Με πτώση άνοιξε σήμερα η μετοχή της Saudi Aramco στα 37,5 ριάλ ή 7,7 δολ., υποχωρώντας κατά 0,66% έναντι της τιμής κλεισίματος της Τρίτης, κατά την πρώτη ημέρα εισαγωγής της στον δείκτη MSCI για τις αναδυόμενες αγορές. Σήμερα, συμπεριελήφθησαν και στον δείκτη Tadawul της Σαουδικής Αραβίας και εδώ με πτώση, της τάξης του 0,25%.

Το παράδοξο πάντως με την Αρχική Δημόσια Προσφορά (ΙΡΟ) της μετοχής στις αρχές του μήνα είναι ότι ναι μεν η εταιρεία αναδείχθηκε μέσω αυτής ως η οντότητα με τη μεγαλύτερη αποτίμηση παγκοσμίως ύψους 1,7 τρισ. δολαρίων, πλην όμως η ΙΡΟ δεν μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένη.

Αυτή τη στιγμή, η Aramco αξίζει περισσότερο από τις επόμενες πέντε μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες μαζί: την ExxonMobil, την Total, την Royal Dutch Shell, την Chevron και την BP.

Γιατί θεωρείται αποτυχημένη; Γιατί αν και η ΙΡΟ ήταν πάνω από το εύρος που οι περισσότεροι διεθνείς επενδυτές θεωρούσαν λογικό, παρέμεινε κατά 15% χαμηλότερα από την αποτίμηση των 2 τρισ. δολ. στην οποία ήλπιζαν οι Αρχές της Σαουδικής Αραβίας.

Υπάρχει μια σειρά λόγων που συνέβη αυτό: δεν έφταιξε μόνο η εξόφθαλμη παρέμβαση της κυβέρνησης του Ριάντ στην επίτευξη του στόχου των 2 τρισ. δολ. που τελικά οδήγησε στην αύξηση των ανησυχιών των διεθνών επενδυτών, αλλά επίσης μια σειρά γεωπολιτικών ρίσκων και κινδύνων ασφάλειας, καθώς και περιβαλλοντικών πιέσεων για τη μακροπρόθεσμη χρήση υδρογονανθράκων. Παράλληλα, αποτρεπτικά λειτούργησε και η μεγάλη εξάρτηση της Aramco στις ευμετάβλητες τιμές του πετρελαίου.

Ουσιαστικά, η αποτίμηση του στόχου της Aramco δεν καθορίστηκε σύμφωνα με κανένα αντικειμενικό κριτήριο, αλλά «ετσι-θελικά» από τον πρίγκιπα Mohamed bin Salman. Πριν από τέσσερα χρόνια, ο πρίγκιπας ισχυριζόταν ότι η αποτίμηση της Aramco ανερχόταν σε 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, ανακοινώνοντας την πρόθεση να πουλήσει μερίδιο 5% σε παγκόσμιους επενδυτές (τελικά την προηγούμενη εβδομάδα, πούλησε λιγότερο από 2%).

Τις εβδομάδες που προηγήθηκαν της IPO, η μετοχή προωθήθηκε μέσω εκτεταμένης διαφήμισης. Αν και η τιμή της μετοχής της Aramco σημείωσε άνοδο, μετά την εισαγωγή της στο Tadawul, η αποτίμηση των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων επιτεύχθηκε μόνο για πολύ λίγο – και με σημαντική υποστήριξη από την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας.

Η ΙΡΟ της Aramco αναμένεται να συγκεντρώσει πάνω από 25 δισεκατομμύρια δολάρια – περίπου το ήμισυ του προβλεπόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος της Σαουδικής Αραβίας για το 2020.

Πολλά από τα έσοδα από την IPO προορίζονται για επενδύσεις με στόχο την ανάπτυξη της εγχώριας οικονομίας. Επιφανειακά λοιπόν, το φιλόδοξο σχέδιο Saudi Vision 2030 του Mohamed bin Salman για οικονομική διαφοροποίηση, εξακολουθεί να κινείται επιτυχώς.

Ωστόσο, έπρεπε να προσελκύσει ξένους επενδυτές πράγμα που δεν έγινε. Υπό αυτή την έννοια, η IPO ήταν αποτυχία.