλλες χώρες όπως η Σερβία.
Η Πολωνία, η Ρουμανία και η Τσεχία μελετούν προγράμματα μείωσης του ΦΠΑ του ηλεκτρικού και του φυσικού αερίου.
Η ρίζα του κακού
Το κύριο πρόβλημα της ΕΚΤ έγκειται στο ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει και να καταπολεμήσει το κακό στη ρίζα του. Οι λόγοι της αύξησης των τιμών της ενέργειας αποτελούν «Λερναία Ύδρα»: υπανάπτυκτος τομέας φυσικού αερίου, μείωση της παραγωγής στη δυτική Ευρώπη και ο κυκεώνας στην αγορά άνθρακα, συνδυάζονται με τα γεωπολιτικά προβλήματα με τη Ρωσία και την τεράστια ανάκαμψη και αύξηση της ζήτησης μετά την αρχική φάση της πανδημίας.
Πηγή: Politico.eu
Σύμφωνα με τον Bert Colijn, αναλυτή της ING, «η ΕΚΤ δε μπορεί να καθοδηγήσει τις εξελίξεις όπως θα ήθελε. Μπορεί να αυξήσει τα επιτόκια αλλά δεν μπορεί να γεμίσει τα άδεια ευρωπαϊκά αποθεματικά φυσικού αερίου». Όλα δείχνουν, επίσης, πως το φυσικό αέριο -και οι συναφείς τιμές του- θα συνεχίσουν να παίζουν σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή αγορά για αρκετά χρόνια ακόμα, δεδομένου ότι θα αποτελέσει μεταβατική πηγή ενέργειας μέχρι η Γηραιά Ήπειρος να επιτύχει το φιλόδοξο Green Deal της.
Διαβάστε ακόμη:
JUMBO: Στο +20% οι πωλήσεις το 2021, νέα καταστήματα σε Ελλάδα και Ρουμανία
Fraport Greece: Αναζητά προσωπικό για Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Μύκονο, Ζάκυνθο