Τo… big bang που αναμενόταν στις τιμές του πετρελαίου για φέτος, τελικά τείνει να εξελιχθεί σε… κάτι πολύ μικρότερο.
Μόλις πριν μερικές εβδομάδες, η τιμή του Brent βρισκόταν στα πρόθυρα των 100 δολαρίων ανά βαρέλι, καθώς η ζήτηση για καύσιμα και η μείωση της παραγωγής στη Σαουδική Αραβία προκάλεσαν μεγάλες αναταράξεις στο ισοζύγιο προσφοράς – κατανάλωσης. Η ανάφλεξη της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, στις 7 Οκτωβρίου, ήρθε να επιτείνει τον προβληματισμό των αναλυτών, οι οποίοι εμφανίζονταν βέβαιοι για το άλμα προς τα 100 δολάρια.
Όμως, την Τετάρτη το πετρέλαιο κατρακύλησε στο χαμηλότερο επίπεδο του τελευταίου τριμήνου, υποχωρώντας κάτω των 80 δολαρίων/βαρέλι. Οι ανησυχίες για την χαμηλή παραγωγή έδωσαν τη θέση τους α) στις αμφιβολίες για τα περιθώρια κέρδους στα διυλιστήρια της Ευρώπης και της Κίνας, β) στις άτονες συναλλαγές φυσικών φορτίων και γ) στις αβέβαιες οικονομικές προοπτικές.
«Η αγορά φαίνεται ότι μετατοπίζει την προσοχή από τις γεωπολιτικές προκλήσεις στα θεμελιώδη μεγέθη» σχολιάζει στο Bloomberg o Νόρμπερτ Ρούκερ της Julius Baer. «Οι άφθονες προμήθειες, η ενίσχυση της παραγωγής και η στάσιμη ζήτηση δημιουργούν ένα “χαλαρό” θεμελιώδες σκηνικό» προσθέτει.
Για τους μεγάλους καταναλωτές, όπως οι ΗΠΑ, όπου η τιμή του πετρελαίου «πνίγει» τα νοικοκυριά, αυτή η εξέλιξη είναι αναφανδόν θετική. Και θα μπορούσε να προσφέρει ακόμη περισσότερες «ανάσες», αν συνδυαστεί με τον τερματισμό της πορείας σύσφιγξης των κεντρικών τραπεζών (υψηλά επιτόκια).
H μεγάλη στροφή
Η «εικόνα» στην αγορά του «μαύρου χρυσού» αντιστράφηκε αισθητά μετά τα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν το Brent είχε ξεπεράσει τα 97 δολάρια ανά βαρέλι και ο OPEC περίμενε μια άνευ προηγουμένου πτώση στα αποθέματα, εν μέσω της ενισχυμένης ζήτησης για καύσιμα.
Η επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και η ανάφλεξη της σύγκρουσης στην περιοχή «παγίωσαν» τις προβλέψεις για άμεση υπέρβαση του ψυχολογικού ορίου των 100 δολαρίων ανά βαρέλι.
Όμως, ενόσω οι ροές από τη Μέση Ανατολή παραμένουν ανεπηρέαστες από τον πόλεμο, οι κίνδυνοι τείνουν προς εξασθένηση.
Πλήγμα στη συμμαχία Ριάντ – Μόσχας
Η υποχώρηση του πετρελαίου αποτελεί πλήγμα κυρίως για τη Σαουδική Αραβία, η οποία ηγείται του πετρελαϊκού καρτέλ OPEC+. To αραβικό βασίλειο έχει μειώσει την παραγωγή στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών, σε μια προσπάθεια τόνωσης των τιμών πώλησης.
Όμως, οι τιμές παραμένουν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, οδηγώντας την οικονομία του Ριάντ στη χειρότερη ύφεση των τελευταίων τριών ετών.
Την ίδια στιγμή, η Ρωσία, στενός σύμμαχος της Σ. Αραβίας στο πεδίο της ενέργειας, παρά τη δέσμευση για μείωση της παραγωγής, είδε τις εξαγωγές αργού να εκτοξεύονται σε υψηλό τεσσάρων μηνών. Άλλωστε, τα έσοδα από το πετρέλαιο αποτελούν τη βασική πηγή για τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία.
«Οι ρωσικές παραδόσεις είναι υψηλότερες και ο κίνδυνος του πολέμου χαλαρώνει» σχολιάζει στο Bloomberg o αναλυτής Τορ Σβέλαντ. «Η ζήτηση μειώνεται εξαιτίας των υψηλών επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών» προσθέτει.
Eurasia Group και UBS, σε πρόσφατα reports, επισημαίνουν ότι η ζήτηση για πετρέλαιο θα παραμείνει υπό πίεση, παρότι οι Σαουδάραβες αναμένεται να επεκτείνουν τη μειωμένη παραγωγή κατά επιπλέον 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Μειωμένα τα φορτία
Από πλευράς βιομηχανίας, πολλοί traders παραδέχονται ότι τα φορτία είναι μειωμένα λόγω της ασθενέστερης ζήτησης από τα διυλιστήρια, τα οποία βλέπουν το περιθώριο διύλισης να μειώνεται.
Αυτό δεν παρατηρείται μόνο στην Κίνα, τον δεύτερο μεγαλύτερο καταναλωτή αργού παγκοσμίως, αλλά και σε όλη την Ασία, υπογραμμίζει ο Άλεξ Μπουθ της Petroineos.
Στην Ευρώπη, η κατανάλωση ντίζελ και νάφθας, δηλαδή τα βασικά καύσιμα για φορτηγά, τρένα, πλοία και κατασκευές, έχει καταρρεύσει, ενώ στις ΗΠΑ η κατά κεφαλήν ζήτηση για βενζίνη αναμένεται να υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο 10ετιών. Την ίδια ώρα, η παραγωγή θα ξεπεράσει τα 13 εκατ. βαρέλια ημερησίως, φθάνοντας σε επίπεδο ρεκόρ.
Σύμφωνα με την ΕΙΑ (Υπηρεσία Πληροφόρησης για την Ενέργεια), οι παραπάνω εξελίξεις είναι προϊόντος της εξ αποστάσεως εργασίας, της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας, των υψηλότερων τιμών και του επίμονου πληθωρισμού.
Η επιδείνωση στο ισοζύγιο προσφοράς – ζήτησης αντανακλάται και στην πρόδρομη καμπύλη των τιμών Brent. Η απόκλιση μεταξύ των βραχυπρόθεσμων και των μακροπρόθεσμων συμβολαίων παράδοσης έχει σχεδόν εκμηδενιστεί τις τελευταίες εβδομάδας, κατρακυλώντας από το 1,65 δολάρια/βαρέλι στις αρχές Οκτωβρίου στα μόλις 10 σεντς/βαρέλι.
Βέβαια, υπάρχουν και οι αναλυτές, όπως οι Goldman Sachs, Standard Chartered και Barclays, οι οποίοι εκτιμούν ότι οι τιμές θα ενισχυθούν εκ νέου, χάρη στην αύξηση της ζήτησης. Όμως, οι μέχρι στιγμής προβλέψεις για το 2024 δεν είναι τόσο αισιόδοξες, με τις προκλήσεις στην αγορά να κλιμακώνονται.
Διαβάστε ακόμα
Γερμανία: Παράταση 5 χρόνων στις επιδοτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία
BIMCO: Αυτό είναι το Top 10 των Ελλήνων εφοπλιστών (γραφήματα)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ