Η εκτροπή των τρισεκατομμυρίων δολαρίων με τα οποία ο πλανήτης επιδοτεί κάθε χρόνο την βιομηχανία υδρογονανθράκων και η επιβολή δασμών στην εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα θα δημιουργούσε τα τεράστια ποσά τα οποία απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπως δήλωσε η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.

Σημειωτέον πως, οι κυβερνήσεις δεν έχουν προχωρήσει ακόμα στην άμεση φορολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα λόγω του πιθανού πολιτικού κόστους της νέας φορολογίας.

Η επικεφαλής του ΔΝΤ, από την πλευρά της, δήλωσε πως είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο ίδιος στόχος -δηλαδή να αντιπροσωπεύεται το πραγματικό κόστος των εκπομπών αερίων- μέσω της χρήσης νομοθετικών ρυθμίσεων και την περικοπή των επιδοτήσεων προς τη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων.

«Έχουμε καθυστερήσει στην εύρεση κινήτρων για τους επενδυτές, αφού ανεχόμαστε ακόμα τα υψηλά επίπεδα επιδοτήσεων στον κλάδο των υδρογονανθράκων», υπογράμμισε η Γκεοργκίεβα σε πρόσφατη συνέντευξή της στη Guardian, προσθέτοντας πως «παράλληλα, έχουμε καθυστερήσει στην εισαγωγή δασμών για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και την αύξησή τους».

Η περασμένη Δευτέρα ήταν ημέρα αφιερωμένη στην χρηματοδότηση και το εμπόριο στη σύνοδο COP28 στο Ντουμπάι, όπου οι κυβερνήσεις, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι επενδυτές συζήτησαν νέες πρωτοβουλίες για την εξεύρεση των τρισεκατομμυρίων δολαρίων τα οποία απαιτούνται για την ενεργειακή μετάβαση και την επίτευξη του net zero

Παρ’ όλα αυτά, δεν υπήρξαν σημαντικές ανακοινώσεις για νέα χρηματοδότηση, αφού οι περισσότερες κυβερνήσεις έχουν ήδη συνδράμει στο ταμείο ζημιών και απωλειών, το οποίο τώρα πια ανέρχεται σε περίπου $700 εκατ. δολάρια κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας της διάσκεψης. 

Μελέτες διακεκριμένων οικονομολόγων, όμως, έχουν αποδείξει πως απαιτούνται τρισεκατομμύρια σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Μόνο οι αναπτυσσόμενες οικονομίες (εκτός της Κίνας) θα χρειαστούν πάνω από $2 τρισεκατομμύρια ετησίως μέχρι το 2030 για τη μείωση των εκπομπών και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Τα ποσά αυτά μπορεί, μεν, να φαντάζουν τεράστια, αλλά είναι σχετικά μικρά εάν κανείς αναλογιστεί πως το μέγεθος της παγκόσμιας οικονομίας κυμαίνεται στα $450 τρισεκατομμύρια. 

Αυτό το καλοκαίρι, το ΔΝΤ υπολόγιζε πως οι άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα, ακόμα και χωρίς να υπολογίζονται οι συναφείς επιπτώσεις όπως αυτές στην υγεία, κοστίζουν πάνω από 7 τρισεκατομμύρια δολάρια, σε ρεκόρ υψηλό λόγω των αντιδράσεων των κυβερνήσεων στην αντιστάθμιση της κρίσης του κόστους διαβίωσης. 

Η μεταρρύθμισή τους θα απελευθερώσει πακτωλό πόρων οι οποίοι θα μπορούσαν να διοχετευθούν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, τονώνοντας την αγορά της βιώσιμης ανάπτυξης. Η θέσπιση δασμών στον άνθρακα, από την άλλη, θα τιμωρήσει τις επενδύσεις σε τομείς με υψηλές εκπομπές αερίων.

Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν εδώ και δεκαετίες πως η φορολόγηση του άνθρακα είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για την «πράσινη» στροφή των οικονομιών. «Όταν βάζεις τιμή στον άνθρακα, η απεξάρτηση από αυτόν επιταχύνεται. Οι Ευρωπαίοι εισήγαγαν το σύστημα εμπορίας εκπομπών αερίων το 2005 και οι εκπομπές μειώθηκαν κατά 37%. Το ίδιο συμβαίνει και στον Καναδά», σημείωσε η Γκεοργκίεβα.

Οι φόροι αυτοί μπορούν, επίσης, να δημιουργήσουν έσοδα για τις κυβερνήσεις. Παρ’ όλα αυτά, όσο ελκυστική κι αν είναι η επιλογή αυτή στη θεωρία, στην πράξη οι κυβερνήσεις διστάζουν να επιβάλουν τέτοιους φόρους λόγω του πολιτικού κόστους εάν η φορολογία δεν είναι δίκαιη.

Τα επεισόδια και οι απεργίες των «κίτρινων γιλέκων» στη Γαλλία ξεκίνησαν λόγω φορολόγησης της βενζίνης, ενώ στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ, προτεινόμενοι νόμοι για την επιβολή δασμών στον άνθρακα ακυρώθηκαν λόγω πολιτικής πίεσης από τους Συντηρητικούς.

Γι αυτό και η Γκεοργκίεβα συμπλήρωσε πως πολλές κυβερνήσεις θα μπορούσαν αντ’ αυτού να χρησιμοποιήσουν τη ρύθμιση όπως τον καθορισμό ελάχιστων επιπέδων αποδοτικότητας, τη νομοθεσία για την σταδιακή κατάργηση αγαθών υψηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα και την επιβολή πράσινων προτύπων στις βιομηχανίες και στους οικοδομικούς κανονισμούς. 

«Το τέλειο δεν θα πρέπει να είναι εχθρός του καλού όταν μιλάμε για την τιμολόγηση αυτή. Ο καλύτερος τρόπος είναι ένας φόρος άνθρακα αλλά αυτό δεν είναι πολιτικά εφικτό σε ορισμένες χώρες», επεσήμανε η επικεφαλής του ΔΝΤ.

Ανέφερε, επίσης, πως το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο ΟΟΣΑ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου έχουν συστήσει μία ειδική ομάδα η οποία θα διερευνήσει τις διαφορετικές τιμές άνθρακα σε ολόκληρο τον κόσμο.

«Αυτό θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο εάν οι χώρες ακολουθούν μηχανισμούς προσαρμογής των εκπομπών αερίων όπως κάνει η Ε.Ε., η οποία τιμωρεί τις εισαγωγές από χώρες με χαλαρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς με επιπλέον δασμούς. Η ειδική ομάδα μας θα μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να υπάρξει ισοδυναμία αυτών των ιδιαίτερων και διαφορετικών τύπων τιμολόγησης του άνθρακα ώστε ο διεθνής ανταγωνισμός να είναι δίκαιος».

Διαβάστε ακόμη

Πρωτογενές πλεόνασμα 5 δισ. ευρώ και νέα μέτρα στήριξης 2,7 δισ. ευρώ το 2024

Στο «μικροσκόπιο» των βρετανικών αρχών η συνεργασία Microsoft – OpenAI (πίνακες)

Τεχνητή νοημοσύνη: Η άγνωστη μέχρι τώρα τρομακτική «δίψα» της για υδάτινους πόρους

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ