Ως πρωτότοκος γιος του πλουσιότερου επιχειρηματία της Τουρκίας, ο Γιάχια Ουλκέρ έπρεπε να αναλάβει τη διαχείριση της περιουσίας δισεκατομμυρίων της οικογενείας. Ο 29χρονος, όμως, επέλεξε κάτι το διαφορετικό, επενδύοντας σε τοπικές startups και στηρίζοντας Τούρκους venture capitalists.
Μετά από τις σπουδές του και την πρόσκαιρη «θητεία» του στην Credit Suisse Group AG, ο Ούλκερ ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στο χώρο των VCs αντί να αναλάβει διοικητικό ρόλο στη Yildiz Holding AS, την τρίτη μεγαλύτερη παρασκευαστή σνακ του κόσμου η οποία ανήκει στην οικογένειά του τα τελευταία 78 χρόνια. Ο πατέρας του, Μουράτ Ουλκέρ, είναι κάτοχος των διεθνών brands Godiva και McVities με συνολική περιουσία ύψους $4,7 δισ., σύμφωνα με το Forbes.
To 2019 o Γιάχια Ουλκέρ ίδρυσε τη Yildiz Ventures, επενδύοντας $50 εκατ. σε νεοφυείς επιχειρήσεις και VCs. Από τότε, η εταιρεία έχει επενδύσει σε εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου όπως η Istegelsin και σε επενδυτικά ταμεία venture capital όπως η γερμανική Earlybird Venture Capital και η τουρκική Revo Capital. Σύμφωνα με τον ίδιο, αναμένει «διπλάσια απόδοση» των επενδύσεών του, σε μια χώρα η οποία περνά επώδυνη πληθωριστική κρίση και βιώνει περίοδο κατάρρευσης της ισοτιμίας του νομίσματός της. «Η Yildiz Ventures πρέπει να δράσει άμεσα και θαραλλέα εν μέσω ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος που αλλάζει συνεχώς. Η εταιρεία προσηλώνεται στις startups στο χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου, του λιανικού εμπορίου και των τροφίμων έτσι ώστε να τις διασυνδέσει με τις κύριες εμπορικές δραστηριότητες της Yildiz Holding».
Νέα εποχή
Ο Γιάχια αποτελεί έναν από τους πολλούς κληρονόμους των μεγαλύτερων τουρκικών επιχειρήσεων οι οποίοι επιλέγουν νέους τρόπους επέκτασης των περιουσιών τους. Η παγκόσμια και εγχώρια μακροοικονομική κατάσταση, όμως, αποτελεί μία αρνητική συγκυρία η οποία διακινδυνεύει τις όποιες επενδύσεις τέτοιου είδους. Σημειωτέον πως οι παγκόσμιες επενδύσεις σε VCs τους τελευταίους μήνες έχουν μειωθεί στα $74,5 δισ., χαμηλό των 9 τελευταίων τριμήνων, σύμφωνα με ανάλυση της CB Insights. Aπό την άλλη, οι τουρκικές startups έχουν προσελκύσει ρεκόρ επενδύσεων ύψους $1,5 δισ. από venture capital funds και άλλα επενδυτικά ταμεία το πρώτο 9μηνο του έτους, σύμφωνα με δεδομένα της startups.watch.
Παράλληλα, οι τουρκικές VCs έχουν αντλήσει κεφάλαια άνω των 3/4 του 2021 το πρώτο εξάμηνο του 2022, σύμφωνα με την πλατφόρμα δεδομένων Magnitt.
«Η δραστηριότητα των οικογενειακών και επενδυτικών ταμείων όσον αφορά τις επενδύσεις στους τομείς venture capital επιδεικνύει αύξηση», τόνισε ο Τζεμ Κεμάλ Μιμαρόγλου, ιδρυτής της νεοϋορκέζικης ComposeVC.
Οι μεγάλες τουρκικές εταιρείες θα μπορούσαν να αποτελέσουν ελκυστική πηγή επενδύσεων λόγω του μειωμένου λειτουργικού τους κόστους και της ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας μέχρι πρόσφατα. Ο μεγαλύτερος όμιλος της Τουρκίας Koc Holding AS είχε έσοδα ύψους $40 δισ. το 2021, ίσα με το 5% του τουρκικού ΑΕΠ, ενώ η Yildiz Holding είχε έσοδα $5,4 δισ.
Η αύξηση της δραστηριότητας των τουρκικών VCs οφείλεται κυρίως στις φοροαπαλλαγές τις οποίες έχουν εάν επενδύσουν εγχώρια. «Ως αποτέλεσμα, το εγχώριο οικοσύστημα των VCs χαρακτηρίζεται από αυξημένη εισροή δολαρίων και σχετική αύξηση της αξίας κεφαλαιοποίησης των εταιρειών», τόνισε ο Μιμαρόγλου.
Η Koc Holding δημιούργησε το μεγαλύτερο ταμείο CVC (corporate venture capital) της Τουρκίας το 2010, χρηματοδοτώντας το με $110 εκατ. Ο Χανζάντ Ντογάν Μποϋνέρ, ιδρυτής της εισηγμένης στον Nasdaq, hepsiburada.com, ίδρυσε την D4 Ventures αντλώντας $100 εκατ., ενώ η Vinci VC της Inci Holding έχει αντλήσει επενδυτικά κεφάλαια $50 εκατ., από το 2018 όποτε και ιδρύθηκε. «Οι τουρκικές startups συνεχίζουν να απολαμβάνουν τις υψηλές κεφαλαιοποιήσεις των τελευταίων ετών, παρά την κρίση του 2022», υπογράμμισε ο Μιμαρόγλου.
Παρ’ όλα αυτά, μετά από τα mega deals των Getir, Insider και Dream Games το 2022, η άντληση κεφαλαίων μειώθηκε δραματικά. Ως αποτέλεσμα, οι τουρκικές VCs βίωσαν τη μεγαλύτερη μείωση από το α’ στο β’ τρίμηνο σε ό,τι αφορά τις αναπτυσσόμενες αγορές τις οποίες μελετά η Magnitt, σύμφωνα με τον CEO της εταιρείας Φίλιπ Μπαχόσι.
Πακτωλός χρημάτων
Παρά τα προβλήματα όπως τις απολύσεις και την πτώση της αξίας των μετοχών τους, πολλές τουρκικές startups συνεχίζουν και προσελκύουν σημαντικές επενδύσεις από τους μεγαλύτερους επενδυτές του κόσμου.
Η Getir άντλησε $768 εκατ. από επενδυτές όπως η Mubadala Investment Co, Sequoia και Tiger Global Management, αυξάνοντας την αξιολόγησή της στα $11, 8 δισ. Η πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Trendyol έγινε η μεγαλύτερη τουρκική νεοφυής επιχείρηση με αξιολόγηση $16,5 δισ., μετά από την άντληση κεφαλαίων ύψους $1,5 δισ. από επενδυτές όπως Softbank Group Corp και ADQ.
Όλες αυτές οι επενδύσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε μεγάλες ανακατατάξεις στην αγορά τόσο της Τουρκίας όσο και του εξωτερικού. Η Getir φαίνεται έτοιμη να προχωρήσει σε εξαγορά της ανταγωνιστή Gorillas Technologies GmbH η οποία θα της δώσει «πάτημα» στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βρετανία.
Από την πλευρά της, η Finberg, εταιρεία venture capital η οποία ιδρύθηκε από την Fibabanka του δισεκατομμυριούχου Τούρκου Χουσνού Οζιεγκίν το 2018, δεκαπλασίασε την αρχική της επένδυση στις Getir και United Payment, σύμφωνα με το στέλεχος του Δ.Σ. της εταιρείας Ιχσάν Ελγκίν.
Σύμφωνα, τέλος, με τον ιδρυτή της startups.watch Σερκάν Ουνσάλ «οποιαδήποτε και να είναι η μορφή της VC, οι επενδυτές μπορούν να βγάλουν τα ίδια χρήματα σε σύντομο χρονικό διάστημα που άλλοι σε παραδοσιακές εταιρείες θα έβγαζαν σε δεκαετίες ολόκληρες. Αυτό αποτελεί ελκυστική πρόταση για τα οικογενειακά γραφεία επενδύσεων και τους μεγάλους τουρκικούς ομίλους».
Διαβάστε επίσης:
«Βράζει» η αγορά γάλακτος – Ισχυρές πιέσεις για ΔΕΛΤΑ, ΦΑΓΕ, ΚΡΙ ΚΡΙ
Οικογένεια Αγγελόπουλου: Από τον διπλό «εμφύλιο» στις λίστες των πλειστηριασμών (pics)