Σε μια αναμενόμενη, αλλά ήπια και σταθμισμένη, αναθεώρηση της στρατηγικής της προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), πλησιάζοντας σε μεγάλο βαθμό το αναπτυξιακό μοντέλο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, καθώς οι «θεματοφύλακες» της νομισματικής πολιτικής της Ευρωζώνης αποφάσισαν να θέσουν ως στόχο του πληθωρισμού το 2%, εγκαταλείποντας την σχεδόν παγιωμένη θέση για πληθωρισμό «κοντά αλλά κάτω του 2%».
Παρόλο που οι ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές είχαν προεξοφλήσει τη στροφή της ΕΚΤ, η αναθεώρηση της πολιτικής της ΕΚΤ, η οποία θέτει παράλληλα ως βασικό της στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είναι σε κάθε περίπτωση ιστορική. Αποτελεί την πλήρη απομάκρυνση από τους στόχους της γερμανικής ομοσπονδιακής τράπεζας (Bundesbank) και δίνει νέα πυρομαχικά στους συντηρητικούς κύκλους της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, λίγους μόλις μήνες πριν τις γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές.
Τι σημαίνουν οι αλλαγές αυτές; Στην ουσία, το νέο «δόγμα» της ΕΚΤ περιλαμβάνει τρεις δράσεις που θα αλλάξουν άρδην τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής τον επόμενο καιρό.
Αναλυτικά:
Πρώτον, η ΕΚΤ θα «ανεχθεί» τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης προσωρινά πάνω από το 2%. Μέχρι στιγμής αυτό ήταν το επίπεδο πληθωρισμού πέρα από το οποίο η ΕΚΤ έπρεπε να αυξήσει τα βασικά επιτόκια. Πόσο καιρό ακριβώς η ΕΚΤ θα επιτρέψει στον πληθωρισμό να κυμαίνεται «συμμετρικά» προς τα κάτω, αλλά κυρίως προς τα πάνω, παραμένει αβέβαιο. Αρκετοί κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης κάνουν λόγο για τη «διακριτική ευχέρεια» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι επικριτές αυτής της απόφασης, κυρίως στη Γερμανία και άλλα κράτη – μέλη του ευρωπαϊκού βορά, υποστηρίζουν ότι αποτελεί την ταφόπλακα του δόγματος της Bundestag για τη σταθερότητα των τιμών, ήτοι το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε η ΕΚΤ.
Ο συντηρητικός πολιτικός Φρίντριχ Μερτζ, ανθυποψήφιος του Άρμιν Λάσετ για την προεδρία της Χριστιανικής Ένωσης (CDU – CSU) κατηγόρησε ευθέως την ΕΚΤ για παράνομη κρατική χρηματοδότηση, ενώ στελέχη του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (Afd) ζητούν ακόμα και την έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη. Ωστόσο, μετά από σχεδόν δύο χρόνια πανδημίας οι σκληροπυρηνικοί δεν μπορούν να βασίζονται στον Πρόεδρο της Bundesbank Γενς Βάιντμαν. Ο ίδιος ο πρόεδρος της Bundesbank δεν έφερε καμία αντίρρηση στην ομόφωνη απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, καθώς, σε αντίθετη περίπτωση θα ήταν πρακτικά αδύνατη αυτή η αναθεώρηση της πολιτικής της ΕΚΤ η οποία αναμενόταν για τον Σεπτέμβριο. Από την πλευρά του ο κ. Στέφαν Γκέρλαχ, πρώην αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ιρλανδίας, δήλωσε ότι η νέα στρατηγική θα μπορούσε να πυροδοτήσει νέες συζητήσεις εντός της ΕΚΤ, δίνοντας νέα πυρομαχικά σε όσους ανησυχούν περισσότερο για την οικονομική ανάπτυξη παρά για τον πληθωρισμό.
Η δεύτερη βασική αλλαγή στρατηγικής της ΕΚΤ, είναι ο διαφορετικός τρόπος υπολογισμού του πληθωρισμού στο μέλλον. Το Διοικητικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε μεν ότι ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) εξακολουθεί να είναι ο ενδεδειγμένος δείκτης για την αξιολόγηση της σταθερότητας των τιμών, ωστόσο αναγνωρίζει ότι η συμπερίληψη του κόστους που σχετίζεται με την ιδιοκατοίκηση θα απεικόνιζε καλύτερα τον πληθωρισμό που αφορά στα νοικοκυριά. Σύμφωνα με Γερμανούς αναλυτές που επικαλείται ο Spiegel, πρόκειται για ένα λογικό βήμα λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται ραγδαία, όχι μόνο σε κράτη – μέλη όπως το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία, αλλά ειδικά στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία στη ζώνη του ευρώ. «Η απόφαση αυτή αυξάνει ωστόσο την πιθανότητα η ΕΚΤ να αλλάξει τη χαλαρή νομισματική πολιτική της σε εύθετο χρόνο. «Στο μέλλον, θα ανεχτεί ποσοστά πληθωρισμού υψηλότερα από το 2%, αλλά συμπεριλαμβάνοντας το κόστος στέγασης, ο πληθωρισμός θα είναι ακόμα υψηλότερος. Από αυτήν την άποψη, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αναγκαστεί να αλλάξει τη νομισματική της πολιτική πιο γρήγορα από ό, τι φαίνεται σήμερα», αναφέρει χαρακτηριστικά το γερμανικό περιοδικό Spiegel.
Τρίτη βασική αλλαγή στην στρατηγική της ΕΚΤ είναι η προστασία του περιβάλλοντος. Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει «αποφασίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης με έναν φιλόδοξο χάρτη πορείας για την περαιτέρω ενσωμάτωση των θεμάτων προστασίας του περιβάλλοντος στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής του», ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα στη Φρανκφούρτη. Η DWS Group, θυγατρική της Deutsche Bank, θεωρεί ότι αυτή η απόφαση είναι «η πιο σημαντική». Σύμφωνα με τους οικονομικούς της αναλυτές, η ΕΚΤ έκανε ένα πολύ μεγάλο βήμα στηρίζοντας ουσιαστικά τους πολιτικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία του περιβάλλοντος. Ορισμένοι αναλυτές στη Γερμανία, θεωρούν ότι η ΕΚΤ υποτάσσεται στο πνεύμα των καιρών και ερμηνεύει την εντολή που τις δίνουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες με αυθαίρετο τρόπο.
Διαβάστε ακόμα
Stress tests: Τέλη Ιουλίου τα αποτελέσματα των ασκήσεων – Χωρίς… βάση για τις ελληνικές τράπεζες
Ματαιώθηκε ο πλειστηριασμός για τα «μουσειακά» αεροσκάφη του Ελληνικού