Το πρώτο μισό του Σεπτεμβρίου, αναμφίβολα, δεν αποδείχθηκε ιδιαίτερα φιλικό με το Χρηματιστήριο Αθηνών, με τους πωλητές να κυριαρχούν και να «ψαλιδίζουν» τα ισχυρά κέρδη του 2023.
Οι απώλειες του μήνα έφθασαν κάποια στιγμή έως το 6,5%, αν και τελικά η διήμερη αντίδραση της Πέμπτης και ιδίως της Παρασκευής «μάζεψε» τις απώλειες στην περιοχή του 4%.
Την ίδια στιγμή, σε σύγκριση με τα υψηλά έτους -και 9ετίας- του Ιουλίου (1.345 μονάδες), η διόρθωση για τον κύριο χρηματιστηριακό δείκτη ανήλθε στο 6,5%, ενώ τις προηγούμενες ημέρες είχε αγγίξει και το 9%.
Δεν είναι τυχαίο ότι στις 11 συνεδριάσεις του Σεπτεμβρίου, μόλις οι τέσσερις ήταν ανοδικές (εκ των οποίων οι δύο τελευταίες), ενώ οι υπόλοιπες επτά χαρακτηρίστηκαν από αρνητικά πρόσημα. Συνυπολογίζοντας και τις δύο καθοδικές συνεδριάσεις στα τέλη του Αυγούστου, το ταμπλό έγραψε… 9 στις 13 πτωτικές ημέρες.
Γιατί διόρθωσε η αγορά
Η επικράτηση των πωλητών οφείλεται, σύμφωνα με τους αναλυτές, όχι σ’ έναν συγκεκριμένο παράγοντα, αλλά σ’ ένα κράμα διαφορετικών και αλληλοσυμπληρούμενων παραμέτρων. Συγκεκριμένα:
1. Η πρωτοφανής καταστροφή στη Θεσσαλία: Η κακοκαιρία Daniel προκάλεσε ένα άνευ προηγουμένου μέγεθος καταστροφών στη Θεσσαλία, με το «κουστούμι» των δημοσιονομικών επιπτώσεων να θεωρείται αρκετά ακριβό. Αυτό πυροδότησε πλήθος ανησυχιών για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, δεδομένου ότι το κόστος αποκατάστασης των ζημιών και αποζημίωσης των πληγέντων υπολογίζεται όχι σε εκατομμύρια, αλλά σε δισεκατομμύρια.
2. Κατοχύρωση των υψηλών κερδών του 2023: Η Λεωφόρος Αθηνών, ακόμη και μετά τη διόρθωση των τελευταίων ημερών, εξακολουθεί να εμφανίζει σωρευτικά κέρδη άνω του 30% από τις αρχές του 2023, σε μία από τις καλύτερες επιδόσεις παγκοσμίως. Αυτό ακριβώς ανάγκασε ορισμένα funds να σπεύσουν να κατοχυρώσουν τις θέσεις τους, «κλειδώνοντας» τις υψηλές αποδόσεις. Υπενθυμίζεται, δε, ότι αρκετά hedge funds, με βάση το καταστατικό τους, κλείνουν τα χαρτοφυλάκιά τους στα τέλη Σεπτεμβρίου.
3. Ο παραδοσιακά κακός Σεπτέμβριος: Ο 9ος μήνας του χρόνου και ο πρώτος του φθινοπώρου, κατά παράδοση, αποτελεί έναν… κακό μήνα για τις αγορές τόσο διεθνώς, όσο και στην Ελλάδα. Έτσι, δεν προξενεί καθόλου εντύπωση το γεγονός ότι οι επενδυτές επέλεξαν να «χτυπήσουν» τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Το ίδιο είχε συμβεί και πέρυσι.
4. Η αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές: Οι κινήσεις των κεντρικών τραπεζών στη «σκακιέρα» της νομισματικής πολιτικής προκάλεσαν μεγάλα «κύματα» αβεβαιότητας, καθώς ο πληθωρισμός παραμένει σε υψηλά επίπεδα, ενώ ταυτόχρονα τα υψηλά επιτόκια ήδη αρχίζουν να επιδρούν δυσμενώς στην ανάπτυξη. Δεν είναι τυχαίο ότι Κομισιόν και ΕΚΤ υποβάθμισαν στο 0,8% και στο 0,7% τον πήχη για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης στο 2023. Η νευρικότητα, δε, επιδεινώθηκε κι από τις ανησυχίες για την οικονομία της Κίνας, η οποία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της στασιμότητας.
5. Οι ανυπόστατες φήμες για τις τράπεζες: Στο όλο αρνητικό κλίμα συνέβαλαν και ορισμένες ανυπόστατες φήμες περί πιθανής έκτακτης φορολογίας στα υπερκέρδη των τραπεζών από τα υψηλά επιτόκια δανεισμού. Ωστόσο, ένα τέτοιο σενάριο δεν υφίσταται και δεν βρίσκεται στα σχέδια της κυβέρνησης. Ας σημειωθεί ότι και η ίδια η ΕΚΤ, σε πρόσφατη παρέμβασή της, έσπευσε να απαριθμήσει τις αρνητικές συνέπειες μιας έκτακτης φορολογίας.
Οι λόγοι για… αισιοδοξία
Σε αντιδιαστολή, πάντως, με όλα τα παραπάνω, η ελληνική αγορά έχει να αντιπαραθέσει μια σειρά θετικών καταλυτών, οι οποίοι δύνανται να λειτουργήσουν υποστηρικτικά και να «γυρίσουν» το κλίμα.
Η πρόσφατη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τον DBRS διευρύνει τη βάση όσων επενδυτών θέλουν να τοποθετηθούν στην Ελλάδα και μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να το πράξουν, επειδή η χώρα βρισκόταν στην κατηγορία «σκουπίδια».
Ταυτόχρονα, η αναβάθμιση του Moody’s -του αυστηρότερου οίκου αξιολόγησης- συνιστά ουσιαστική ψήφο εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία, παρά το γεγονός ότι η τρέχουσα βαθμολογία της χώρας εξακολουθεί να απέχει ένα «σκαλι» από το investment grade.
Το upgrade του Moody’s (κατά δύο βαθμίδες), σε κάθε περίπτωση, προλειαίνει το έδαφος για μια «ευχάριστη έκπληξη» από τους δύο εναπομείναντες οίκους, δηλαδή τον Standard & Poor’s και τον Fitch, οι οποίοι τοποθετούν την Ελλάδα σε απόσταση αναπνοής από την επενδυτική βαθμίδα. Η ετυμηγορία τους αναμένεται για τις 20 Οκτωβρίου και την 1η Δεκεμβρίου, αντίστοιχα.
Στα «συν» της ελληνικής αγοράς, φυσικά, θα πρέπει να προσμετρηθεί η έναρξη της διαδικασίας αποεπένδυσης του ελληνικού δημοσίου στις τράπεζες, με την Eurobank να αποτελεί το πρώτο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, το οποίο θα περιέλθει ολοκληρωτικά σε χέρια ιδιωτών. Θα ακολουθήσουν σταδιακά και οι υπόλοιπες.
Στο ίδιο πλαίσιο, η αγορά περιμένει με ανυπομονησία και τις νέες εισαγωγές, με την Optima Bank να είναι -εκτός συγκλονιστικού απροοόπτου- η πρώτη τραπεζική IPO έπειτα από πολλά χρόνια. Στην ουρά για είσοδο στο Χ.Α. περιμένει καρτερικά και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, του οποίου η εισαγωγή μάλλον μετατίθεται για το 2024.
Τέλος, παρά το βαρύ δημοσιονομικό φορτίο από τις φυσικές καταστροφές, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να υπερ-αποδίδει έναντι της Ευρωζώνης, με τις προβλέψεις για την ανάπτυξη του 2023 να ξεπερνούν αισθητά τις αντίστοιχες στις υπόλοιπες χώρες του ευρώ.
Στο εξωτερικό, δε, η ολοκλήρωση της πορείας σύσφιγξης των κεντρικών τραπεζών φαντάζει πιο πιθανή από ποτέ, με τους αναλυτές ήδη να προεξοφλούν την κορύφωση της καμπύλης των επιτοκίων στην Ευρωζώνη (ιδίως μετά την πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων σε ιστορικά υψηλά επίπεδα).
Πολύ κοντά στην κορύφωση βρίσκεται και η Federal Reserve, δηλαδή η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, καθώς οι traders τοποθετούν την έναρξη της διαδικασίας χαλάρωσης (μείωση των επιτοκίων) στο α’ ή στο β’ τρίμηνο του 2024.
Διαβάστε ακόμη
ΔΕΘ: Τα «σίγουρα» νέα μέτρα και… τα αβέβαια με φόντο τις επόμενες αναβαθμίσεις
Ενοίκια: Πώς διαμορφώνονται οι τιμές στις φοιτητουπόλεις
Ξεπερνούν τα 100 δισ. δολάρια οι απώλειες της Fed από τα ομόλογα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ