Το CERN, το εργαστήριο σωματιδιακής φυσικής που ερευνά τα μικρότερα δομικά στοιχεία του σύμπαντος, αντιμετωπίζει μια νέα πρόκληση.
Ο κορυφαίος κόμβος πυρηνικής φυσικής στον κόσμο πρέπει να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του μελλοντικού επιταχυντή καθώς ο υφιστάμενος επιταχυντής σωματιδίων του – διάσημος για την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs – πλησιάζει προς το τέλος της ωφέλιμης ζωής του. Α
λλά καθώς το CERN υποδέχεται την Τρίτη την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και άλλους ηγέτες στους εορτασμούς για τα 70ά γενέθλιά του, η επικεφαλής του πρέπει να συσπειρώσει τα ταμειακά ταλαιπωρημένα ευρωπαϊκά κράτη μέλη να πληρώσουν το λογαριασμό των $17 δισ. για την αναβάθμιση του κέντρου.
Η γενική διευθύντρια του CERN, Φαμπιόλα Τζιανότι, αναζητά επίσης νέους τρόπους χρηματοδότησης της έρευνας που εκτείνεται από την αόρατη σκοτεινή ύλη που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του σύμπαντος έως τις πιθανές επιπτώσεις των κοσμικών ακτίνων. Ενώ το πρωτοποριακό έργο του CERN έχει οδηγήσει σε εφευρέσεις όπως το διαδίκτυο, τέτοιες ανακαλύψεις προέρχονται έμμεσα από την έρευνα του.
Το γεωπολιτικό διακύβευμα είναι υψηλό, καθώς η Δύση προσπαθεί να διατηρήσει το προβάδισμά της έναντι της Κίνας στη σωματιδιακή φυσική. Η Τζιανότι, η οποία πλησιάζει στο τέλος της δεύτερης θητείας της ως γενική διευθύντρια, αναγνωρίζει ότι η Κίνα θα μπορούσε να κατασκευάσει έναν αντίπαλο επιταχυντή, αλλά υποστηρίζει ότι το CERN διατηρεί ορισμένα πλεονεκτήματα «από την άποψη των αξιών, από την άποψη της συνεργασίας, από την άποψη της επιστήμης και της τεχνολογίας».
Στην πολυαναμενόμενη έκθεσή του για την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης νωρίτερα αυτό το μήνα, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ανέδειξε το CERN ως μια ιστορία επιτυχίας. Το εργαστήριο είχε αποσπάσει από τις ΗΠΑ την παγκόσμια πρωτοπορία στη σωματιδιακή φυσική και ο επόμενος επιταχυντής θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση τεχνολογιών αιχμής.
«Εάν η Κίνα κερδίσει αυτή την κούρσα και ο επιταχυντής της αρχίσει να λειτουργεί πριν από αυτόν του CERN, η Ευρώπη θα κινδυνεύσει να χάσει την ηγετική της θέση στη σωματιδιακή φυσική, θέτοντας ενδεχομένως σε κίνδυνο το μέλλον του CERN», σύμφωνα με την έκθεση του Ντράγκι.
Η μελέτη για τον νέο επιταχυντή θα ολοκληρωθεί το 2025, ενώ η απόφαση για την έγκρισή του αναμένεται το 2027 ή το 2028. Ο νέος επιταχυντής θα εκτείνεται σε μήκος περίπου 90 χιλιομέτρων κάτω από τα πεδία της Γαλλίας και της Ελβετίας, συμπεριλαμβανομένου του δυτικού άκρου της λίμνης της Γενεύης, επισκιάζοντας τον υφιστάμενο υπόγειο δακτύλιο μήκους 27 χιλιομέτρων.
Ωστόσο, το CERN θέτει ως θέμα συζήτησης τη χρηματοδότηση του βασικού επιστημονικού του προγράμματος από τον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με την Τζιανότι.
Πέρυσι, το CERN δέχτηκε 48 εκατομμύρια δολάρια από το Ταμείο Στρατηγικής Καινοτομίας Eric & Wendy Schmidt για την ανάπτυξη αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης για την ανάλυση ακατέργαστων δεδομένων από τον LHC, την πρώτη τέτοια δωρεά για το βασικό επιστημονικό του έργο. Παρά ταύτα, όπως αναφέρει το Bloomberg, απαιτείται περισσότερη συζήτηση προτού τέτοιες κινήσεις γίνουν κανόνας.
Διαβάστε ακόμη
Εθνική Τράπεζα: Πόσο «κοστίζει» το placement στο Χρηματιστήριο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα