Η παγκόσμια οικονομία έχει, μεν, ξεκινήσει το 2023 με θετικό ρυθμό, αλλά κανείς δε γνωρίζει το τί μέλλει γενέσθαι κι αν θα δημιουργηθεί ύφεση.
Πληθώρα παραγόντων όπως το άνοιγμα της οικονομίας της Κίνας, οι ήπιες χειμωνιάτικες θερμοκρασίες στην περιδινισμένη στην ενεργειακή κρίση Ευρώπη και η σταθερή μείωση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ συνδυάζονται για να προσφέρουν ελπίδα τόσο στις αγορές όσο και στους καταναλωτές πως η οικονομία ενδέχεται να αποφύγει την ύφεση.
Κεντρικές τράπεζες
Από την άλλη, η Fed, η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν με την επιθετική σύσφιξη της νομισματικής τους πολιτικής, κινδυνεύοντας να προκαλέσουν μία σημαντική κρίση, ιδιαίτερα εάν ο πληθωρισμός δεν μειωθεί σε αποδεκτά επίπεδα.
Σύμφωνα με τον Γιαν Χάτζιους της Goldman Sachs, «υπάρχει μία ισχνή ελπίδα ομαλής προσγείωσης η επίτευξη της οποίας, όμως, θα αποδειχθεί δύσκολη για τις κεντρικές τράπεζες».
Παρ’ όλα αυτά, ο Χάτζιους τονίζει πως τα στελέχη των κεντρικών τραπεζών θα επιτύχουν την αποφυγή δημιουργίας ύφεσης, κάτι το οποίο φαίνεται πως υποστηρίζουν και οι ίδιοι οι επενδυτές. Οι μετοχές των αναπτυσσόμενων αγορών έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, όπως αυξάνονται και οι τιμές των εταιρικών ομολόγων λόγω των ελπίδων για έξοδο από την τρέχουσα κρίση.
Yπάρχουν λόγοι αισιοδοξίας. Η ανοδική πίεση στις τιμές περιορίζεται παγκοσμίως, δεδομένης της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και της επίλυσης των προβλημάτων στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
Η μείωση αυτή του πληθωρισμού θα ενισχύσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών οι οποίοι βρέθηκαν πέρυσι «με την πλάτη στον τοίχο», ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τους φουσκωμένους λογαριασμούς ενέργειας, τροφίμων και ενοικίων. Παράλληλα, θα επιτρέψει στις κεντρικές τράπεζες να περιορίσουν την αύξηση των επιτοκίων τους, μειώνοντας τους φόβους για δημιουργία κρίσης στις αγορές.
Ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ και οι συνεργάτες του αναμένεται να προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων κατά 0,25% την 1η Φεβρουαρίου, μετά από τις προηγούμενες πολλαπλές επιθετικότερες αυξήσεις των 50 και 75 μονάδων βάσης.
Η πιθανότητα αυτή έχει περιορίσει την καλπάζουσα αύξηση της ισοτιμίας του δολαρίου, περιορίζοντας παράλληλα και την πίεση που ασκείται σε άλλες κεντρικές τράπεζες για την «συνοδοιπορία» με τις κινήσεις της Fed.
Άλλα θετικά αποκυήματα της όλης αυτής κατάστασης είναι και η εύρωστη κατάσταση στην αγορά εργασίας, όπως και τα σχετικά θετικά επίπεδα των οικονομικών των νοικοκυριών και των εταιρειών.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Γερμανό ΥΠΟΙΚ, Ρόμπερτ Χάμπεκ, «ο κίνδυνος δημιουργίας μίας οικονομικής κρίσης στην ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει, πια, αποφευχθεί».
Κίνα
Οι αναλυτές της Wall Street έχουν αρχίσει να αναθεωρούν τα στοιχεία τους όσον αφορά την ανάπτυξη της Κίνας, δεδομένου του ανοίγματος της οικονομίας και της άρσης του προγράμματος «zero Covid». Η Barclays Plc. εκτιμά πως το κινεζικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 4,8% το 2023, σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμησή της του 3,8%. Η Morgan Stanley η οποία υπολόγιζε αύξηση της τάξης του 4,4% τώρα πια εκτιμάει αύξηση της τάξης του 5,7%.
Αν και το «άνοιγμα» αυτό καθαυτό μπορεί να αντιμετωπίσει πληθώρα προβλημάτων, ο συνδυασμός της χαλάρωσης της κρίσης στην κινεζική αγορά ακινήτων και η στήριξη που προσφέρει η κυβέρνηση της ασιατικής χώρας υποδεικνύουν βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών.
«Αναμένουμε ανάκαμψη με σχήμα V, όπως είδαμε και σε πολλές άλλες οικονομίες οι οποίες είχαν κλείσει λόγω του κορωνοϊού», τόνισε ο Χάτζιους, αναφερόμενος στην Κίνα.
Παρά τα θετικά μαντάτα αυτά, η αύξηση της ζήτησης στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου για εμπορεύματα όπως πετρέλαιο και άλλα βασικά αγαθά, ενδέχεται να προκαλέσει παράλληλη αύξηση των τιμών, ενισχύοντας τις πληθωριστικές πιέσεις και αναγκάζοντας τη Fed και άλλες κεντρικές τράπεζες σε επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής τους.
Αγορά εργασίας των ΗΠΑ
Τα πρόσφατα, επικαιροποιημένα δεδομένα της αμερικανικής αγοράς εργασίας τα οποία υπέδειξαν μείωση της μισθολογικής αύξησης αλλά και της ανεργίας, υποστηρίζουν τις εκκλήσεις για επιστροφή σε χαλαρότερη νομισματική πολιτική.
«Πρόκειται για ένδειξη επίτευξης ομαλής προσγείωσης της οικονομίας», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Apollo Global Management, Τόρστεν Σλοκ.
Παρά την αισιοδοξία αυτή, η Παγκόσμια Τράπεζα μείωσε τις εκτιμήσεις της όσον αφορά την παγκόσμια ανάπτυξη την περασμένη εβδομάδα και προειδοποίησε πως νέα σοκ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δημιουργία ευρύτερης οικονομικής ύφεσης.
Αν και ο κίνδυνος δημιουργίας ύφεσης σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο έχει μειωθεί, ο επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan Chase & Co, Μπρους Κάσμαν, υπογράμμισε πως υπάρχει πιθανότητα 70% δημιουργίας κρίσης στα τέλη του 2023 ή το 2024. Τόσο ο πληθωρισμός όσο και τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών θα παραμείνουν υψηλά, όπως τόνισε, περιορίζοντας την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Διαβάστε ακόμη
Τα τριαντάφυλλα της βασίλισσας Ελισάβετ και τα κρίνα στην κηδεία του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου