Mε δύο υπουργικές αποφάσεις που θα υπογραφούν μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για τις ΑΠΕ, θα «ξεκλειδώσει» η κυβέρνηση τον νέο μηχανισμό υπολογισμού της χονδρεμπορικής αγοράς αλλά και το θέμα της φορολόγησης των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.

Ο χρόνος έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καλείται να θέσει σε εφαρμογή το νέο μοντέλο λειτουργίας της αγοράς στα τέλη της επόμενης εβδομάδας και να ενεργοποιήσει το πλαφόν στην χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος.

Η διαφορά που θα προκύπτει σε σχέση με την χρηματιστηριακή τιμή της ενέργειας, θα διοχετεύεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να ενισχύσει τον «κουμπαρά» των επιδοτήσεων.

Εκτός απροόπτου, το πλαφόν για τις μονάδες αερίου, θα διαμορφωθεί μεταξύ 220 έως 230 ευρώ ανά μεγαβατώρα, υπολογισμένο με την χρηματιστηριακή τιμή στην Ολλανδική πλατφόρμα συναλλαγών TTF στα 100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (σήμερα ξεπερνά τα 120 ευρώ η μεγαβατώρα). Πλαφόν θα τεθεί και στις μονάδες που θα μετατραπούν σε ντίζελ όπως άλλωστε προβλέπει ο εθνικός σχεδιασμός σε περίπτωση διακοπής του ρωσικού αερίου.

Για τις λιγνιτικές μονάδες, το πλαφόν προβλέπεται να οριστεί πέριξ των 200 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, για τις ΑΠΕ στα 85 ευρώ ανά Μεγαβατώρα και για τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς στα 110 ευρώ αντίστοιχα.

Για τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες αερίου και λιγνίτη η υπουργική απόφαση θα καθορίζει και τον τρόπο με τον οποίο το πλαφόν θα επανακαθορίζεται με βάση κάποιο μαθηματικό τύπο που θα υπολογίζει τις συνθήκες της αγοράς δηλαδή το κόστος ρύπων και τις τιμές φυσικού αερίου.

Τι θα γίνει με τη ρήτρα αναπροσαρμογής

Με τη λειτουργία του νέου μηχανισμού θα απενεργοποιηθεί και η ρήτρα αναπροσαρμογής με τροποποίηση του κώδικα προμήθειας. Ωστόσο, είναι σαφές ότι οι προμηθευτές ενέργειας θα συνεχίσουν να αναπροσαρμόζουν την τιμολογιακή πολιτική τους, όπως έκαναν μέχρι σήμερα, με βάση την πορεία των διεθνών τιμών, επομένως η ρήτρα αναπροσαρμογής ως έννοια δεν θα εγκαταλείψει τους καταναλωτές.

Άλλωστε η ρήτρα αναπροσαρμογής αποτελεί μία ιδιαίτερα φορτισμένη έννοια για την οποία η ΡΑΕ έχει ξεκινήσει έλεγχο σε πάνω από 10 προμηθευτές που σύμφωνα με καταγγελίες καταναλωτών προχώρησαν σε μονομερείς αλλαγές συμβάσεων, μετατρέποντας τιμολόγια σταθερής χρέωσης σε κυμαινόμενα τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής.

Ακολούθως το ΥΠΕΝ θα υπογράψει και την Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία θα καθοριστεί ο τρόπος υπολογισμού των υπερκερδών στην αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, μία διαδικασία που ξεκίνησε πριν από δύο μήνες αλλά ακόμη εκκρεμεί.

Η προετοιμασία για τον μηχανισμό γίνεται εν μέσω ραγδαίας αύξησης του ενεργειακού κόστους. Και σήμερα η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος διατηρείται σε πολύ υψηλά επίπεδα στα 313,87 ευρώ/MW, την ώρα που η ζήτηση λόγω υψηλών θερμοκρασιών κορυφώνεται και το καμπανάκι του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για πιθανή διακοπή τροφοδοσίας  της ΕΕ από το Ρωσικό αέριο τον προσεχή χειμώνα εντείνει τις ανησυχίες.

Ο IEA προειδοποίησε χθες για ένα δύσκολο χειμώνα προτρέποντας τις κυβερνήσεις να πάρουν μέτρα για να μειώσουν τη ζήτηση και να διατηρήσουν ανοιχτούς τους παλιούς πυρηνικούς σταθμούς.

Ο διεθνής οργανισμός αναφέρει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να είναι έτοιμη σε περίπτωση που διακοπεί τελείως το ρωσικό φυσικό αέριο. «Όσο πλησιάζουμε στον χειμώνα, τόσο περισσότερο κατανοούμε τις προθέσεις της Ρωσίας. Πιστεύω ότι οι περικοπές στοχεύουν στο να μην γεμίσουν οι αποθηκευτικοί χώροι στην Ευρώπη».

Εκτιμάται ότι η απόφαση της Ρωσίας την περασμένη εβδομάδα να μειώσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές χώρες μπορεί να αποτελέσει πρόδρομο για περαιτέρω περικοπές.

Η ανησυχία αυτή επεκτείνεται και στην Ελλάδα, η οποία από προχθές και έως και την προσεχή Δευτέρα 27 Ιουνίου, έχει πάψει να υποδέχεται ρωσικό φυσικό αέριο λόγω προγραμματισμένης συντήρησης του αγωγού Turk Stream. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας υποστηρίζει ότι η χώρα έχει επαρκή αποθέματα για να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες ωστόσο στο ΥΠΕΝ και στην αγορά βρίσκονται σε επιφυλακή.