Έχοντας επιβιώσει την πανδημία, ο τομέας των αεροπορικών εταιρειών πρόκειται να προσφέρει το νέο «λογαριασμό» της απανθρακοποίησης στους επιβάτες.
Η ενεργειακή μετάβαση του κλάδου αποτελεί ένα εξαιρετικά δύσκολο κατόρθωμα αφού ο στόχος είναι ο μηδενισμός των εκπομπών 25.000 αεροσκαφών του επιβατικού στόλου τα οποία μεταφέρουν 4 δισεκατομμύρια άτομα κάθε χρόνο και καίνε 100 δισεκατομμύρια γαλόνια κηροζίνης.
Σύμφωνα με το Bloomberg, μάλιστα, το ποσό αυτό της κηροζίνης ξεπερνά το σύνολο της ετήσιας, παγκόσμιας κατανάλωσης μπύρας.
Για την μετάβαση αυτή και την επίτευξη του net zero μέχρι το 2050, θα χρειαστούν $5 τρισεκατομμύρια επενδύσεων, το μεγαλύτερο ποσοστό εκ των οποίων θα επενδυθεί στην παραγωγή βιώσιμων ενεργειακών πόρων.
Γι αυτόν το λόγο, τα ανώτατα στελέχη των αεροπορικών αυτών έχουν αρχίσει να μιλούν για την σκληρή και δύσκολη πραγματικότητα. Δηλαδή το γεγονός πως τα $5 τρισεκατομμύρια αυτά θα χρειαστεί να τα πληρώσουν οι επιβάτες.
Εδώ και επτά δεκαετίες ασταμάτητης ανάπτυξης, οι αεροπορικές δε χρειαζόταν να νοιάζονται καθόλου για τις εκπομπές αερίων τους. Οι επιβάτες είχαν συνηθίσει και ο ανταγωνισμός μείωνε την τιμή των εισιτηρίων, οδηγώντας σε εταιρείες χαμηλού κόστους όπως easyJet και Ryanair.
Mετά από αυτή την άκρατη ανάπτυξη, όμως, έχει έρθει και ο περιβαλλοντικός «λογαριασμός» ο οποίος έγινε φανερός το φετινό καλοκαίρι, μετά από τα κύματα καύσωνα, τις θερμοκρασίες-ρεκόρ και τις πυρκαγιές.
Η επιβεβλημένη ενεργειακή μετάβαση αυτή έχει οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των εισιτηρίων και μείωση των διαθέσιμων πτήσεων και προορισμών.
Το κόστος των εναλλακτικών
Εξού και το ερώτημα της μείωσης των εκπομπών. Οι αεροπορικές, οι οποίες ούτε κατασκευάζουν τα αεροσκάφη ούτε παρέχουν τη δική τους κηροζίνη, πρέπει να πιέσουν τις βιομηχανίες αυτές για αντίστοιχη εξέλιξη των τεχνολογιών τους.
Η αλλαγή δε θα είναι γρήγορη, αφού ακόμα και τα νέα αεροσκάφη τα οποία παραδίδονται αυτή τη στιγμή μπορεί να ίπτανται ακόμα και το 2050. Παράλληλα, η εξέλιξη της τεχνολογίας των μπαταριών ή του υδρογόνου μπορεί να πάρει δεκαετίες για να εξελιχθεί με ασφαλή και βιώσιμο τρόπο. Προς το παρόν, η καλύτερη επιλογή είναι η αντικατάσταση της κηροζίνης με αντίστοιχου είδους καύσιμα τα οποία δεν μολύνουν τόσο πολύ το περιβάλλον.
Όπως και να έχουν τα πράγματα, ο λογαριασμός θα είναι εξαιρετικά υψηλός. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΕΑ, κάθε θέση σε πτήση από τη Σιγκαπούρη στο Ντουμπάι ή τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι θα κοστίζει $73 παραπάνω λόγω των βιώσιμων αυτών καυσίμων.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η νέα νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος αναμένεται να αυξήσει τις τιμές άμεσα, αφού οι αεροπορικές θα πρέπει να χρησιμοποιούν μείγμα 2% βιώσιμων καυσίμων μέχρι το 2025, 6% το 2030 και 70% μέχρι το 2050. Σημειωτέον πως τα SAF (βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα) έχουν τουλάχιστον διπλάσιο κόστος από την κηροζίνη.
Παράλληλα, οι αεροπορικές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν και τους αυξημένους φόρους άνθρακα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πολλές αεροπορικές και κυβερνήσεις έχουν προτείνει την αύξηση της φορολόγησης των επιβατών, αντί για την αντίστοιχη των εταιρειών, με σταδιακή αύξηση για τα άτομα τα οποία πετούν συχνά. Χώρες όπως η Γαλλία αναμένεται να φορολογήσουν τις πτήσεις έτσι ώστε να χρηματοδοτήσουν την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρόμων.
Στην Ασία, οι αεροπορικές της Ιαπωνίας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν μείγμα SAF 10% μέχρι το 2030, ενώ στην Ινδονησία, οι εταιρείες θα πρέπει να χρησιμοποιούν μείγμα βιοκαυσίμων 5% μέχρι το 2025.
Πολλοί κολοσσοί όπως η IAG έχουν ξεκινήσει καμπάνια μάρκετινγκ με την οποία ελπίζουν να βελτιώσουν την εικόνα τους, υποστηρίζοντας πως εάν τα SAF αντικαταστήσουν την κηροζίνη, τότε θα καταγραφεί μείωση των εκπομπών αερίων της τάξης του 80%. Παράλληλα, επενδύουν αδρά σε νέες τεχνολογίες, όπως αυτές της κατασκευής αεροσκαφών υδρογόνου, αλλά και στη βελτίωση της απόδοσης και την παραγωγή των SAF.
Από την άλλη, όμως, ζητούν και επιδοτήσεις από τις κυβερνήσεις, τονίζοντας πως οι δικές τους επενδύσεις δεν είναι αρκετές. Είναι, επίσης, σίγουρο πως η δημιουργία νέων τεχνολογιών δε θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί μόνο από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά ένα συλλογικό πρόβλημα όπως αυτό της κλιματικής αλλαγής.
Βάσει των εκτιμήσεων της ΙΑΤΑ, η επίτευξη του net zero μέχρι το 2050 θα χρειαστεί ετήσιες επενδύσεις ύψους $180 δισεκατομμυρίων. Στην άλλη πλευρά της «ζυγαριάς» πρέπει να αντισταθμιστεί και το γεγονός της ολοένα και αυξανόμενης ζήτησης για πτήσεις, ιδιαίτερα μετά από την πανδημία. Ο αριθμός των επιβατών αναμένεται να διπλασιαστεί στα 8 δισεκατομμύρια ετησίως μέσα σε δύο δεκαετίες.
Το κόστος για το περιβάλλον
Οι αεροπορικές αυτές εκπέμπουν περίπου 1 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κάθε χρόνο.
Από την άλλη, οι επιβάτες δεν είναι έτοιμοι, ούτε θέλουν να αναλάβουν το χρηματικό κόστος. Τα εθελοντικά προγράμματα αντιστάθμισης των εκπομπών αερίων συνήθως προσελκύουν μόλις το 1% – 3% του συνόλου των επιβατών, ενώ άγνωστο είναι και το γεγονός εάν τα προγράμματα αυτά και τα carbon credits έχουν πραγματική επίδραση στις εκπομπές.
Ένας επιβάτης θέσης economy σε πτήση από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη σε ένα Boeing 777 «εκπέμπει» έμμεσα 402 κιλά εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΙΑΤΑ. Οι επιβάτες στην business έχουν «αποτύπωμα» 1,6 τόνων, ενώ αυτοί της first class έχουν αποτύπωμα 2 τόνων. Όπως αναφέρουν και οι ειδικοί, όμως, δεν είναι εύκολο για τον μέσο επιβάτη να αναλογιστεί το πραγματικό βάρος ενός αόρατου αερίου.
Είτε οι νέες τεχνολογίες επιτύχουν σε ό,τι αφορά το στόχο του net zerο μέχρι το 2050 είτε όχι, πολλές αεροπορικές ενδέχεται να αναγκαστούν να περιορίσουν τις πτήσεις και τους προορισμούς τους εάν δεν έχουν αναβαθμίσει τον στόλο τους.
Ορισμένα από τα πιο απόμακρα σημεία του πλανήτη, μάλιστα, ιδιαίτερα σε μέρη του Ειρηνικού και σε «γωνιές» του πλανήτη όπως η Αυστραλία, δε θα είναι ευπρόσιτα στους καταναλωτές, λόγω του υπερβολικού κόστους ή ακόμα και της έλλειψης πτήσεων.
Εν τέλει, απ’ ό,τι φαίνεται, όλοι πρέπει να προετοιμαστούμε να πληρώσουμε τον «λογαριασμό» του ξενοδόχου, δηλαδή του ίδιου του πλανήτη μας, εάν θέλουμε να επιβιώσουμε ως είδος.
Διαβάστε ακόμη
Το Δημόσιο θα επιδοτεί για το 100% της κάλυψης ζημιών σε ασφαλισμένα σπίτια και επιχειρήσεις
Νίκος Μαυρίκος: «Η επιχειρηματικότητα συνήθως βάλλεται από υπηρεσιακούς παράγοντες»
Ποδόσφαιρο: Πώς η Bundesliga μετατράπηκε σε πρωτάθλημα εκατομμυριούχων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ