της Μαίρης Λαμπαδίτη

Χαράτσι με καπέλο και με ουρά από το 2016 θα κληθούν να πληρώσουν 1.400.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες με την είσοδο της νέας χρονιάς καθώς τους ακολουθούν και τα βαρίδια από τις οφειλές του β’ εξαμήνου του 2016.

Ενα τμήμα των ελεύθερων επαγγελματιών μάλιστα, δηλαδή περίπου 200.000 δικηγόροι, γιατροί και νεοασφαλισμένοι μηχανικοί, θα πνιγούν στις οφειλές γιατί εκτός από τις προαναφερόμενες επιβαρύνσεις θα πρέπει να καταβάλουν και τις αναδρομικές εισφορές υπέρ επικούρησης και εφάπαξ του 2017.

Από την άλλη πλευρά, η ελάφρυνση των εισφορών, την οποία περιμένει μεγάλο ποσοστό ελεύθερων επαγγελματιών από τον συμψηφισμό με τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2016, μεταφέρεται την επόμενη χρονιά. Αν και η εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων έχει ολοκληρωθεί από το καλοκαίρι, οι εισφορές υπολογίζονται ακόμα βάσει των εισοδημάτων του 2015, με αποτέλεσμα χιλιάδες επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες να πληρώνουν εισφορές δυσανάλογα υψηλές σε σχέση με τα σημερινά τους εισοδήματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πρώτες εισφορές με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2016 θα αφορούν τον Ιανουάριο του 2017 και θα αναρτηθούν στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ στα μέσα Φεβρουαρίου.

Τα ποσά που θα αναρτηθούν θα περιλαμβάνουν με καθυστέρηση ενός έτους και τις εισφορές υπέρ επικούρησης και εφάπαξ.

Οι επαγγελματίες που κατέβαλλαν υψηλότερες εισφορές το 2017 με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2015 έχουν δύο δυνατότητες.
Να εισπράξουν τα επιστρεφόμενα ποσά αφού προηγηθεί συμψηφισμός με οφειλές σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή να αφήσουν τα χρήματα στον λογαριασμό τους ως «πιστωτικό υπόλοιπο» το οποίο θα χρησιμοποιείται για την πληρωμή μελλοντικών εισφορών.

Εκτιμάται ότι το 10% των ελεύθερων επαγγελματιών δήλωσαν το 2016 χαμηλότερα εισοδήματα κατά 20% έναντι του 2015 (δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί τα στατιστικά στοιχεία).

Δεν είναι λίγες οι κραυγαλέες περιπτώσεις που έχουν εντοπίσει λογιστικά γραφεία, όπου τη μία χρονιά ο ασφαλισμένος έχει αυξημένα εισοδήματα από μερίσματα και λαμβάνει ειδοποιητήρια που τον καλούν να πληρώσει 1.598 ευρώ τον μήνα, ενώ την επόμενη χρονιά τα εισοδήματά του πέφτουν στο ναδίρ και καλείται να πληρώσει την κατώτατη εισφορά 167,95 ευρώ τον μήνα.

Μειωμένα ίσως και περισσότερο αναμένονται τα εισοδήματα που θα δηλωθούν για το 2017, καθώς όλο και περισσότεροι θα προσπαθήσουν να κρύψουν μέρος των εισοδημάτων τους για να ελαφρύνουν τους φόρους και τις εξοντωτικές εισφορές του 2018. Ειδικότερα, οι επιβαρύνσεις που θα υποστούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες το 2018 είναι οι εξής:

1. Οι εισφορές του 2018 θα υπολογίζονται επί του καθαρού εισοδήματος του προηγούμενου έτους (2017) με έκπτωση 15%, χωρίς να αφαιρούνται οι εισφορές.

2. Οι εισφορές που κατέβαλαν μέχρι σήμερα υπέρ σύνταξης και ασθενείας (26,95%) θα επιβαρυνθούν με ένα επιπλέον ποσοστό της τάξης του 11% για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, και μάλιστα αναδρομικώς από 01/01/2017, καθώς η εν λόγω επιβάρυνση δεν έχει ενσωματωθεί ακόμη μέχρι σήμερα στα ειδοποιητήρια του ΕΦΚΑ. Δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί αν αυτό το αναδρομικό χαράτσι θα πληρωθεί εφάπαξ ή σε δόσεις.

3. Θα πρέπει να καταβάλουν μέχρι 31/01/2018 τις εισφορές τους για το έτος 2016 (αφορά όσους δεν έχουν ανταποκριθεί μέχρι σήμερα), για τις οποίες υπήρξαν διαδοχικές παρατάσεις εντός του 2017.

Οφειλές 17.570 για εισόδημα 25.000 ευρώ

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα που επεξεργάστηκε ο δικηγόρος Γιώργος Κουτσούκος σύμφωνα με το οποίο το συνολικό ποσό που καλείται να πληρώσει αυτοαπασχολούμενος με εισόδημα 25.000 στον ΕΦΚΑ ξεπερνά το 2018 τα 17.570 ευρώ. Ας δούμε πώς προκύπτει αυτό το ποσό.

Για παράδειγμα, αυτοαπασχολούμενος με εισόδημα 25.000 πληρώνει φέτος 6.737,50 ευρώ τον χρόνο στον ΕΦΚΑ. Το 2018 θα εκκρεμεί η αναδρομική από 1/1/2017 πληρωμή του 11% (επικουρική και εφάπαξ). Συνεπώς, θα επιβαρυνθεί περαιτέρω με το ποσό των 2.750 ευρώ περίπου (το οποίο θα κληθεί να καταβάλει εφάπαξ ή σε δόσεις).

Το 2018 εκκρεμεί επίσης να πληρώσει τις εισφορές του 2016, οι οποίες ανέρχονται στο ποσό των 4.150-4.200 ευρώ περίπου. Το 2018 θα πρέπει να καταβάλει εισφορές με καπέλο 10.621,26 ευρώ ή 885,10 ευρώ τον μήνα. Το ποσό αυτό υπολογίζεται με βάση το εισόδημα των 25.000 ευρώ το οποίο θα έχει έκπτωση 15%, δηλαδή 21.250 ευρώ, και πάνω σε αυτό θα προστεθούν οι καταβληθείσες εισφορές του 2017, οπότε το εισόδημα για τον υπολογισμό των εισφορών του 2018 θα είναι 27.987,50 ευρώ (21.250,00+6.737,50=27.987,50). Η εισφορά του λοιπόν επί του ανωτέρω διαμορφωθέντος εισοδήματος θα είναι για το 2018 26,95% για σύνταξη και ασθένεια +11% (επικουρική και εφάπαξ).

Το σύνολο των οφειλών που πρέπει να καταβάλει στο τέλος Ιανουαρίου είναι 5.035 ευρώ, ενώ θα πρέπει να δώσει και μέρος των αναδρομικών από τις εισφορές υπέρ επικούρησης και εφάπαξ του 2017 ύψους 2.750 ευρώ. Εξοντωτικό θα είναι το χαράτσι το 2019, καθώς δεν θα ισχύει η έκπτωση του 15%, οπότε το καπέλο στις εισφορές θα αγγίξει το 38%. Δηλαδή ο ελεύθερος επαγγελματίας του παραδείγματος θα κληθεί το 2019 να πληρώσει 13.517 ευρώ ετησίως.

Μικρότερη επιβάρυνση θα υποστούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα, κάτω των 10.000 ευρώ, οι οποίοι εντός του 2017 κατέβαλαν την κατώτερη δυνατή εισφορά (167,95 ευρώ τον μήνα). Αντίστοιχα, δεν θα επιβαρυνθούν περαιτέρω όσοι δηλώσουν εισόδημα πάνω από 70.000 ευρώ, οι οποίοι άλλωστε καταβάλλουν ήδη την ανώτατη δυνατή εισφορά (1.589,49 ευρώ τον μήνα).