Εκτίναξη της παγκόσμιας ζήτησης για ηλεκτρικό ρεύμα τόσο από τις ανεπτυγμένες όσο και από τις αναπτυσσόμενες χώρες προβλέπει για την επόμενη τριετία ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) σε έκθεση του, σαν αποτέλεσμα των βελτιωμένων προοπτικών για την πορεία των οικονομιών.
Μάλιστα, μεγάλο μέρος των αναγκών θα καλύπτεται από ενεργειακές πηγές με χαμηλό αποτύπωμα ρύπων, στις οποίες εντάσσει και την πυρηνική ενέργεια, για την οποία εκτιμά πως τα επίπεδα παραγωγής το 2025 θα αγγίξουν επίπεδα ρεκόρ!
Στην έκθεση «Electricity 2024» ο διεθνής οργανισμός στέκεται στην πτώση της κατανάλωσης την περσινή χρονιά, με το ρυθμό της παγκόσμιας ζήτησης να διαμορφώνεται μόλις στο 2,2% έναντι του 2,4% το 2022. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι σε κάποιες χώρες, όπως η Κίνα και η Ινδία, η ζήτηση κινήθηκε σε ισχυρά επίπεδα.
Σε κάθε περίπτωση από φέτος και με ορίζοντα το 2026 τα δεδομένα αλλάζουν. Ο ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας ζήτησης για ηλεκτρικό ρεύμα θα επιταχυνθεί σημαντικά φτάνοντας κατά μέσο όρο στο 3,4% ετησίως.
Electricity 2024 is out now! ⚡️
It shows global electricity use is expected to grow quickly over the next three years.
But renewables & nuclear generation are set to cover all of the world’s additional demand.
More ⬇️ https://t.co/DghuSqk1n4
— International Energy Agency (@IEA) January 24, 2024
Οι κλάδοι που θα οδηγήσουν την ανάκαμψη
Κομβικό ρόλο θα παίξει προφανώς η ανάρρωση των οικονομιών, κυρίως από την επόμενη χρονιά, όμως ιδιαίτερη ώθηση θα δώσουν και συγκεκριμένοι κλάδοι. Η έκθεση ξεχωρίζει τα data centers, τον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης αλλά και των κλάδο των κρυπτονομισμάτων.
Ειδικά η κατανάλωση ρεύματος από τα data centers υπολογίζεται ότι θα υπερδιπλασιαστεί ξεπερνώντας τις 1.000 τεραβατώρες (TWh) μέχρι το 2026, από τις 460 TWh το 2022.
Σε επίπεδο κρατών περίπου το 85% της πλεονάζουσας ζήτησης την επόμενη τριετία θα προέλθει από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Τα σκήπτρα πηγαίνουν βεβαίως στην Κίνα, στην οποία η ζήτηση αυξήθηκε κατά 6,4% το 2023 παρά και τα χαμηλά επίπεδα ανάπτυξης της.
Η ατμομηχανή της Κίνας
Είναι χαρακτηριστικό πως η συνολική αύξηση της ζήτησης ρεύματος στην Κίνα μέχρι το 2026 θα φτάσει περίπου τις 1.400 TWh, ποσότητα που αναλογεί πάνω από το μισό της σημερινής ετήσιας κατανάλωσης ρεύματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξάλλου ήδη από τα τέλη του 2022 η μέση κατά κεφαλήν κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος στην Κίνα έχει ξεπεράσει τα επίπεδα της ΕΕ.
Εκτός από την Κίνα, ολοένα πιο… διψασμένη για ρεύμα είναι και η Ινδία, η οποία κατέγραψε άλμα της ζήτησης κατά 7% πέρυσι. Μάλιστα, και για την επόμενη τριετία ο μέσος όρος αύξησης της ζήτησης ετησίως θα κινηθεί πάνω από το 6%. Πέρα από την ενδυνάμωση της βιομηχανίας και της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας, η έκθεση επισημαίνει και την αλλαγή των κοινωνικών δεδομένων που έχουν φέρει μια δυναμική διεύρυνση της χρήσης κλιματιστικών από τα ινδικά νοικοκυριά.
Στον αντίποδα η κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Αφρική υποχωρεί σταθερά τα τελευταία χρόνια, καθώς ο πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται σε επίπεδα πάνω από αυτά που μπορεί να καλύψει η υπάρχουσα προσφορά. Είναι χαρακτηριστικό πως το 2023, η κατά κεφαλήν κατανάλωση στη μαύρη ήπειρο κινήθηκε κυριολεκτικά στο μισό των επιπέδων της Ινδίας και κατά 70% χαμηλότερα σε σχέση με τα επίπεδα των κρατών της νοτιοανατολικής Ασίας.
Χαμηλές επιδόσεις για τις ΗΠΑ
Για τις ισχυρές δυνάμεις του ανεπτυγμένου κόσμου, τις ΗΠΑ και την ΕΕ, οι εκτιμήσεις είναι μάλλον μετριοπαθείς. Στις ΗΠΑ τα επίπεδα ζήτησης μειώθηκαν κατά 1,6% το 2023 μετά το άλμα κατά 2,6% το 2022, όμως η έκθεση προβλέπει ανάκαμψη την περίοδο 2024-2026.
Ωστόσο, η ανάκαμψη αυτή θα είναι μετριοπαθής, γύρω στο 2,5% φέτος, αναλόγως και με τις καιρικές συνθήκες. Για την επόμενη διετία, ωστόσο, η εκτίμηση κινείται ακόμη χαμηλότερα, γύρω στο 1%, παρά και την ισχυρή ζήτηση από τα data centers της χώρας.
Ανάκαμψη για την ΕΕ από το 2026 (και… βάλε)
Στην ΕΕ η ζήτηση ρεύματος υποχώρησε πέρυσι για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, παρά και το γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση καταλάγιασε φέρνοντας αισθητή πτώση των τιμών. Συγκεκριμένα η κάμψη για το 2022 ανήλθε στο 3,1% και για το 2023 στο 3,2%, ήτοι δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες με πιο αδύναμο κρίκο την κατανάλωση από τον βιομηχανικό τομέα.
Σύμφωνα με την ΙΕΑ, η κατανάλωση στην ΕΕ δεν αναμένεται να αναρρώσει και να επανέλθει στα υψηλά επίπεδα του 2021 τουλάχιστον μέχρι το 2026. Κι αυτό εφόσον ο βιομηχανικός κλάδος καταφέρει σταδιακά να ανακάμψει, υπό την προϋπόθεση πως τα επίπεδα των τιμών θα παραμείνουν χαμηλά.
Έτσι, ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης αναμένεται κινηθεί κατά μέσο όρο στο 2,3% την περίοδο 2024-2026. Πυλώνες, πάντως, της βελτίωσης αυτής θα σταθούν τα data centers, οι αντλίες θερμότητας και βέβαια τα αυξανόμενα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Όσον αφορά στις τιμές στην Ευρώπη, παρά την σημαντική πτώση τους πέρυσι, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες της περιοχής εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωπες με πολύ υψηλότερο ενεργειακό κόστος σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους σε ΗΠΑ και Κίνα, γεγονός που αποδίδεται στον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ να παραμένει υπό πίεση.
Η έκθεση επισημαίνει πως Βρυξέλλες και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις συζητούν νέες πρωτοβουλίες και χρηματοοικονομικά εργαλεία για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αυτό και συνάμα να τονώσουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και τονίζει πως από την αποτελεσματικότητα των μέτρων αυτών θα επηρεαστεί το μέλλον της βαριάς βιομηχανίας της περιοχής.
Προβάδισμα για τις ενεργειακές πηγές χαμηλών ρύπων
Σύμφωνα με την ΙΕΑ, η εκτίναξη της παραγωγής ενέργειας από καθαρότερες πηγές θα είναι επίσης ένα από τα κυρίαρχα στοιχεία του νέου χάρτη του κλάδου για την επόμενη τριετία.
Εκτιμάται πως μέχρι το 2026 περίπου το μισό της παγκόσμιας παραγωγής ρεύματος θα γίνεται από πηγές χαμηλών ρύπων (ΑΠΕ και πυρηνική ενέργεια), έναντι του 29% το 2023.
Ειδικά το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παγκόσμια παραγωγή θα αυξηθεί από το 30% πέρυσι στο 37% το 2026, αν και συνεχόμενη θα παραμείνει και η διεύρυνση της πυρηνικής ενέργειας. Μάλιστα, η παραγωγή από τις πυρηνικές μονάδες προβλέπεται πως θα φτάσει σε νέα επίπεδα ρεκόρ το 2025.
Η εξέλιξη αυτή θα φέρει πιο κοντά τους διεθνείς περιβαλλοντολογικούς στόχους, καθώς οι εκπομπές ρύπων από την παραγωγή ενέργειας θα πέσουν κατά 2,4% φέτος και σε περίπου ανάλογα επίπεδα την επόμενη διετία.
Διαβάστε ακόμη
Σχέδιο Χατζηδάκη για βιώσιμες επιχειρήσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
Optima: Ελκυστικές οι ελληνικές τράπεζες – Η διανομή μερισμάτων ενισχύει το «story»
NATO: Τι σημαίνει η κυρίαρχη τάση στις online γνωριμίες
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ