Της Στεφανίας Σούκη

Ο τουρισμός έχει ενισχύσει σε μεγάλο βαθμό την εγχώρια αγορά ακινήτων τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να την τροφοδοτήσει περαιτέρω την διετία 2019- 2020, με δεδομένες και τις νέες προωθούμενες επενδύσεις.

Αυτό επισημαίνει στην έκθεσή του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, κάνοντας λόγο, από τη μία πλευρά για εξαιρετική πορεία του κλάδου κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών και από την άλλη για το ενδεχόμενο η πορεία του κλάδου φέτος (σ.σ. μαζί και με αυτόν των ελληνικών εξαγωγών) να επηρεαστεί από την επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας σε συνδυασμό και με την αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με το Brexit.

Η σύνδεση τουρισμού – ακινήτων

Οσον αφορά τη συμβολή του τουρισμού στην ανάκαμψη της εγχώριας αγοράς real estate, η έκθεση της ΤτΕ, αναφέρει ότι η κινητικότητα στον τομέα των επενδύσεων σε ακίνητα, η οποία αποτυπώνεται και στην εξέλιξη του ύψους και του ρυθμού μεταβολής των επενδύσεων από το εξωτερικό, σχετίζεται κυρίως με την εξαιρετική πορεία του τουρισμού των τελευταίων ετών και τη σταδιακή ανταπόκριση στην αυξανόμενη ζήτηση για καταλύματα μεσαίας και υψηλής κατηγορίας.

«Η συστηματική αύξηση των τουριστικών αφίξεων των τελευταίων τουλάχιστον πέντε ετών έχει προσελκύσει αξιοσημείωτο επενδυτικό ενδιαφέρον, το οποίο εστιάζει στην αγορά και ανάπτυξη καταλυμάτων υψηλών προδιαγραφών, απευθυνόμενων πλέον σε τουρισμό υψηλότερου επιπέδου σε σχέση με το παρελθόν».

Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, την περίοδο 2012-2018 ο αριθμός των διαθέσιμων πολυτελών κλινών της χώρας αυξήθηκε κατά 52,8%, ενώ πλέον η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων υπερβαίνει το 50% τόσο πανελλαδικά όσο και στην Αττική, η οποία ακόμη και στα χρόνια πριν από την κρίση κατέγραφε αρκετά χαμηλότερα ποσοστά πληρότητας.

Ο ρυθμός αύξησης των διαθέσιμων κλινών αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω την περίοδο 2018- 2020, δεδομένης της τρέχουσας και της σχεδιαζόμενης κατασκευαστικής δραστηριότητας στον ξενοδοχειακό τομέα. Στο κέντρο μόνο της Αθήνας έχει ξεκινήσει ή πρόκειται να ξεκινήσει άμεσα η ανάπτυξη τουλάχιστον δέκα μονάδων, οι οποίες έχουν προκύψει είτε από αλλαγή χρήσης παλαιότερων ακινήτων, κυρίως γραφείων, είτε από ανακαίνιση και επαναλειτουργία μονάδων οι οποίες είχαν παραμείνει για αρκετά χρόνια κενές και αναξιοποίητες.

Αντίστοιχο ενδιαφέρον φαίνεται να προσελκύει ο άξονας της λεωφόρου Συγγρού και το παραλιακό μέτωπο της Αττικής. Σημειωτέον ως προς το τελευταίο ότι αρκετά από τα υπό αξιοποίηση ακίνητα αποτελούν ιδιοκτησία ασφαλιστικών φορέων, οι οποίοι, εκμεταλλευόμενοι την ευνοϊκή συγκυρία και το ενδιαφέρον επενδυτικών κεφαλαίων, εταιριών ανάπτυξης, διεθνών αλυσίδων ξενοδοχείων και tour operators, επιλέγουν τη διενέργεια διαγωνισμών για τη μακροχρόνια παραχώρηση των επαγγελματικών ακινήτων τους, ειδικά στο κέντρο της πρωτεύουσας.

Καθυστερήσεις στα ακίνητα του Δημοσίου

Με τον τουριστικό κλάδο σχετίζονται και ορισμένες από τις μεγαλύτερες νέες επενδύσεις για την αξιοποίηση δημοσίων ακινήτων, που αντιμετωπίζουν ωστόσο σημαντικές καθυστερήσεις.

«Ο ρυθμός εξέλιξης των διαγωνισμών και της υλοποίησης των έργων εξακολουθεί να είναι αργός, όσον αφορά την αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου», σχολιάζεται στην έκθεση αναφορικά με την πορεία των αντίστοιχων επενδύσεων. «Η έναρξη της αξιοποίησης της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, παρά την επίλυση πλήθους ζητημάτων και την επίσπευση του διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου για το καζίνο στα τέλη του 2018, εκκρεμεί ακόμη, καθυστερώντας μία επένδυση εκτιμώμενου ύψους περί τα 8 δισεκ. ευρώ, η οποία, εκτός των εσόδων που θα αποφέρει στο Δημόσιο και των υπόλοιπων θετικών επιδράσεων τοπικά και εθνικά, μπορεί να εκπέμψει ένα θετικό σήμα όσον αφορά το επενδυτικό περιβάλλον της χώρας».

Εντός του 2019 αναμένεται η έναρξη των κατασκευαστικών έργων στην έκταση της Κασσιόπης στην Κέρκυρα, επτά έτη μετά την έναρξη της διαδικασίας ιδιωτικοποίησής της. Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 120 εκατ. ευρώ και αφορά την ανάπτυξη τουριστικών χρήσεων υψηλών προδιαγραφών και μαρίνας.

Άλλες επενδύσεις σε δημόσια ακίνητα οι οποίες προωθούνται είναι η παραχώρηση για 40 χρόνια της μαρίνας Χίου με προβλεπόμενη επένδυση άνω των 6 εκατ. ευρώ, για την οποία έχει επιλεγεί ανάδοχο σχήμα, η παραχώρηση της μαρίνας Αλίμου, για την οποία οι διαγωνιστικές δια-
δικασίες βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ στη λήξη του 2018 επαναπροκηρύχθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ
η διαγωνιστική διαδικασία για το ακίνητο «Ξενία Κύθνου».

Τέλος, σε στάδιο ολοκλήρωσης βρίσκεται η διαδικασία διευθέτησης των νομικών, τεχνικών και διοικητικών εκκρεμοτήτων για άλλα σημαντικά δημόσια ακίνητα όπως αυτά της Κέρκυρας (Castello Bibelli) και της περιοχής Αφάντου της Ρόδου.