Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Ευκαιρίες στον χώρο της πληροφορικής αλλά και θέσεις χαμηλών προσόντων για εργαζόμενους στο λιανικό εμπόριο συνθέτουν τη σημερινή εργασιακή πραγματικότητα στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα.

Σε μια περίοδο κατά την οποία η κυβέρνηση επικοινωνεί ένα success story μείωσης της ανεργίας, όπως αποδεικνύει έρευνα του «business stories» στη σημερινή εργασιακή πραγματικότητα η αγορά πόρρω απέχει από το να χαρακτηριστεί ρυθμισμένη, ενώ ούτε λόγος για «εργασιακό και αναπτυξιακό παράδεισο» όπως η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου θέλει να περιγράφει.

Μια απλή καταγραφή πείθει πως ναι μεν κάποιες επιχειρήσεις αναπτύσσονται και αναζητούν νέο εργατικό δυναμικό, όμως οι θέσεις που ανοίγου απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν βιώσιμες για όσους τις αποκτήσουν ή ποιοτικές. Αν και οι επιχειρήσεις το παλεύουν να βοηθήσουν νέους εργαζόμενους να εισέλθουν στην αγορά εργασίας, παρά τις επενδύσεις και τη θετική διάθεση στήριξης της χώρας, ό,τι καινούριο προκύπτει είναι περισσότερο θέσεις χαμηλών προσόντων παρά υψηλά αμειβόμενες με εξέλιξη και σημαντική προοπτική.

Επιχειρήσεις όπως η βιομηχανία Παπαδοπούλου, o Κωτσόβολος, η ΙΚΕΑ, η Παπαστράτος, η ΑΒ Βασιλόπουλος, η Aegean ή το Πλαίσιο δημιουργούν ανάπτυξη και νέες θέσεις απασχόλησης με οποιονδήποτε τρόπο. Ωστόσο συνήθως οι θέσεις αυτές αφορούν πωλητές, τεχνικούς, υπαλλήλους εξυπηρέτησης και απαιτούν απλά απολυτήρια Λυκείου ή μικρή εμπειρία. Σαφώς η παραπάνω προοπτική αποτελεί θετικό δείγμα, αλλά και μια ένδειξη παροχής ψήφου εμπιστοσύνης στην Ελλάδα από τους μεγάλους παίκτες του ιδιωτικού τομέα. Ωστόσο χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά για να ανοίξουν θέσεις μάνατζερ ή να δημιουργηθεί εργασιακή προοπτική επιστροφής όσων έφυγαν στο εξωτερικό αναζητώντας καλύτερη τύχη. Και για τις νέες αυτές συνθήκες η ευθύνη βαραίνει το κράτος που δεν βοηθά τις εταιρείες και όχι τις επιχειρήσεις που παλεύουν με όποια όπλα έχουν.

Οι νέες θέσεις

Σε ό,τι αφορά, πάντως, το υπάρχον σκηνικό και την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, στον τομέα της πληροφορικής στρέφεται η Παπαστράτος, που αναζητά το τελευταίο διάστημα αναλυτές έχοντας κλείσει έναν κύκλο εύρεσης βιομηχανικών υπαλλήλων. Πωλητές αναζητά ο όμιλος Folli Follie για την Αθήνα με ελάχιστη προϋπηρεσία τριών ετών και απλό απολυτήριο Λυκείου, ενώ χαμηλών προσόντων είναι και οι εργαζόμενοι που ψάχνει η Jysk για την Κομοτηνή, όπου ανοίγει νέο κατάστημα. H ΑΒ Βασιλόπουλος επιλέγει να προσελκύσει πωλητές και υπαλλήλους για τα νησιωτικά καταστήματα της, αν και επενδύει και σε ανώτερες θέσεις, όπως υπεύθυνους Προσωπικού στη βόρεια Ελλάδα (Θεσσαλονίκη), ή εργαζόμενους για το τμήμα Πληροφορικής της. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η ΑΒ Βασιλόπουλος το τελευταίο διάστημα έχει κάνει μεγάλη επένδυση σε πρόσληψη προσωπικού σε έναν κλάδο (σούπερ μάρκετ), ο οποίος χτυπήθηκε ιδιαίτερα από την πτώση της Μαρινόπουλος. Η ΙΚΕΑ εξακολουθεί να προσλαμβάνει με γνώμονα το απολυτήριο Λυκείου (πρόκειται για υπαλληλικές θέσεις στο τμήμα εστίασης), αν και με τη σειρά της επιδιώκει την ανάπτυξη διαρκώς, ενώ σε προσλήψεις προχωρούν και η αλυσίδα Public, το Πλαίσιο, η Aegean, η Σαρακάκης, η Interamerican, η Toyota στις αποθήκες της, η Lapin House και τα Lidl, αναζητώντας υπαλλήλους για τα καταστήματα στους Νομούς Λασιθίου, Λακωνίας και Αργολίδας. Πωλητές θέλει και η Intersport σε Χαλκίδα και Κρήτη.

Οπως τονίζει το γνωστό στέλεχος του κλάδου του HR Νίκος Αναγνωσταράς, «όσο και αν επενδύουν στην Ελλάδα σημαντικές επιχειρήσεις προσλαμβάνοντας νέους εργαζόμενους, η αγορά απέχει ακόμα από την κατεύθυνση ωρίμανσής της και ανοίγματος ποιοτικών θέσεων. Κι αυτό διότι τόσο η γραφειοκρατία όσο και μια σειρά αγκυλώσεων εκ μέρους της νομοθεσίας δεν διευκολύνουν το περαιτέρω άνοιγμα πραγματικά καλά αμειβόμενων και απαιτητικών σε γνώσεις θέσεων απασχόλησης».

Μια ανάλυση των αιτημάτων μεγάλων εταιρειών για προσωπικό δείχνει επίσης ότι αυτά αφορούν κυρίως νέους που επιδιώκουν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και όχι άτομα με πείρα. «Οι περισσότερες αγγελίες πρόσληψης προσωπικού που παρακολουθούμε δεν απαιτούν εμπειρία, αλλά αφορούν νέα παιδιά και κυρίως κινούνται στον χώρο των πωλήσεων και του λιανεμπορίου που φτάνει να απασχολεί το 22% του συνολικού εργασιακού πληθυσμού. Η ποιότητα, όμως, στην απασχόληση έχει να κάνει με τους δείκτες απορρόφησης μεγαλύτερων ηλικιακά και περισσότερο έμπειρων στελεχών. Κι εκεί πάσχει ακόμα σοβαρά η ελληνική αγορά εργασίας», αναφέρει ο κ. Αναγνωσταράς.

Μπορεί να ακούγεται λοιπόν υπερβολικό το «σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν», όμως είναι βέβαιο πως η κατάσταση έχει δυσκολέψει σημαντικά για τους άνω των 40 ετών ανέργους. «Παλιότερα το πρόβλημα εντοπιζόταν σε ηλικίες άνω των 55 ετών. Κατόπιν υπήρξε ένα κύμα ανεργίας που έπληξε τους άνω των 50 ετών. Τα τελευταία χρόνια της κρίσης, όμως, βλέπουμε να επηρεάζονται και οι σαραντάρηδες», καταλήγει ο κ. Αναγνωσταράς.

ΑΣΕΠ: Ερχονται μόνιμοι διορισμοί στο Δημόσιο χωρίς προϋπηρεσία

Την τάση που παρουσιάζει η ιδιωτική αγορά, δηλαδή αυτή της απασχόλησης χωρίς πάρα πολλά προσόντα, η οποία αφορά τις νεαρότερες κυρίως ηλικίες, ακολουθεί και το Δημόσιο. Οπως παρουσιάζεται σε μια σειρά διαγωνισμών του, η απουσία επαγγελματικής εμπειρίας δεν αποτελεί εμπόδιο για όσους επιθυμούν να διεκδικήσουν μία θέση μονίμου σε φορέα του Δημοσίου, με πρώτο παράδειγμα την προκήρυξη που πρόσφατα ανήρτησε ο ΔΕΔΔΗΕ (7Κ/2018), στην οποία για 54 από τις 158 θέσεις εργασίας δεν απαιτείται καν προηγούμενη επαγγελματική εμπειρία. Θα πρέπει να θυμίσουμε πως σε μια σειρά άλλων θέσεων στο Δημόσιο επίσης δεν απαιτούνταν πρόσθετα προσόντα πέραν του απολυτηρίου Λυκείου. Για τις προσλήψεις στο υπουργείο Μεταφορών ή στην ΕΥΔΑΠ και άλλους φορείς, η εμπειρία είναι ένα μη αναγκαίο προσόν. Τέλος, μια σειρά 757 μόνιμων προσλήψεων, επίσης, δεν θα απαιτήσουν σημαντικά προσόντα, ενώ ανάλογη είναι και η κατάσταση για 118 μόνιμους υπάλληλους σε νησιωτικούς και παραμεθόριους δήμους.